تبیان، دستیار زندگی
موجود اصلاح ژنتیکی شده چیست؟ موجود اصلاح ژنتیکی شده Genetically modified organism (GMO) سلول یا موجود زنده¬ای است که محتوای ژنتکی¬اش در جهت بهبود ویژگی¬هایش یا انجام یک عملکرد جدید به طور مصنوعی تغییر کرده یا اصلاح شده است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ایمنی زیستی و موجودات تراریخت(2)


موجود اصلاح ژنتیکی شده چیست؟ موجود اصلاح ژنتیکی شده Genetically modified organism (GMO) سلول یا موجود زنده ای است که محتوای ژنتکی اش در جهت بهبود ویژگی هایش یا انجام یک عملکرد جدید به طور مصنوعی تغییر کرده یا اصلاح شده است.

آیا سیاست ها و دستورالعمل هایی ایمنی آزمایش های GMO ها را تضمین می کند؟ چه کسی این سیاست ها و دستورالعمل ها را اجرا و دیده بانی می کنند؟


موجودات تراریخت ( قسمت دوم)

پیش از این در قسمت اول  موجودات تراریخت معرفی و تاریخچه بیوتکنولوژی GMO ها گفته شد. پیش از هر چیز دیگر در زمینه ی بیوتکنولوژی GMO ها ایمنی است که مورد توجه است. چراکه باید در نظر گرفت طی این آزمایش ها ممکن است گونه هایی عجیب وغریب و مضر ایجاد شده و وارد محیط زیست شود. از این رو در هر کشوری دستورالعمل هایی برای کنترل آزمایشات توسط کمیته ی ملی زیست – ایمنی National Biosafety Committee (NBC) تدوین و اجرا می شود.

موجودات تراریخت ( قسمت دوم)

کمیته ی ملی زیست ایمنی یک  بدنه ی چند بخش است که کرسی هایی از دانشمندان علوم و فناوری زیستی، نمایندگان نظارت بر سازمان های مرتبط با کشاورزی، نمایندگان محیط زیست و منابع طبیعی و نمایندگان بهداشت و سلامت عمومی آن را تشکیل می دهد.

چه خطرات احتمالی در  رشد و استفاده از موجودات تراریخت وجود دارد؟ چگونه ارزیابی خطرات انجام شده است؟

درست مانند هر فناوری دیگری، زیست فناوری نوین خطراتی دارد، اما این خطرات قابل شناسایی و مدیریت هستند.

از جمله خطرات مورد ملاحظه که ارزیابی شده اند عبارتند از:

1. گسترش مقاومت به آنتی بیوتیک در  عوامل بیماری زای دامی یا انسانی

2. گسترش مقاومت آفت به سموم تولید شده به وسیله ی محصولات کشاورزی تراریخت

3. ایجاد غیر عمدی آلرژن ها

4. جریان یافتن و انتقال ژن به گونه های دیگر

5. اثر گذاشت بر روی موجودی که هدف تغییر نبوده است

ارزیابی اولیه ی ریسک در سطح تحقیقاتی آغاز می شود. کمیته ی ایمنی زیستی  مرکز تحقیقات، طرح پیشنهادی برای تحقیق یا تجاری سازی را با استفاده از منطق سود به ریسک، ارزیابی می کند. علاوه  بر اطلاعات پیش زمینه ای جامع درباره ی موجود تراریختی که قرار است خلق شود، از طرفداران طرح خواسته می شود که همه ی خطرات محتمل برنامه ی انتشار موجود تراریخت  را مشخص کند و میزان کاهش خطرات که قرار است اجرا شود  را توصیف کنند.

آنالیزها همچنین، ماهیت والدین جاندار مورد نظر، ساختار ژنتیکی دهنده ی DNA و ناقل، مشخصات موجود زنده و پراکنشش در میحط زیست را تحت پوشش قرار می دهد. طرح پیشنهادی در مرحله ی اول باید ارزیابی های کمیته ی ایمنی زیستی را از سر بگذراند و به تائید برسد. سپس برای بازبینی علمی و فنی به کمیته ی ملی زیست- ایمنی می رود و توصیه ها و پیشنهادات اصلاحی بر روی آن داده می شود.

در فاز تجاری سازی دور دیگری از ارزیاب ها توسط وزارت کشاورزی، سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمان بهداشت و سلامت بر روی اثرات نامطلوب بالقوه صورت می گیرد.

آیا GMO ها برای محیط زیست بی خطر هستند؟

موجودات تراریخت ( قسمت دوم)

همه ی انواع گیاهان یا محصولات تراریخت موجود، پیش از آنکه برای انتشار در کشوری که تولید شده به تائید برسد، مورد به مورد به صورت پایه ای نسبت به  بی خطری برای محیط زیست به طور گسترده بررسی و ارزش گذاری می شوند. برای مثال در ایالات متحده ی امریکا، گیاهان تراریخت پیش از تجاری سازی به طور گسترده ای توسط سه نهاد ناظرتی ارزیابی می شود، شامل: گروه کشاورزی United State Department of Agriculture; (USDA)،  اداره ی غذا و داروFood and Drug Administration (FDA) و آژانس حفاظت از محیط زیست Environmental Protection Agency (EPA).

موجودات تراریخت ( قسمت دوم)

عناصر مختلفی از محیطی که گیاه کاشته می شود در به کارگیری محصولات تراریخت با دقت مورد توجه قرار می گیرد. برای مثال، به منظور به حداقل رساندن شروع مقاومت آفات به گیاهان تراریخت، یک برنامه ی مدیریتی موثر بر مقاومت در جای خود قرار گرفته که توسط کشاورزان دنبال می شود. این اصل نه تنها برای محصولات تراریخت بلکه برای واریته های گیاهانی که از طریق کشاورزی سنتی پرورش می یابند نیز صادق است. در مورد محصولاتی که اصلاح ژنتیکی شده اند تا پروتئین حشره کش موجود در باکتری خاک زی باسیلوس تورنژینسیس (Bacillus thuringiensis) را بیان کند، EPA  هیچ رویداد ناخواسته ای را در محیط زیست مشاهده نکرد که مرتبط با استفاده ی گسترده از این محصولات باشد. در حقیقت، یک از مزایای اولیه ی مشتق از کاربرد این محصولات تراریخت کاهش چشمگیر استفاده از حشره کش ها و متعاقباً حفظ محیط زیست از تجمع سموم شیمیایی است. به علاوه، مطالعات اخیر مشخص کرده که محصولات بیوتکولوژی تراریخت شده در ایالات متحده بر روی پرندگان، ماهی ها، بی مهرگان آبزی و طیف گسترده ای از حشرات سودمند، بی اثر یا کم اثر است.

سمانه سادات عنایتی

بخش دانش و زندگی تبیان


منابع:

International Service for the Acquisition of Agri-Biotech Applications. (2001). Documented Benefits of GM Crops. ISAAA Ithaca, NY.

International Service for the Acquisition of Agri-Biotech Applications. (2001). GM Crops and the Environment. ISAAA Ithaca, NY.

International Food Information Council Foundation. (1999). Myths and Facts About Food Biotechnology 6pp. Washington D.C.

مطالب مرتبط :

موجودات تراریخت(قسمت اول) ،معرفی و تاریخچه

شما از بیوتکنولوژی چی می خواهید بدانید؟

مهندسی ژنتیک

ژن کلونینگ

کلونینگ ژن-قسمت دوم ،گام دوم: ترنسفورماسیون