هیولایی به نام ای‌كولای

نویسنده: حسین هرمزی
پس از شیوع مسمومیت‌های مرگبار در آلمان، تحقیقات درباره عامل این نوع مرگ و میرهای اخیر آغاز و در نهایت معلوم شد شیوع مرگبار مسمومیت غذایی در آلمان ناشی از پیدایش نسلی جدید از باکتری ای‌کولای است که به شدت سمی است و تاکنون کشف نشده بوده است. هدف‌گیری اصلی این باكتری، سیستم گوارشی بدن انسان است و در این بین زنان بیش از همه در معرض خطر این باكتری كشنده قرار دارند.

شواهد اولیه در پی آزمایش های ژنتیک نشان داد که ای‌کولای جدید، حاصل پیوند دو نوع باکتری است که سبب ایجاد سندرم همولیتیک یورمیک می‌شود. آزمایش های اولیه نشان داده است که این گونه جدید باکتری، منحصر به فرد بوده و احتمالا از طریق سبزیجات منتقل شده است.

در اولین روزهای آزمایش ها و تحقیقات در این رابطه، مقامات آلمانی اعلام كردند كه احتمال دارد این باكتری از طریق خیارهای اسپانیایی كه از آن كشور به آلمان صادر شده است منتقل شده باشد ولی مقامات اسپانیایی این ادعا را رد كردند.

شیوع این باكتری موجب شد تا واردات سبزیجات از اروپا بویژه از اسپانیا در بین برخی كشورهای جهان به شدت كاهش پیدا كند، این درحالیست كه اسپانیا، فرانسه، آلمان و مجارستان بزرگترین صادر کنندگان سبزیجات محسوب می‌شوند.

پس از ادامه بررسی ها اعلام شد كه احتمالا فرضیه مطرح شده برای منشاء این باكتری مردود خواهد بود و این باكتری منشاء دیگری غیر از خیارهای اسپانیایی دارد.

پس از آن مقام‌های آلمان اعلام كردند كه منشاء شیوع باکتری ای‌کولای که تا کنون بیش از 20 کشته برجای گذاشته، احتمالا جوانه حبوبات است.

گرت‌ هان، از مقام‌های کشاورزی ایالت نیدرزاکسن آلمان در همین رابطه گفت که هنوز نمی‌توان در این باره صد‌درصد مطمئن بود ولی تمام شواهد موجود نشان می‌دهد که جوانه حبوبات منشا شیوع بیماری حاصل از ابتلا به ای‌کولای است.

وزارت بهداشت آلمان می‌گوید برای اظهار نظر قطعی منتظر نتایج آزمایش های انجام شده بر روی جوانه حبوبات است.

رئیس موسسه رابرت کخ، مرکز ملی بیماری در آلمان نیز گفته است که هنوز نمی‌توان به طور قطع درباره منشا شیوع ای‌کولای صحبت کرد.

با این حال آقای هان گفت: بسیاری از رستوران هایی که بیماران پیش از ابتلا در آن غذا خورده‌اند، از جوانه حبوبات به عمل ‌آمده در منطقه نیدرزاکسن استفاده می کردند.

وی همچنین گفت كه دولت آلمان هشداری تازه درباره خودداری از مصرف جوانه ها صادر می کند.

مقام‌های بهداشتی در اروپا می‌گویند که بنا بر شواهد موجود، سرعت فراگیری ابتلا به باکتری کشنده ای‌کولای کاهش یافته است.

به گفته این مقامات، با وجود موارد  متعدد ابتلا به این باکتری در آلمان مرکز شیوع بیماری در دو روز اول ماه ژوئن، نرخ رشد بیماری در کل کاهش یافته است؛ با این حال برخی از پزشکان هشدار داده‌اند که با وجود کم شدن موارد ابتلا، هنوز خطر رفع نشده است.

این باكتری كشنده نه تنها بر بهداشت و سلامتی تاثیرات منفی داشته است بلكه بر اقتصاد برخی كشورهای اروپایی نیز تاثیرات زیانباری گذاشته است بطوری‌كه صادرات سبزیجات از این كشورها به شدت كاهش یافت و حتی در مقطعی در اسپانیا به صفر درصد رسید.

از زمان شیوع باکتری ای‌کولای در آلمان، سبزیجات موجود در بازار هرچقدر هم تازه باشند، خریداری ندارند. شیوع این باکتری مرگبار و ناشناخته ضررهای مالی فراوانی برای فروشندگان و تولیدکنندگان سبزیجات در آلمان به همراه داشته است.

فروشندگان می گویند به دلیل اینکه در فصل تابستان سبزیجات و میوه ها به صورت خام مصرف می‌شوند، با شیوع این بیماری کسی نمی‌تواند آنها را بخورد و مردم نیز آنها را نمی‌خرند.

خیار، گوجه فرنگی و کاهو عمده ترین سبزیجاتی هستند که گفته شده از عوامل انتقال این باکتری محسوب می‌شوند. همین امر سبب شده تا هر روز بخش زیادی از این سبزیجات بدون خریدار، فاسد شده و دور ریخته شود.

البته كشورهای زیان دیده از تاثیرات منفی این باكتری قول داده‌اند كه ضرر كشاورزان كشورهایشان را طی یك برنامه سه ساله جبران خواهند كرد.

در اجلاس اخیر اتحادیه اروپا در مورد بررسی این موضوع، مقرر شد كه مبلغ 150 میلیون یورو به كشاورزان اسپانیایی برای جبران ضررها پرداخت شود ولی كمیسر كشاورزی این اتحادیه و نیز وزیر كشاورزی اسپانیا این رقم را ناكافی ارزیابی كردند. در این راستا تلاش هایی برای افزایش مبلغ حمایت‌ها مطرح شده و قرار است در جلسات آتی مورد بررسی قرار گیرد. منتقدان این مبلغ را بسیار ناكافی توصیف می كنند چراكه پس از شیوع این باكتری در اروپا كشاورزان در هفته حدود 200 میلیون یورو متضرر می‌شوند.

پیشتر مقامات رسمی آلمان اعلام كردند که احتمالا روز دوشنبه ششم ژوئن، منشاء شیوع باکتری ای‌کولای به طور قطع تایید و مشخص شود ولی نظر قطعی در این رابطه اعلام نشد.

گروهی از پژوهشگران اعلام کرده‌اند که ای‌کولای می تواند یکی از مرگبار ترین باکتری های شناخته شده در جهان باشد.

دکتر آندره الیس، عضو گروه غذای سالم در سازمان بهداشت جهانی درباره این باكتری و شیوع آن می‌گوید: موضوع ناشناخته این است که چگونه عوارض شیوع این باکتری بیش از آنچیزی است که ما تصور می کردیم و شیوع آن در کودکان و افراد سالخورده نیز بیشتر به چشم می خورد. بسیار غیر معمول است که شیوع یک باکتری در بزرگسالان چشمگیر باشد.

بر اساس گزارش ها، تاکنون بیش از 2 هزار نفر در سراسر جهان به این نوع تازه شناخته شده باكتری ای‌کولای آلوده شده‌اند که بیش از 200 مورد آن مربوط به كشور آلمان است.

کارشناسان می گویند، بهترین راه محافظت در برابر این باکتری رعایت پاکیزگی و پرهیز از خوردن سبزیجات خام است.