سیر و سیاحت بدون نتیجه مدیران سینمایی در کن

اعلام اسامی مدیرانی که قرار است به کن سفر کنند، با واکنش مدیران و روابط عمومی نهادهای مربوطه همراه بود، طبیعی بود که با اعلام فهرست احتمالی مسافران کن، آنهایی که نامشان منتشر شد از بی‌علاقگی‌شان به حضور در این جشنواره صحبت کنند یا بگویند که این سفر دستاوردهایی مهم و باارزش برای سینمای ایران دارد.

هر سال و مقارن با برگزاری جشنواره فیلم کن تعداد مسافران و هیئتی که از طرف نهادهای سینمایی و فرهنگی به این جشنواره می‌روند حاشیه‌هایی به وجود می‌آورد، مخالفان سفر مدیران معتقدند حضور مدیران نهادهای مختلف به این جشنواره معتبر اروپایی دستاوردی برای سینمای ایران نداشته است. این جشنواره فضایی برای تعامل سینماگران با یکدیگر و عرضه فیلم‌های شاخص سینمایی در بازار این جشنواره است و حضور مدیران که معمولا نگاهی انتقادی به این جشنواره داشته‌اند، سوال برانگیز است.

با وجود مخالفت‌ها، سفرهای مدیران سینمایی در ادوار مختلف به این جشنواره وجود داشته و البته به رابطه‌ای خاص یا حاصلی قابل توجه نینجامیده است، سینماگرانی مانند عباس کیارستمی که در این جشنواره مورد توجه قرار گرفته اند، بیشتر به دلیل قابلیت‌های فردی‌شان دیده شده‌اند و سفر مدیران یا رایزنی‌های آنان نتیجه‌ای از این دست برای سینمای ایران و سینماگرانش نداشته و ندارد.

در چنین فضایی که کاملا در اختیار سینماگران است و نه مدیران سینمایی و مسئولان سینمایی، حضور کارشناسی از بنیاد سینمای فارابی بیشتر توجیه دارد تا سفر معاون سینمایی یا مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی. مدیر موسسه امور جشنواره‌های فیلم هم برای آشنایی با الزامات برگزاری چنین جشنواره‌ای می‌تواند چند روزی مهمان کن باشد، اما در این فضای کاملا تخصصی چرا باید معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی یا قائم مقام این بنیاد سینمایی به جای رئیس سازمان جشنواره ها که لزوم حضور او بیش از بقیه احساس می شود به کن بروند؟

حتی اگر نگاهی دیپلماتیک و سیاسی به سفر به جشنواره کن داشته باشیم، سفر پارسال جواد شمقدری معاون سینمایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی چه دستاوردی برای سینمای ایران در عرصه بین‌المللی و دیپلماسی داشت؟ جشنواره فیلم کن، فرصت رویارویی برای سیاستمداران فراهم نمی‌کند و از آنها دعوت رسمی نمی‌کند بنابراین حضور بدون دعوت مدیران رسمی که به نوعی نمایندگان جمهوری اسلامی ایران به حساب می آیند از لحاظ دیپلماسی به صلاح کشور است!؟

از سویی دیگر امسال دو فیلم ایرانی در جشنواره کن حضور دارند که از مجراهای رسمی برای حضور در این جشنواره معرفی نشده‌اند، نمایش این دو فیلم می‌تواند حاشیه‌های فراوانی به دنبال داشته باشد و حضور مدیران سینمایی در این فضا قطعا به حاشیه‌ها دامن می‌زند و به حضور این آثار و عملکرد معنادار مدیران کن رسمیت می دهد.

جشنواره فیلم کن، مانند هر جشنواره‌ای متر و معیارهای خاص خود را برای توجه به یک فیلم یا ارج نهادن به یک فیلمساز دارد، البته این توجه گاه رنگ سیاسی به خود گرفته و این مسئله کتمان شدنی نیست، اما مدیران و برگزارکنندگان این جشنواره به دنبال تثبیت معیارهایشان هستند، معیارهایی که حتی با دیگر جشنواره‌های اروپایی یکسان نیست، محبوبیت بعضی از فیلمسازان ایرانی برای دوستداران این جشنواره و فیلم‌هایش ربطی به ارتباط مدیران سینمایی ایران با برگزارکنندگان جشنواره کن ندارد، پس سفر مدیران از این منظر هم توجیه ندارد.

از سویی دیگر هزینه کردن از بیت‌المال برای رفتن به چنین سفرهایی چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؟ آن هم زمانی که مدیران سینمایی به ویژه در سال‌های اخیر بارها تاکید کرده اند که انتخاب‌های این جشنواره‌ها سیاسی است؛ حضور در چنین فضایی چه دلیل منطقی دارد به جز این که فضای سیاحتی و گردشگری این جشنواره برای مسئولان و مدیران سینمایی مهمتر از حاشیه‌هایی است که سفرشان به این جشنواره‌ها می‌تواند در پی داشته باشد.

واقعیت این است که سفر کاروانی از مدیران سینمایی به جشنواره فیلم کن بهانه‌ای است برای آسیب‌شناسی پدیده‌ای که سال‌ها است در بطن سینمای ایران وجود داشته است، تناقض‌های رفتاری مدیران سینمایی نمی‌تواند به نفع سینمای ایران باشد، بهتر است تمام دستاوردهای چنین جشنوار‌ه‌هایی را زیر نظر بگیریم و اسیر تبلیغات و زرق و برق آنها نشویم.

بخش سینما و تلویزیون تبیان

منبع:مهر