کودک حرف شنو من
همه ما می خواهیم فرزندانمان حرف شنو باشند .وقتی فریاد می زنیم كه بایست ! نرو وسط خیابان ؛ توقع داریم كودكمان اطاعت كند . یا اگر به او می گوییم كه برو مسواك بزن ، یا بخواب ، توقع داریم بدون هیچ حرفی این كار را انجام دهد. خیلی اوقات ، وادار كردن بچه ها به این كه رفتار شایسته ای داشته باشند مشكل است . روش " هر چه می گویم همان است " كه بیشتر والدین به آن متوسل می شوند ، معمولاً بی فایده است .
گاهی کودک نوپایمان کارهایی انجام می دهد که نباید آن کارها را نادیده بگیریم. بنابراین او را از آن کارها منع می کنیم، اما او همچنان رفتارش را ادامه می دهد و ما می خندیم و پیش خود فکر می کنیم چه رفتارهای بامزه ای! همین رفتارهای بامزه باگذر زمان دیگر برای ما خنده آور نیستند و این بار ما مخالفت می کنیم اما دیگر این مخالفت سودی ندارد زیرا کودک این پیام اشتباه را از همان ابتدا از شما گرفته که هر کاری می تواند بکند و شما چشم پوشی می کنید. بنابراین نادیده گرفتن بعضی رفتارها به او یاد می دهد که هر کاری کند والدین با او کاری ندارند و این موضوع وقتی که او 12 یا 14 ساله شد برای شما غیرقابل تحمل است زیرا او به مرور زمان عادت کرده که سرپیچی کند. خوشبختانه روش هایی برای اداره رفتار بچه ها وجود دارد كه بدون برخورد ، بدون اشك و قهر ، فریاد ، كتك كاری ، یا توهین زبانی است . در این مبحث سعی كرده ایم اصولی را ارائه دهیم كه عمل به آنها به شما و فرزندتان كمك می كند تا به هدف مطلوب برسید . شروع واقعی این گونه تربیت ، از سال های آغاز كودكی است . به خاطر داشته باشید كه در سنین پیش دبستانی ، بچه ها كارهای عادی روزمره و مهارت نظم و انضباط را كه لازمه زندگی است ، به راحتی یاد می گیرند. برای تسلیم كردن كودكان روشی كلی وجود دارد كه در همه شرایط ، مفید است. آنرا یاد بگیرید و بعد در زمینه های مختلف امتحان كنید.
1- اول از "کلام" برای منع کردن استفاده کنید! «یک جمله ی محکم!" فریاد نزنید، فقط با یک تن صدای محکم علت مخالفت را بگویید؛ مثلاً:
- «خیلی داغه»
- «این را پرت می کنی! خراب میشه»
- «این لیوان مال تو نیست» و ...
این نکته را به یاد داشته باشید که هرگز کودک را کتک نزنید طوری که جای دست شما باقی بماند! زیرا در هر حال، هدف شما نشان دادن عشقتان به کودک است نه نشان دادن خشمتان. کتک زدن کودک فقط این پیام را به او می رساند که شما جدی، سخت گیر و خشن هستید نه اینکه رفتار خودش اشتباه است!»
2- با تکرار رفتار، برای دومین بار به او بگویید:
- «گفتم نه»
- «گفتم نکن»
- «یک بار بهت گفتم سرت نکن»
در مرحله ی دوم نیاز است که صدای شما کمی بلندتر باشد و یا شاید لازم باشد با زدن دست بسیار به آرامی به پشت کودک یا روی دست کودک او را منع کنید.
3-اگر برای سومین بار رفتارش را تکرار کرد و ادامه داد، راه دیگری انتخاب کنید؛ و آن گذاشتن کودک روی یک صندلی رو به دیوار است و یا جایی در گوشه ی پذیرایی. مدت زمان این کار باید به ازای هر یک سال از سن کودک یک دقیقه باشد. یعنی 2 دقیقه برای کودک 2 ساله و 3 دقیقه برای کودک 3 ساله و ... هربار که کودک بلند شد دوباره او را به جایش برگردانید.
4- به ندرت اتفاق می افتد که بعد مرحله سوم کودکان رفتارشان را قطع نکنند. اما در صورت سرپیچی مجدد، کودک را به اتاقش ببرید و به او بگوئید: «این جا بمان و هرکاری دوست داری انجام بده و بیرون نیا» (فقط برای دستشویی می تواند بیرون بیاید) از دور او را زیرنظر بگیرید. بعد از مدت زمان کوتاهی، به داخل اتاق بروید و براساس قدرت درک کودک با او صحبت کنید. «به او بگوئید می دانی چرا به اتاقت فرستاده شدی؟» «چی یاد گرفتی از این کار؟» همیشه در مورد مخالفت با رفتار کودکتان با او صحبت کنید تا او بداند به چه دلیل تنبیه می شود.
5- به کودک عذرخواهی کردن را بیاموزید و این کار را در عمل و رفتار خودتان به کودک یاد دهید. با عذر خواهی کردن از همسرتان، با عذرخواهی کردن از فرزندان دیگر و یا حتی کودک، زمانی که رفتار اشتباهی با او داشته اید. او را تشویق به عذرخواهی کردن کنید، او را ببوسید بگوئید چون «فهمیدی رفتارت اشتباه بود تو را می بخشم و در هر حال دوستت دارم»
فرآوری : نسرین صفری
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع: مجله شادکامی و موفقیت
سایت علمی دانشجویان ایرانی
