دومین بنای خشتی بزرگ جهان
كرمان را به كویری بودنش می شناسند اما در دل این استان مناطقی وجود دارند كه از لحاظ اقلیمی هیچ شباهتی با مناطق كویری و كم باران استان كرمان ندارند. «راین» یكی از همین مناطق است كه در جنوب شهر كرمان و بر دامنه كوه هزار قرار گرفته است.
از جنوب کرمان 100 کیلومتر را که طی کنید به راین میرسید. اینجا تاریخ ایستاده است، در ارگ راین که در دامنه هزار کوه قرار دارد. لابهلای برجها و باروهای خشتی، و میان کنگرههایی که آسمان آبی را نقش میزند.
ارگ راین با 20 هزار متر مربع مساحت دومین بنای خشتی جهان، بعد از ارگ بم است و از نظر معماری بسیار شبیه به آن و بسیار باشکوه.
میگویند « راین» از «رائین» میآید و رائین یعنی «راه این است». از تنها دروازه ارگ، در ضلع شرقیاش وارد میشوید و به محوطه داخلی پا میگذارید. بنایش مربعی شکل است، با برجهایی در اطراف و حصاری که دورتا دور ارگ را دربرگرفته. ارگی با مساحت بیش از 20 هزار متر مربع که با حصاری به ارتفاع ده متر محافظت می شود. از کوچههای خشتی و کاهگلی میگذری و در راه، کوشک هشتضلعی را میبینید و به بنایی میرسید که اعیاننشین ارگ بوده است.
اگرچه جز رنگ خشتی خاک و کنگرههای منظم چیز زیادی نیست، اما کافی است که چند لحظه سکوت کنید. سکوت ارگ با شما از تاریخ دیرینهاش و روزگار شکوهش حرفها دارد.
در اینجا میتوان نمونهای از ارگهای مسکونی گذشته را دید. اعیاننشین و عامهنشین و نیز فضاهایی برای زندگی روزمره مردم؛ اسطبل و زورخانه و مسجد و...
اما به هر حال تاریخ این ارگ نسبتا ناشناخته است و تنها با كاوش های دقیق باستان شناسی كه تا كنون در آن انجام شده است می توان به قدمت دقیق آن دست یافت. قدمت این ارگ زیبا ، تخریب ارگ بم و معرفی بیشتر آن در سالهای اخیر باعث شده است ارگ راین بیش از گذشته مورد توجه گردشگران قرار گیرد.
قدمت شهر راین به دوره ساسانی میرسد. این شهر از مرکزهای مهم تجارت در قدیم بود و پارچههای باارزشی در آن بافته میشد. البته راین از گذشته به عنوان یكی از مراكز ساخت شمشیر و چاقو و سپس تفنگ هم بوده است كه هنوز چاقو سازی كم و بیش در این شهر رواج دارد.
راین برخلاف آنکه در کرمان کویری قرار گرفته، شهری است سرسبز و پردار و درخت، با باغهای میوه، آبشار و چشمه آب معدنی و معدن مرمر. وجود آبشاری زیبا در نزدیكی شهر ، كوه زیبای هزار به ارتفاع 4501 متر ، باغ های فراوان میوه ، معادن مرمر سبز ، صورتی، سولفات سدیم و چشمه های آب معدنی غیر خوراكی ، توانسته این منطقه را به عنوان یك منطقه جذاب گردشگری معرفی كند.
گذر کوتاهی در کوچهها و خیابانهای این شهر کوچک شما را به زیباییهای زیادی میرساند. در کوچه خانها خانهای قدیمی است از دوره زندیه که در باغی زیبا قرار گرفته. کوچهها را که ادامه بدهید، به مسجد جامع شهر میرسید و درخت چنارش. چناری بیش از هزار ساله که فکر میکنید چه آرامش زیبایی دارد. چنار کهن را که دیدید، به سراغ سرو چهارصد ساله بروید که در کنار حرم امامزاده زید قرار دارد.
الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از همشهری، بیابان های ایران