تبیان، دستیار زندگی
استفاده از عطر و عصاره گل هاى خوش بو، ریشه در تاریخ اقوام و فرهنگ هاى باستانى دارد. در طول تاریخ، همواره تمدن هاى بزرگ و حتى جامعه هاى كوچك و قبایل بدوى از رایحه گل ها و گیاهان معطر و سایر مواد خوشبو در طبیعت به منظور حفظ سل...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

با رایحه درمانى به استقبال نوروز برویم


استفاده از عطر و عصاره گل هاى خوش بو، ریشه در تاریخ اقوام و فرهنگ هاى باستانى دارد. در طول تاریخ، همواره تمدن هاى بزرگ و حتى جامعه هاى كوچك و قبایل بدوى از رایحه گل ها و گیاهان معطر و سایر مواد خوشبو در طبیعت به منظور حفظ سلامت و تقویت و تأمین قواى جسمانى و روحى خود و همچنین براى تسلط و نفوذ در انسان ها و نیروهاى طبیعت، در درمان هاى طبیعى استفاده مى كرده اند.

در مصر باستان از عصاره گیاهان معطر مانند گل سرخ، برگ درخت سدر، سرو كوهى، صمغ چوب صندل و كـُندُر و مواد معطر دیگرى مانند مشك عنبر، عود و ... براى مصارف آرایشى، حفظ بهداشت و سلامت عاطفى بهره مى گرفته اند. این مواد در آیین هاى مذهبى و مومیایى كردن اجساد مردگان نیز كاربرد داشته است. در هند باستان نیز گیاهان معطر در زندگى روزمره و در آیین ها و مراسم مذهبى جهت ارتقاى مدارج روحانى كاربرد داشته و از عطر گل هاى سرخ و یاسمن، و بخور صندل در معابد و مكان هاى مقدس استفاده مى شده است.

در دیگر كشورهاى باستانى مانند یونان و روم نیز استفاده از رایحه هاى طبیعى كاربرد فراوان داشته است. در این كشورها علاوه بر مصارف آرایشى و بهداشتى، از روغن هاى گیاهى براى معطر نمودن بدن، همچنین براى ماساژ درمانى و حمام ها و بخورهاى آرامش بخش جهت تقویت و حفظ انرژى و دستیابى به سلامت جسمانى و عاطفى بهره مى گرفته اند. در ایران باستان نیز علاوه بر موارد گفته شده، از انواع مواد معطر در مراسم آیینى - مذهبى و در عبادتگاه ها استفاده مى كرده اند.

برخى از انسان شناسان معتقدند كه ظهور فرهنگ هاى باستانى را مى توان با تولد انواع آیین ها مرتبط دانست و جالب آن كه استفاده از انواع رایحه هاى خوشبو نیز همزمان با پیدایش آیین ها متداول گردیده است. در مراسم و مناسك آیینى كه براى پرستش خداوند یا برگزارى جشن هاى شكرگزارى و نیز شفاى بیماران برگزار مى شده است، سوزاندن مواد معطر بخشى از آیین ها بوده، كه چنین كارى براساس این باور شكل گرفته كه رایحه هاى معطر پخش شده در فضا، باعث تلطیف هوا، كسب انرژى هاى مثبت، و از بین رفتن انرژى هاى منفى و عوامل بیمارى زا مى گردد و حالتى از آرامش و خلسه روحانى و معنوى را در افراد به وجود مى آورد. به علت همین اثرات آرام بخش، رفته رفته زمینه هاى استفاده از مواد معطر در اجتماعات و خانواده ها همگانى شده است.

چگونگى اثربخشى رایحه ها بر سیستم هاى بدن

رایحه ها (عطر گل ها و سایر مواد طبیعى معطر)، گیرنده هاى عصبى بویایى را تحریك مى كنند و پیام هاى دریافت شده توسط این گیرنده ها (احساس بوى خوش) به منطقه «لیمبیك» در مغز مى رسد. در این منطقه پیام هاى بویایى درك و كدبندى شده و در حافظه مربوط به هر بو ذخیره مى شود و بر رفتار جسمانى و عاطفى ما اثر مى گذارد.

تأثیر بو بر سیستم هاى هورمونى و دفاعى

«بوها» مى توانند بر روند ساخته شدن هورمون ها، گرایش هاى شخصى، حرارت بدن، سطح هورمون ها، ساخته شدن انسولین، سوخت و ساز بدن، سطح هورمون استرس، هورمون هاى جنسى، سیستم دفاعى بدن، افكار و واكنش هاى آگاهانه اثر بگذارند. بوها با تحریك مغز، در ترشح انتقال دهنده هاى عصبى «نوروترنسمیترها*» باعث حالات روانى خاصى مى گردند. استفاده از مواد معطر در انسان احساس سلامت، سرخوشى و حالت خوشنودى و خرسندى به وجود مى آورد. این مواد مى توانند استرس و درد را كاهش دهند و باعث تعادل عاطفى شوند.

مواد خوشبو علاوه بر تحریك پیاز بویایى، به درون ریه ها رفته و به مولكول هاى اكسیژن مى چسبند و به تبع آن به درون خون راه یافته و باعث خود بهبودى و خود درمانى اعضا و بافت هاى بدن مى شوند.

علاوه بر اینها رایحه هاى معطر از طریق ماساژهاى موضعى پوستى به درون مایع بین سلولى زیرپوست نفوذ مى كنند و از این طریق وارد جریان خون می شوند؛ به اعضاى مختلف و سیستم هاى لنفاوى بدن مى رسند و بر سیستم دفاعى تأثیر مى گذارند.

امروزه روان شناسان، در درمان بیمارى هاى روانى، استفاده از روغن هاى گیاهى معطر را به شكل هاى مختلف توصیه مى كنند؛ حتى در درمانگاه ها و بیمارستان ها مواد خوشبو كننده فضا را به صورت اسپرى در هوا مى پاشند تا باعث آرامش و آسایش روانى بیماران شود.

رایحه درمانى، به طور طبیعى، انرژى هاى درمانى و شفادهنده بدن را به فعالیت واداشته و باعث سلامت جسمى و فكرى مى شود و از این طریق به كارایى بهتر و بیشتر ذهن و سیستم دفاعى كمك كرده و موجب بهبود كیفیت زندگى مى شود.

*NEUROTRANSMITTER : واسطه هاى الكتروشیمیایى میان سلول هاى عصبى

دكتر معصومه رفیقى مرند – روان شناس بالینى وپژوهشگر

لینک ها

وِیژه نامه نوروز 84

فروش کتاب های «ت اریخی » و « متفرقه » در فروشگاه اینترنتی تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.