از خدا بی واسطه بخواهیم!

انسان وقتی بدنیا می آید ، دو چیز است که هیچگاه از او جدا نخواهد شد ، 1 – نیاز به غذای جسم   2 – نیاز به غذای روح

و این دو نیاز است که مانند هاله ای سنگین ، روی زندگیش می گسترد و همه تصمیماتش را تحت الشعاع قرار می دهد . و حتی همین دو هستند که می توانند بهترین ابزار برای بهره کشی دیگران از او باشند .

خوشه ای از وصایای امام علی(ع) به فرزند عزیزش امام حسن(ع)

همه بشریت در هماره تاریخ ، می دانسته اند ، که در آفرینش وجود کاملی هست که به هیچ چیز از جنس نیازهای ما نه محتاج است و نه وابسته ، و هموست که قادر مطلقی است که می تواند به همه کس ، همه چیز بدهد .

اما چگونه باید از او خواست؟ ، و یا او چگونه می شنود؟ و یا از همه مهمتر، او چگونه می دهد؟

این تنها سوال مشترکی است که همه انسان ها با آن مواجه بوده و با پاسخی که به آن می دهند پایه های سرنوشت خویش را گذارده و بنای آنرا می سازند .

و البته همین جا نیز هست که در آسیب شناسی دلایل وابستگی انسان ها به دیگرانی از جنس خودش ، در طول تاریخ ، به این نکته اساسی می رسیم که : «هرگاه انسانهایی ، فرصت پیدا کردند تا خود را بیابند و در دست یابی به خزائن مادی و معنوی جهان هستی ( آنهم به هر اندازه ) از دیگران پیشی بگیرند و در این مسیر در چنگال نفس خود اسیر شدند ، اهریمن وار دیگران را به زیر سلطه خویش کشیدند و آنگونه رفتار کردند که نتیجه اش چیزی نبود جز استثمار و استحمار آنها. »1

به مردم القا کردند که " خداوند آنقدر بزرگ است و دور که شما کوچکترین ها ، امکان حتی فکر کردن به او را نخواهید داشت ، چه رسد به آنکه از او افاضه فیضی بخواهید و یا اجابت دعایی و یا اعطای نعمتی! "

پس باید دیگرانی باشند تا واسطه این امر شده ، هم برایتان دعا و طلب کنند ، و هم در گرو آبرو و شان ملکوتیشان ، از او ، برایتان ، فیض و رحمت و نعمت ، دست و پا کنند!

اما آیا واقعا اینگونه است؟ آیا همویی که تک تک خلق را عیال خود دانسته 2 و به خلقت همه آنها مباحات کرده است 3، بشر را خلق کرده تا بر او فخر و تکبر کند ؟ و یا در جایگاهی بس رفیع بنشیند و عطای رحمت خویش را محصور به موانعی از جنس همین آدمیان کند که هرگاه  اینان خواستند ، او عطا نماید ؟!!

حاشا و کالله ، که او هرگز چنین نبوده و نیست، که او نه درخلقت، محتاج شریکی بوده 4 و نه در عطا و بخشش ، نیاز به واسطه ای 5 ، که او " غنی عن العالمین 6 " است .

در این جا گوشه ای از کلام امام همام علی ( ع ) در وصایایش به فرزند عزیزش امام حسن ( ع ) را می آوریم ، که چقدر زیبا و دلنشین ، وجود خداوند حکیم را برایش توصیف می کند و چگونه او را به او فرا می خواند !!

پسرم، اول خودسازى!

پسرم! همانا تو را به تقوی الهی سفارش مى كنم كه پیوسته در فرمان او باشى ، و دلت را با یاد خدا زنده كنى ، و به ریسمان او چنگ زنى ، چه وسیله اى مطمئن تر از رابطه تو با خداست اگر سررشته آن را در دست گیرى .7

پسرم، فقط خداوند صاحب همه چیز و همه علم و جاودانه است!

پسرم! در وصیت من درست بیاندیش ، بدان كه در اختیاردارنده مرگ همان است كه زندگى در دست او، و پدیدآورنده موجودات است . همو مى میراند ، و نابودكننده همان است كه دوباره زنده مى كند ، و آنكه بیمار مى كند شفا نیز مى دهد . بدان كه دنیا جاودانه نیست ، و آنگونه كه خدا خواسته است برقرار است ، از عطا كردن نعمتها ، و انواع آزمایشها ، و پاداش دادن در معاد ، و یا آنچه را كه او خواسته است و تو نمى دانى .

پس اگر درباره جهان ، و تحولات روزگار مشكلى براى تو پدید آمد آن را به عدم آگاهى ارتباط  ده ، 8

پسرم ، خداوند واسطه ای برای نعمت و رحمتش قرار نداده است !

بدان ، خدایى كه گنجهاى آسمان و زمین در دست اوست ، به تو اجازه درخواست ( بی واسطه از او) داده ، و اجابت آن را ( فقط خودش ) بعهده گرفته است .

تو را فرمان داده كه ( فقط ) از او بخواهى تا عطا كند ، درخواست رحمت كنى تا ببخشاید ، و خداوند بین تو و خودش كسى را ( به عنوان واسطه ) قرار نداده تا حجاب و فاصله ( بین تو و خودش ) ایجاد كند ،و تو را مجبور نساخته كه به شفیع و واسطه اى پناه ببرى.  و در صورت ارتكاب گناه در توبه را مسدود نكرده است .  در كیفر تو شتاب نداشته ، و در توبه و بازگشت ، بر تو عیب نگرفته است .

در آنجا كه رسوایى سزاوار توست ، رسوا نساخته ، و براى بازگشت بخویش شرائط سنگینى ( اعم از شفاعت کسی و یا شان و منزلت واسطه ای ) مطرح نفرموده است .

در گناهان ، تو را به محاكمه نكشیده ، و از رحمت خویش ناامیدت نكرده ، بلكه بازگشت تو را از گناهان ، نیكى شمرده است . 9

پسرم ، کلید گنجینه های الهی فقط خواست توست از او!

هرگاه او را بخوانى ، ندایت را مى شنود ، و چون با او راز دل گویى راز تو را مى داند ، پس حاجت خود را ( فقط ) با او بگوى ، و آنچه در دل دارى نزد او باز گوى ، غم و اندوه خود را در پیشگاه او مطرح كن ، تا غمهاى تو را برطرف ، و در مشكلات تو را یارى رساند .

از گنجینه هاى رحمت او چیزهایى را درخواست كن كه جز او كسى نمى تواند عطا كند ، مانند عمر بیشتر، تندرستى بدن ، و گشایش در روزى ،( و بدان که ) خداوند كلیدهاى گنجینه هاى خود را در دست تو قرار داده ( نه هیچ واسطه ای دیگر ) ، چرا كه به تو اجازه دعا كردن و خواستن داد .  پس هرگاه اراده كردى مى توانى با دعا ، درهاى نعمت خدا را بگشایى ، تا باران رحمت الهى بر تو ببارد .

هرگز از تاخیر اجابت دعا ناامید مباش ، زیرا بخشش الهى باندازه نیت توست .

گاه ، در اجابت دعا تاخیر مى شود تا پاداشی بیشتر ازخواسته دعا كننده بدهد .

گاهى درخواست مى كنى اما پاسخ داده نمى شود ، زیرا بهتر از آنچه خواستى به زودى یا در وقت مشخص ، به تو خواهد بخشید ، یا به جهت اعطاء بهتر از آنچه خواستى ، آنرا اجابت نمى کند، زیرا چه بسا خواسته هایى دارى كه اگر داده شود مایه هلاكت دین تو خواهد بود.

پس خواسته هاى تو بگونه اى باشد كه جمال و زیبایى تو را تامین ، و رنج و سختى را از تو دور كند ، که نه مال دنیا براى تو پایدار، و نه تو براى مال دنیا باقى خواهى ماند . 10

پی نوشت ها :

1 - نامه 31 نهج البلاغه - بر اساس ترجمه محمد دشتی

2- الخلق عیال الله – رسول اكرم ( ص) بحار، ج 74، ص 316

3 - فتبارک الله احسن الخالقین – سوره مومنون ، آیه 14

4 - ام جعلوا للله شرکا خلقوا کخلقه فتشابه الخلق علیهم قل الله خالق کل شیئ و هو الواحد القهار، سوره رعد ، آیه 16

5 - اذا سئلک عبادی عنی فانی قریب اجیب دعوه الداع اذا دعان – سوره بقره – آیه 186

6 - سوره آل عمران ، آیه 97

7 - انی اوصیک بتقوی الله ای بنی ولزوم امره ، و عماره قلبک بذکره ، والا عتصام بحبله و ای سبب اوثق من سبب بینک و بین الله ان انت اخذت به

8 - فتفهم یا بنی وصیتی ، و اعلم ان مالک الموت هو مالک الحیاه ، و ان الخالق هو الممیت ، و ان المفنی هو المعید ، و ان المبتلی هو المعافی ،  و ان الدنیا لم تکن لتستقر الا علی ما جعلها الله علیه من  النعماء ، و الابتلاء ، و الجزاء فی المعاد ، او ما شاء مما لا تعلم ، فان اشکل علیک شی ء من ذلک فاحمله علی جهالتک

9 - اعلم ان الذی بیده خزائن السموات و الارض قد اذن لک فی الدعاء ، و تکفل لک بالاجابه ، و امرک ان تساله لیعطیک ، و تسترحمه لیرحمک ، و لم یجعل بینک و بینه من یحجبک عنه و لم یلجئک الی من یشفع لک الیه ،  و لم یمنعک ان اسات من التوبه و لم یعاجلک بالنقمه ، و لم یعیرک بالانابه ، و لم یفضحک حیث الفضیحه بک اولی ،  و لم یشدد علیک فی قبول الانابه ، و لم یناقشک بالجریمه و لم یؤیسک من الرحمه ،  بل جعل نزوعک عن الذنب حسنه

10 - فاذا نادیته سمع نداک ، و اذا ناجیته علم نجواک ، فافضیت الیه بحاجتک ، و ابثثته ذات نفسک ، و شکوت الیه همومک ، و استکشفته کروبک ، و استعنته علی امورک ، و سالته من خزائن رحمته ما لا یقدر علی اعطائه غیره ،  من زیاده الاعمار ، و صحه الابدان ، و سعه الارزاق  ثم جعل فی یدیک مفاتیح خزائنه بما اذن لک فیه من مسالته ،  فمتی شئت استفتحت بالدعاء ابواب نعمته ، و استمطرت شابیب رحمته ، فلا یقنطنک ابطاء اجابته ، فان العطیه علی قدر النیه و ربما اخرت عنک الاجابه ، لیکون ذلک اعظم لاجر السائل ، و اجزل لعطاء الامل  و ربما سالت الشی ء فلا تؤتاه ، و اوتیت خیرا منه عاجلا او آجلا ، او صرف عنک لما هو خیر لک ، فلرب امر قد طلبته فیه هلاک دینک لو او تیته ، فلتکن مسالتک فیما یبقی لک جماله ، و ینفی عنک و باله ، فالمال لا یبقی لک و لا تبقی له

گروه دین تبیان

منبع : شبکه فرهنگی مذهبی لاهوت