بیماری های پوستی ناشی از مشاغل مختلف
"بیماری های پوستی ناشی از شغل"، شاید این عنوان برایتان کمی عجیب به نظر برسد، ولی کاملا واقعیت دارد. شغل های مختلفی هستند که می توانند بر پوست ما تاثیر بگذارند و آن را دچار مشکل کنند. این نوشته، شما را با برخی از مهم ترین عوارض پوستی مشاغل آشنا می کند.
شغل و نور آفتاب
افرادی که بنا به مقتضیات شغلی، زیاد در معرض نور آفتاب هستند، سردسته بیماران مبتلا به سرطان پوست هستند، چون بیشتر سرطان های پوست به واسطه زیاد قرار گرفتن در معرض نور خورشید ایجاد می شوند. کشاورزان، دامداران، کارگران ساختمانی، آسفالت کاران، رفتگران شهرداری، رانندگان وسایط نقلیه عمومی، پلیس های راهنمایی و رانندگی ، ملوانان و کارگران کشتی و ... مجبورند ساعت های طولانی در معرض نور خورشید باشند و این برای پوست آنها زیان آور است.
سم پاشان در سمپاشی درختان از ماده شیمیایی ای استفاده می کنند که در مقابل نور آفتاب ممکن است باعث حساسیت شود و کافی است که آفتاب زیاد به شخص بتابد تا این فعالیت آغاز شده و این واکنش غیرطبیعی به وجود بیاید و چون بیمار شغلش طوری است که باید دایما در معرض نور آفتاب باشد، ممکن است مشکلش روزبه روز بدتر و وخیم تر شود و بعد از مدتی کار کردن دچار معضلاتی شود.
شغل و گرما
کار کردن درمحیط های گرم هم می تواند مشکل های پوستی ایجاد کند. مهم ترین مشکل پوستی در محیط های گرم، عرق جوش است. عرق جوش، ضایعه ای پوستی به دلیل تعریق بیش از حد است. این بیماری را در افرادی که پوست حساس دارند، بیشتر می بینیم. نانواها، کارگران کوره و کارگران معدن باید تدابیری بیندیشند تا زیاد عرق نکنند یا محیط کارشان را به نحوی خنک کنند که این مشکل ایجاد نشود، زیرا وقتی عرق جوش ایجاد شد، درمان صرفا به صورت علامتی خواهد بود و بهترین درمان، دور شدن از محیط است.
شغل و سوختگی
بعضی از افراد به روش های مختلف در محیط کارشان دچار سوختگی می شوند، مثل کسانی که با مواد محترقه کار می کنند و هر لحظه امکان آتش گرفتن آنها وجود دارد، کسانی که با انواع اسیدها کار می کنند، آتش نشان ها که دایما با آتش سروکار دارند، افرادی که با مواد شیمیایی کار می کنند و دچار سوختگی های شیمیایی می شوند که عوارض خاص خودش را دارد. این سوختگی ها ممکن است بسیار شدید بوده و در مواردی حتی به مرگ منجر شود.
شغل و سرما
افرادی هم هستند که شغلشان در محیط های سرد است؛ مثل افرادی که در سردخانه ها یا در کوهستان و پیست های اسکی کار می کنند و در مواجهه با سرما دچار مشکل می شوند. این افراد به دلیل ایجاد پروتئین های غیرطبیعی در سرم خونشان، نسبت به سرما حساسیت دارند، نه به دلیل اینکه صرفا شغلشان در مواجه با سرما است. این افراد دچار زخم های خیلی شدید و عوارض ناتوان کننده ای می شوند که زندگی طبیعی آنها را مختل می کند و لازم است که فرد حتما شغلش را عوض کند.
شغل و حساسیت پوستی
مهمترین بیماری پوستی ناشی از شغل، حساسیت به آلرژنها و مواد حساسکننده است. بسیاری از مواد همچون چسب های صنعتی، اسانس های مختلف، عطر، ادکلن و خیلی از مواد آلرژی زای دیگر می توانند به تناسب شغل فرد، حساسیت و ضایعات پوستی برای او ایجاد کنند. همچنین فرآورده های نفتی می توانند برای شاغلان در پمپ های بنزین، پالایشگاه ها و تعمیرکاران اتومبیل و دیگر وسایط نقلیه که با گازوییل، نفت، بنزین، روغن های صنعتی، گریس و مواد مختلف سرکار دارند، ضایعه های پوستی ایجاد کنند.
اگزمای تماسی یکی از مهمترین این بیماریها است که میتواند به دو صورت باشد : تحریکی و آلرژیک.
در اگزمای تحریکی، سیستم ایمنی فرد حساس نمیشود و در هر فردی ممکن است ایجاد شود، مثل مواد اسیدی و قلیایی که در مشاغل مختلف با پوست در تماساند و اگزما فقط در ناحیه تماس پوست با آن ماده ایجاد میشود. سادهترین نوع این بیماری، اگزمای دست زنان خانهدار است که دایما با مواد پاککننده و شوینده سروکار دارند. برای درمان باید افراد مبتلا، تماسشان را با مواد تحریککننده و شوینده کاهش دهند و از دستکشهای مخصوص استفاده کنند.
در اگزمای آلرژیک، سیستم ایمنی فرد دخیل است و اگزما در هر ناحیهای از پوست ایجاد می شود و فقط مربوط به ناحیه تماس نیست. در این بیماری، فرد نسبت به یک ماده بهخصوص، دچار آلرژی میشود. این آلرژی سالها طول میکشد تا به وجود بیاید، یعنی شخص سالیان سال با مادهای که نسبت به آن حساسیت دارد، کار کرده و مشکلی هم نداشته است، اما به یکباره سیستم ایمنی بدن او به حساسیت کامل میرسد و نسبت به آن ماده واکنش نشان میدهد. از این به بعد، هر بار که فرد با آن ماده ی خاص سروکار داشته باشد و با آن تماس پیدا کند، دچار اگزما میشود، مانند افرادی که به فلزات و بدلیجات فلزی حساسیت نشان میدهند.
افراد حساسی که با سولفات نیکل یا موادی که حاوی نیکل است مانند سیمان ـ که البته ماده اصلی به کار رفته در سیمان کرومات است ـ آجر، گچ، سرامیک و بهطور کلی مصالح ساختمانی کار میکنند، نیز دچار این مشکل میشوند. مثلا بنا یا کارگر ساختمانی که به تناسب شغلش با این مواد سروکار دارد و بعد از مدتها دچار این عارضه میشود ، وقتی به پزشک مراجعه می کند و به او گفته می شود مشکل شما به دلیل حساسیت به سیمان است قبول نمیکند و میگوید من 40 سال است که با سیمان کار میکنم و تا به حال مشکلی نداشتهام!
افرادی هم که با مواد رادیواکتیو سروکار دارند، باید به شدت نکات ایمنی را رعایت کنند، زیرا حساسیت و درماتیتی که ناشی از مواد رادیواکتیو است، زخم هایی را در پوست به وجود می آورد که بهبودی آنها بسیار مشکل است.
شغل و عوامل میکروبی
در بعضی از مشاغل، افراد در مواجهه با عوامل میکروبی و قارچی هستند و در اثر آنها دچار ناراحتی های پوستی می شوند، مانند کسانی که در استخرها کار می کنند، ماهیگیران، شالیکاران و تمامی کسانی که شغلشان در محیط های مرطوب است.
برخی میکروب ها در کسانی که با ماهی سروکار دارند، یا افرادی که با آکواریوم کار می کنند، می توانند عوارض پوستی ایجاد کنند و در نتیجه این افراد باید از دستکش ها و پوشش های مخصوص استفاده کنند.
گاهی ممکن است فرد از قبل بیماری زمینه ای داشته باشد و به تناسب شغلش در معرض آلودگی های زیادی باشد. این امر ممکن است واکنش های بدی در پوست او ایجاد کند، مانند فردی که بیماری دیابت دارد و در محیط آلوده به انواع قارچ ها و میکروب ها کار می کند. اگر شغلش کمی خشن هم باشد و جراحت هایی در پوست او ایجاد شود، مشکل های زیادی برای بیمار به وجود خواهد آورد.
تأثیر ابزارآلات شغلی بر پوست
همین طور نوازندگان سازهای بادی دچار مشکل های پوستی در ناحیه لب می شوند یا نوازنده های ویولن که در ناحیه چانه دچار ضخامت پوست و پینه می شوند. نجارها، آهنگران و مکانیک ها نیز که دایم ابزار خاصی را در دست دارند و با آن کار می کنند، دچار پینه های مختلف یا میخچه در قسمت های مختلف دست یا پایشان می شوند. حتی فشار ناشی از کفش های صنعتی و کفش های ایمنی هم این مشکل ها را ایجاد خواهند کرد.
افرادی که زیاد تایپ می کنند، یا پیانو می زنند و انگشتان شان حرکات زیادی دارد، یا افرادی که از مته ها و چکش های پنوماتیک استفاده می کنند، رگ های دستشان دچار مشکل شده و دچار عوارض پوستی می گردند.
فرآوری : نیره ولدخانی
بخش تغذیه و سلامت تبیان
منابع :
هفته نامه سلامت
سایت niazemarkazi - دکتر محمد شهیدی دادرس، متخصص پوست