صهیونیسم در اندیشه و آثار امام خمینی (ره)
از دیدگاه امام صهیونیسم یعنی اسلامستیزی، مذهبستیزی، توسعهطلبی، مولود استكبار، جرثومه فساد، ابزار سیاسی برای یغمای سرزمینهای زرخیزو منابع سرشار كشورهای اسلامی، كه در قالب نقشة شوم از نیل تا فرات به دنبال دست یافتن به دكترین استعماری خویشاند
اگر تأسیس حكومت اسلامی در ایران اولویت اول از دیدگاه سیاسی امام خمینی (ره) بود، در خارج از كشور، آزادی بیتالمقدس و سرزمین فلسطین مهمترین دغدغة فكری و عمل سیاسی ایشان را تشكیل میداد.
یكی از تفاوتهای اساسی امام با رژیم پهلوی نفوذ صهیونیزم در ایران و حضور عناصر اسرائیلی در مناصب دولت پهلوی بود.
به عبارت دیگر در اندیشه انقلابی و آزادیبخش امام، آزادی ملت ایران و فلسطین دو ضرورت عینی و اساسی بودند كه بسیاری از آثار كتبی و شفاهی و مبارزات سیاسی ایشان را به خوا اختصاص میداد و در اینجا اشاراتی به آن میشود.
الف: نگاهی کلی به مواضع امام در برابر اقدامات صهیونیسم
اولین موضع رسمی امام، مقارن با آغاز مبارزات سیاسی وی با رژیم پهلوی در ارتباط با عدم همسویی این رژیم با تحریم نفتی اسرائیل و عدم قطع روابط دیپلماتیك با رژیم اشغالگر قدس بود.
امام در مصاحبهای اینچنین فرمودهاند:
"یكی از جهاتی كه ما را در مقابل شاه قرار داده، كمك او به اسرائیل است … او نفت مسلمین را غصب كرده و به اسرائیل داده و این خود از عوامل مخالفت من با شاه است". (1)
در سال 41 و در پیام مشهور امام، بمناسبت نوروز 42 به كشتهشدن مسلمانان و روحانیت بدست دولت، برای حفظ منافع اسرائیل اشاره شده است. پس از آن امام بمناسبتهای مختلف مختلف در داخل و خارج از ایران این مقوله را بطور جدی مطرح كردند.
از جمله در پیام امام دربارة لایحه انجمنهای ایالاتی و ولایتی از سلطه صهیونیستها بر منافع و تأسیسات ایران انتقاد شدیدی به عمل آمد. در همین سال در پاسخ به اصناف شهرستان قم در خصوص مصوبه دولت علم برای روابط اقتصادی با اسرائیل، آن را خطری بزرگ برای اسلام و استقلال كشور دانستند.
در سال 42 در پاسخ به نامة علمای یزد خطر اسرائیل را بسیار جدی دانسته و همه را به اعتراض علیه اسرائیل و دولت پهلوی فراخواندند.
یكی از محكمترین و تندترین موضعگیرهای سیاسی امام در برابر اسرائیل سخنرانی مشهور ایشان در مسجد اعظم پس از آزادی از زندان بود:
"ای ملت، دین ما اقتضا میكند كه با دشمن اسلام موافقت نكنیم، قرآن ما اقتضا میكند كه در مقابل صف مسلمین با دشمن اسلام همپیمان نشویم. ملت ما با همپیمانی شاه با اسرائیل مخالف است". (2)
باكشتار خونین مدرسه فیضیه امام با سخنرانی تاریخی خود، مبارزه با اسرائیل را همچنان در محور مبارزات خود قرار دادند(3)
"ای ملت، دین ما اقتضا میكند كه با دشمن اسلام موافقت نكنیم، قرآن ما اقتضا میكند كه در مقابل صف مسلمین با دشمن اسلام همپیمان نشویم. ملت ما با همپیمانی شاه با اسرائیل مخالف است".
در پیام ماه محرم سال 1343 شمسی، امام رابطه با اسرائیل را ننگ بزرگ شمرده و خواستار وحدت مسلمین برای مقابله با اسرائیل شدند. (4)
در 6/6/1347 امام در پاسخ به نامه گروهی از فدائیان و جوانان مبارز فلسطین، ضمن اعلام وجوب و ضرورت مبارزه با اسرائیل، مجوز استفاده از مصرف زكات و سایر صدقات را برای رفع خطر اسرائیل در كمك به مدافعین و مبارزین را صادر كردند. (5)
صهیونیستها در 18 اوت 1969، مسجدالاقصی را به آتش كشیدند. امام ضمن محكوم كردن این اقدام صهیونیستها، دربارة تجدید بنای مسجدالاقصی اعلام كردند تا زمانی كه فلسطین آزاده نشده، مسلمانان آن را تجدید بنا نكنند تا جنایات صهیونیستها در مقابل چشمان مسلمانان مجسم بماند.
در طول دهة پنجاه شمسی و تا تحولات انقلاب اسلامی، امام همچنان در اعلامیههای مختلف و در پاسخ به نامههای مردم، دانشجویان و علما با واجب كردن جهاد بر تمام مسلمین برای آزادسازی فلسطین و حمایت از گروههای مبارز فلسطینی، این امر را در اذهان و افكار عمومی مسلمانان زنده نگه داشت.
اوج صهیونیزمستیزی امام و حمایتشان از مردم فلسطین در تعیین "روز قدس" با عنوان روز جهانی مبارزه با مستكبرین، ظالمین و صهیونیسم بود.
امام در حركتی ابتكاری و سمبولیك آخرین جمعه ماه مبارك رمضان را "روز قدس" نامیدند و در بخشهایی از پیامشان آمده است: "روز قدس یك روز جهانی است. روزی نیست كه اختصاص به قدس داشته باشد، روز مقابله مستضعفین با مستكبرین است… تمام ملتها قیام كنند و این جرثومه فساد را به زبالهدانها بریزند… روزی است كه باید همت كنید كه قدس را نجات دهیم… روز قدس روز اسلام است، روزی است كه باید اسلام را احیا كنیم و قوانین اسلامی باید در ممالك اسلامی اجرا بشوند … روز قدس روز جدایی حق از باطل است". (6)
ب: پدیده صهیونیسم
ظهور صهیونیسم در قالب دولت غاصب اسرائیل و تهدید همهجانبه مسلمانان در منطقه موجب تحولات بیشماری در خاورمیانه گردید.از این پدیده و مجموعه رویدادهای آن در ادبیات روابط بینالملل با عنوان "بحران اعراب و اسرائیل" نام برده شده است. در اندیشه امام، صهیونیسم، حركتی است علیه اسلام و مسلمین. تلاش فكری ایشان این بود كه این بحران را از یك مقوله عربی، به مقولهای اسلامی تغییر بیابد.(7) شكی نیست كه چنین تلاشی ناشی از اندیشه وحدت اسلامی امام بود و منجر به تحقق عملی آن میگردید.
از منظر سیاسی و نظامی نیز چنین نگرشی موجب قراردادن یك میلیارد مسلمان به جای صد میلیون عرب در قابل اسرائیل بود. امام اسلامستیزی صهیونیزم را بارزترین ویژگی این حركت، تحت حمایت قدرتهای استعماری میدانست.
صهیونیزم از دیدگاه ایشان پدیدهای سیاسی، استعماری، غیر مذهبی و جدا از جامعه یهود است. (8) امام مخالفت خود با اسرائیل و صهیونیزم را از مخالفت با دین یهود و یهودیان جدا دانسته حتی احترام به مذاهب دیگر را گوشزد میكند. (9)
امام صهیونیزم را مولد و ساخته استعمار و استكباری میداند كه تحت حمایت مستمر در آمریكا قرار دارد. ایشان با اشاره به پیوند صهیونیستها با بزرگترین سرمایهها و سرمایهداران غرب به ویژه آمریكا، خاستگاه و علت پیدایش اسرائیل این چنین بیان میكنند:
"اسرائیل با تبانی و همفكری دولتهای استعماری غرب و شرق زاییده شد و برای سركوب و استعمار ملل اسلامی بوجود آمد و امروز از طرف همه استعمارگران حمایت و پشتیبانی میشود. انگلیس و آمریكا با تقویت نظامی و سیاسی و با گذاشتن اسلحههای مرگبار در اختیار اسرائیل آن را به تجاوزات پیدرپی علیه اعراب و مسلمین برمیانگیزانند." (10)
از دیگر ویژگیهای صهیونیزم كه در آثار و سخنرانیهای امام تأكید زیادی بر آن شده، ایدئولوژی از نیل تا فرات است. ایشان بر این باور بودند با اشغال فلسطین، لبنان، جولان و عقد قراردادهای صلح و سازش، تجاوزات صهیونیستها، خاتمه نخواهد یافت، بلكه آنها به منظور تحقق اسرائیل بزرگ گام برمیدارند و خطرشان متوجه همه خاورمیانه و سرزمینهای اسلامی است. امام ضمن هشدار، به دول عربی منطقه به منظور محو اسرائیل از جغرفیای سیاسی، به تجهیز و قیام علیه اسرائیل توصیه نمودند. (11)
در همین زمینه، ایشان با تذكر بازیهای سیاسی آمریكا و اسرائیل در قالب صلحطلبی آن را یافتن فرصت زمانی برای برداشتن قدم بعدی به منظور تحقق مقصد شوم صهیونیسم یعنی حكومت بر بلاد مسلمین از نیل تا فرات دانستند. (12) این حركت اسرائیل را همانند حركت آرام یك افعی خزندة خطرناك، تهدید بزرگ برای تصاحب و غارت منطقه ذكر كردهاند.(13)
به طور كلی، از دیدگاه امام صهیونیسم یعنی اسلامستیزی، مذهبستیزی، توسعهطلبی، مولود استكبار، جرثومه فساد، ابزار سیاسی برای یغمای سرزمینهای زرخیزو منابع سرشار كشورهای اسلامی، كه در قالب نقشة شوم از نیل تا فرات به دنبال دست یافتن به دكترین استعماری خویشاند.
ج: نوع و شیوه مقابله با صهیونیسم
در اندیشه امام، برای حل قضیه فلسطین راهحل سیاسی و دیپلماتیك پذیرفته نیست، دولتها و گروههای فلسطینی برای احقاق حقوق فلسطینان نباید به چانهزنی دیپلماتیك دست بزنند. تنها با جهاد و مبارزه مسلحانه میتوان اسرائیل را از بین برد، اسرائیل چون غدهای سرطانی است كه تنها راه درمان آن جراحی عمیق و كندن و قلع نمودن آن است.اوج صهیونیزمستیزی امام و حمایتشان از مردم فلسطین در تعیین "روز قدس" با عنوان روز جهانی مبارزه با مستكبرین، ظالمین و صهیونیسم بود.
ایشان كسانی را كه به دنبال اتخاذ روشهای سیاسی برای حل مسأله فلسطین هستند ملامت كرده و اظهار میدارند: "من به سران فلسطینی نصیحت میكنم كه دست از رفت و آمدهای خودشان برداشته و با اتكا به خداوند متعال و مردم فلسطین و اسلحه خویش تا حد مرگ با اسرائیل بستیزند، چرا كه این رفت و آمدها موجب میشود كه ملتهای مبارز شما دلسرد شوند. شما اطمینان داشته باشید كه نه شرق به درد شما میخورد و نه غرب. با ایمان به خدا و تكیه بر سلاحهای خویش تا حصول خواستههای مشروع خویش دست از مبارزه برندارید". (14)
امام درد اصلی مسلمین را تفرقه میدانند، تا جایی كه بیان میكنند كه این ضعف موجب زبونی آنها در مقابل اسرائیل شده است در حالی كه اگر مسلمانان متحد بودند، اگر هر كدام یك سطل آب میریخت، اسرائیل را سیل میبرد. (15)
یكی از شیوههایی كه امام برای مهار و مقابله با اسرائیل طرح كردند، ضرورت امتناع از صدور نفت دول نفتخیز اسلامی به اسرائیل و حامیان آنها بود و نسبت به این امر كه دولتهای ممالك اسلامی باید از نفت و سایر امكانات همچون حربهای علیه اسرائیل و استعمارگران بهرهبرداری كنند، تأكید داشت.(16)
شایان توجه به اینكه امام زمانی چنین شیوهای را طرح كردند كه هنوز كشورهای صنعتی، بحث انرژیهای جایگزین نفت و تعبیه ذخائر استراتژیك را مطرح نكرده بودند. امام مشكل اصلی مسلمین را كه موجب سایر گرفتاریها و مصائب شده بود، حكومتهای سرسپرده به ابرقدرتهای میدانستند و معتقد بودند كه راهحل آن هم به دست ملتهاست. (17)
امام در خصوص نقش سازمانهای بینالمللی اظهار داشتهاند: "مسلمانان ننشستند كه سازمانهای بینالمللی برای آنها كاری بكنند، ملتها خودشان قیام كنند و حكومتها خودشان را وادار كنند كه در مقابل اسرائیل بایستند و اكتفا نكنند به محكوم كردن". (18)
امام رمز پیروزی را شهادت دانستهاند و از آن به یك رمز قرآنی كه بدون توجه به حیات مادی، دنیایی و حیوانی موجب توفیق و پیشبرد آمال ملتهاست، یاد میكنند و به ملتها یادآوری میكنند كه این رمز را باید بفهمند. (19)
امام با یاد كردن از انتفاضه فلسطین و حركت اسلامی و مردمی فلسطین، با عنوان شجره مباركه و كوكب دریه، این شیوه را كارآمدترین استراتژی برای نابودی صهیونیستها دانسته، و بر استمرار آن و عدم توقف قیام تأكید داشتند. (20)
پی نوشت ها:
1. صحیفة نور، ج 4، مصاحبه مورخ16/9/1357.
2. همان، ج 1، ص 77، 25/2/1343
3. همان، ج 1، ص 157 و 154، مورخ 13/3/1343.
4. همان، ج 1، ص 137.
5. همان، ج 1، ص 134.
6. همان، ج 10، ص 113 و 119.
7. همان، ج 17، ص 29، 29/6/61.
8. همان، ج 6. ص 164، 24/2/58.
9. همان، ج 4، ص 219، 24/10/57.
10. همان، ج 1، ص 186، 22/4/51.
11. همان، ج 19، ص 7 و 6.
12. همان، ج 19، ص 7.
13. همان، ج 18. ص 12.
14. همان، ج 16، ص 228، 25/4/61.
15. همان، ج 8، ص 235، 25/5/58.
16. همان، ج 16، ص 197، 24/3/61.
17. همان، ج 12، ص 278، 24/3/59
18. همان، ج 15، ص 262، 25/2/60.
19. همان، ج 5، ص 262.
20. همان، ج 20، ص 179، 21/11/66.
فرآوری : فاطمه ناظم زاده
بخش سیاست تبیان
منبع: باشگاه اندیشه