فناوری اطلاعات و آموزش الکترونیک

امروزه بیش تر سازمان های آموزشی از نظر اقتصادی در وضعیت مطلوبی به سر نمی برند. در نتیجه هر برنامه جدید آموزشی که قصد برگزاری آن را دارند باید سودزا باشد و به بیانی هزینه ای که می کنند برگشت داشته باشد.

موسسه های آموزشی حضوری تا زمانی که صحبت از آموزش الکترونیک به میان نیامده بود، مورد توجه  قرار می گرفتند اما به تدریج با توجه به مزایای آموزش های غیر حضوری و اینترنت، چندان رونق گذشته را ندارند.

خط مش آموزشی قرن 21

خط مش پذیرفته شده در اوایل قرن 21، بر اساس میزان مهارت استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات صورت می گرفت. با توجه به این گفته نیز مشخص می گردد که خط مش در یادگیری و آموزش در هر سطحی که باشد، نمی تواند با عوامل فناوری اطلاعات و ارتباطات مرتبط نباشد.

Long Range plan

در شیوه آموزش سنتی، عواملی که می تواند در روند آموزش تغییر ایجاد کنند، بسیار محدود هستند و روند تغییرات نیز آهسته انجام می شود.

این تغییرات به اندازه ای جزئی است که حتی می توان در زمانی مانند چند سال مطلبی را به صورت ثابت در نظر داشت.

در این حالت می توان از خط مش های بلند دامنه یا Long Range plan بهره مند شد و هم چنین می توان از برنامه ریزی های چندین ساله (مثال برنامه های ده ساله) بهره برد.

در حال حاضر محیطی که افراد فراگیر در آن مورد تعلیم قرار می گیرند، در حال تغییر و به روز شدن است.

از طرفی نیز عامل مهمی که در آموزش مجازی موثر است، محیط آموزشی حاکم بر آن است. منظور از محیط حاکم ، فناوری های اطلاعات موجود است که دائما در حال تغییر و پیشرفت است.

Strategic Plan

اما در این شیوه که تغییرات به صورت سریع تر صورت می گیرد می توان از خط مشی های کم دامنه و استراتژیک استفاده کرد. اما برای این الگو ها باید به دو نکته توجه کرد:

در ادامه ما در رابطه با این روش که Strategic Plan نامیده می شود به صحبت  می پردازیم منظور از خط مشی نیز همان خواهد بود.

در آموزش مجازی نمی توان مانند آموزش سنتی از یک الگو بلند دامنه (Long-Range Planning) استفاده کرد.

درحقیقت آموزش الکترونیکی می تواند یک خط مش مناسب باشد که علاوه بر توجه به  شرایط کنونی و امکانات موجود،‌ آمادگی  مقابله با هر نوع تغییر،‌ تحول و یا مخالفت ناگهانی  را داشته باشد.

با توجه به مطالب ذکر شده در بالا می توان به این نتیجه رسید که خط مش، یک فرایند ساخت یافته است که در تصمیم سازی و عملی کردن این تصمیمات و در نهایت تحقق بخشیدن به اهداف موجود در یک سازمان نقش دارد.

بودجه و منابع مرتبط

بودجه و منابع مرتبط با آن از جمله عوامل موثر در تعیین اولویت ها است. برای اجرای هر طرحی، باید با توجه به بودجه موجود برنامه ریزی انجام شود. به منظور پیاده سازی یک برنامه آموزشی می توان منابعی که بودجه را تامین می کند به دو بخش تقسیم کرد که که شامل سرمایه گذاری دولتی و سرمایه گذاری خصوصی است.

اهدافی که برای آموزش مجازی در نظر گرفته می شود، باید به نحوی باشد که بتواند پاسخ گوی نیازها در بخش خصوصی باشد. در صورتی که نتواند نیازهای بخش خصوصی را به خوبی پوشش دهد، باید اهداف خود را تابع دولت کرده و به منابع مالی آن ها اکتفا کند.

زیرا بخش خصوصی در صورتی که نیازها و علایق خود را در آموزش مجازی عملی ببیند، بخش عمده ای از بودجه مورد نیاز را پرداخت و پشتیبانی خواهد کرد.

با توجه به توضیحی داده شده روشن است که بودجه و تامین آن نقش مهمی در انتخاب خط مش دارد. در صورتی که منابع مالی به خوبی بخش آموزش مجازی را تامین کنند، اهداف بیش تری از بحث آموزش های نوین به مرحله اجرا می رسد.

بر کسی پوشیده نیست که مانند بسیاری از فیلدهای دیگر، کمیت و کیفیت در آموزش مجازی وابسته به میزان بودجه موجود است.

مرکز آموزش الکترونیکی موسسه تبیان

تهیه فائزه خاموشی - تنظیم: یگانه داودی