چگونه خرخر را درمان کنیم؟

خرخر می تواند بر روی روابط اجتماعی و زناشویی فرد تاثیر بگذارد. فردی که به درجات شدید خرخر مبتلاست ترجیح می دهد به مهمانی یا مسافرت نرود، زیرا می داند که خرخر او می تواند مشکلاتی را برای دیگران به وجود آورد.

افرادی که مبتلا به خرخر هستند ممکن است بعد از مدتی دچار وقفه تنفسی به هنگام خواب شوند. معمولا وقفه تنفسی یک دقیقه به طول می انجامد. فرد در این فاصله زمانی تنفسی ندارد و بعد از آن میزان اکسیژن خون وی کم شده و دی اکسید کربن خونش افزایش پیدا می کند. به دنبال آن گیرنده های مغزی متوجه این تغییرات شده و به عضلات ریه فرمان می دهند. در نتیجه عضلات ریه ی فرد مکش زیادی ایجاد می کنند که این فشار منفی باعث می شود هوا همراه با خرناس بلندی به داخل کشیده شود. این وقفه تنفسی باعث می شود فرد از خواب بیدار شود و باز دو مرتبه بعد از مدتی این وقفه تنفسی تکرار شود، طوری که در طول یک شب چندین بار فرد از خواب بیدار می شود.

نحوه تشخیص خرخر

1- معمولا شرح حال بیمار به اندازه کافی گویاست، یعنی بیمار به مطب مراجعه می کند و خواستار برطرف شدن خرخرش می شود.

2- وزن بیمار: وقتی فردی چاق با گردن کوتاه و سن بالای 50 سال برای مشکل خرخر مراجعه می کند، در معاینه اولیه تا حدی زیادی می توان علت خرخر را تشخیص داد.

3- معاینه داخل بینی نیز بسیار کمک می کند. اگر عوامل انسدادی وجود داشته باشند، مشخص می شود. گاهی اوقات لازم است به غیر از معاینه ساده از روش های تشخیصی مثل آندوسکوپی نیز استفاده کنیم، زیرا در معاینه با ابزار ساده ممکن است قسمت های عقبی و خلفی بینی را نتوان به وضوح دید، ولی با آندوسکوپی به راحتی قسمت های خلفی و انتهای بینی را می توان معاینه کرد.

4- استفاده از عکسبرداری های مختلف نیز کمک کننده خواهد بود، از جمله عکس ساده که می تواند بزرگی لوزه سوم رانشان دهد. از روش های تشخیصی دیگر MRI است که می تواند بزرگی نسج نرم به خصوص بزرگی زبان را به ما نشان دهد. سی تی اسکن، وضعیت ساختمان های استخوانی داخل بینی و فضای داخل بینی را آشکار می سازد.

5- تست خواب: این تست معمولا در مراکز خاصی که به همین منظور ایجاد شده انجام می شود. بدین منظور به جای این که بیمار شب را در منزل بخوابد، یک شب در این مرکز می خوابد. در این تست الکترودهایی به بدن بیمار وصل می شود و تمام سیستم بدن وی کنترل می شود. در تست خواب عملکرد مغز، وضعیت خواب، مراحل مختلف خواب، انقباض عضلات مختلف، وضعیت فشارخون، میزان ضربان قلب و وقفه های تنفسی احتمالی بیمار ثبت می شود و بر مبنای آن علت ایجاد خرخر و درمان های احتمالی آن مطرح می شود.

درمان خرخر

بسته به علت خرخر، درمان آن هم متفاوت خواهد بود. طبیعی است برای کسی که دارای اضافه وزن است، کاهش وزن بسیار سودمند خواهد بود. اگر خرخر با وقفه تنفسی همراه نباشد، با اقدامات ساده به میزان زیادی می توان از شدت آن کاست، ولی اگر خرخر شدید باشد و با وقفه تنفسی نیز همراه باشد، معمولا با این مراقبت ها مشکلات برطرف نمی شود و ممکن است نیاز به جراحی باشد.

اقداماتی را که در موارد خرخر خفیف به بیماران توصیه می کنیم به شرح زیر است:

- کاهش وزن اضافی در صورت چاق بودن

- ترک مصرف الکل و سیگار

- اصلاح وضعیت خواب: در حالت طاقباز خرخر تشدید می شود. اگر فردی که خرخر می کند عادت دارد طاق باز بخوابد باید کاری کنیم که حتما به پهلو بخوابد. برای این کار روش هایی وجود دارد، مثلا به پشت پیراهن وی جیبی دوخته و داخل این جیب وسیله ای مثل توپ تنیس قرار دهیم. وقتی بیمار طاقباز بخوابد توپ ناراحتش می کند و در نتیجه به طور ناخودآگاه غلط زده و به پهلو می خوابد.

- استفاده از گشاد کننده سوراخ بینی برای کسانی که علت خرخرشان انسداد بینی است و انسداد بینی آنها به نحوی است که با عمل جراحی قابل اصلاح نیست و یا این که بیمار تمایلی به عمل ندارد. این گشاد کننده وسیله ای است که سوراخ های بینی را از هم باز کرده و باعث خواهد شد انسداد هنگام خواب کمتر شده و مریض راحت تر باشد. این وسایل را می توان از داروخانه ها تهیه نمود.

- استفاده از ماسک برای کسانی که قادر به استفاده از گشادکننده ها نیستند . عملکرد ماسک بدین صورت است که هوا با فشار بیشتری وارد بینی شده و این فشار مسیر داخل بینی را باز می کند. اشکال ماسک این است که ممکن است تحمل آن برای بیمار راحت نباشد.

- جراحی: روش آخر برای درمان خرخر، جراحی است. اگر کسی با اقدامات بالا نتیجه نگرفت، باید جراحی کند. عمل با دو روش ساده و رایوفرکونسی قابل انجام است. نام این عمل فارنگوپالاتواولوپلاستی است. در این عمل لوزه ها برداشته شده و چین قدامی و خلفی لوزه به یکدیگر دوخته می شود. سپس زبان کوچک مقداری کوتاه می شود و نهایتا کام نرم در چند نقطه با استفاده از رادیو فرکونسی یا کوتر تحریک می شود. این کار باعث سفتی و جمع تر شدن کام نرم می شود. معمولا این عمل به میزان زیادی کمک کننده است و مشکل بیمار را تا حد زیادی برطرف خواهد نمود.

فرآوری : زهره لطیفی

بخش تغذیه و سلامت تبیان

سایت رسمی دکتر محمدحسن عامری- متخصص گوش و حلق و بینی

سایت رسمی دکتر محمدحسین سلطان زاده- متخصص کودکان و نوزادان

مطالب مرتبط: