غفلت ها از کجا ناشی می‌شود؟
کسانی که مواعظ و منابر علما و بزرگان دین را مسخره می کنند از خدا دور هستند، چون منبر و موعظه انسان را به خدا نزدیک می کند.
در کلام بسیاری از بزرگان دین دیده می شود که بیان کرده اند که دنیا هیچ ارزشی برای وقت گذاشتن برایش ندارد و در حقیقت به همان آیه ی قرآن خواهیم رسید که می فرماید : «وَما الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلاَّ مَتَاعُ الْغُرُورِ »1. آری، دنیا متاع غرور و فریب است و بیش از آنچه فکر می‌کنیم توخالی و بی‌محتواست و به گفته شاعر:
زنـدگـی نــقـطـه مرمــوزی نیست |
غیر تبدیـل شــب و روزی نیست |
تلخ و شوری که به نام عمر است |
راستی آش دهن‌سوزی نیست! |
تنها عقیده به حیات جاویدان در سرای دیگر است که به زندگی این جهان مفهوم می‌بخشد و اگر آن نبود زندگی این دنیا نه مفهومی داشت، نه هدفی!
در زندگی دنیایی هیچ چیز با ارزشی نمی توان یافت جز آنچه به جنبه‌های معنوی و ارزش‌های انسانی منتهی می‌شود. همه ارزش‌های مادی سراب است
انسان‌ها در خوابند، نقش‌ها نقش بر آبند و انسان در زندگی دائما در رنج و تب و تاب است.
کودکان دیروز، جوانان امروزند و جوانان امروز، پیران فردا و پیران، فردا در بستر خاک آرمیده‌اند، چنان‌که گویی هرگز نبوده‌اند!
هرگاه از کنار خانه بعضی از بزرگان علما و یا رجال و شخصیت‌های مهم دیروز که می‌گذریم به خاطرم می‌آید روزی در این خانه چه رفت و آمدهایی بود، چه هیاهویی و غوغایی و چه چشم‌هایی به آن خانه دوخته شده بود; ولی امروز گرد و غبار فراموشی روی آن پاشیده شده و خاموش و بی‌سر و صدا برایمان تداعی می شود که فرمودند : «فَکَأَنَّهُمْ لَمْ یَکُونُوا لِلدُّنْیا عُمّاراً وَ کَاَنَّ الاْخِرَةَ لَمْ تَزَلْ لَهُمْ داراً; گویی هرگز اهل این دنیا نبودند و سرای آخرت همیشه خانه آنها بوده است.» 2
دوستانی را با قامت‌های خمیده می‌بینیم که بر عصا تکیه زده، چند قدمی را طی می‌کنند و می‌ایستند تا نفسی تازه کنند و چند گام دیگر بپیمایند. ناگهان دوران جوانی در نظرمان مجسم می‌شود. چه قامت کشیده‌ای داشتند، چه شور و نشاطی، چه جنب و جوشی، چه خنده‌های مستانه‌ای و چه قهقهه‌هایی ولى امروز گرد و غبار اندوه بر تمام چهره آنها نشسته و چنان افسرده‌اند که گویی «از کوى شادمانی، هرگز گذر نکرده‌اند.»!
اینجاست که مفهوم کلام بیدارگر الهی «وَ مَا هذِهِ الحَیوه الدُّنْیا اِلاّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ» 3 را با تمام وجود خود احساس می‌کنیم .
وچنین است که علی علیه السلام در خطبه 45 نهج البلاغه نیز در برخورد با دنیا، این چنین توصیه می فرمایند:« دنیا خانه آرزوهایی است که زود نابود می شود و کوچ کردن از وطن حتمی است. دنیا شیرین و خوش منظر است که به سرعت به سوی خواهانش می رود و بیننده را می فریبد، سعی کنید با بهترین زاد و توشه از آن کوچ کنید و بیش از کفاف و نیاز خود از آن نخواهید و بیشتر از آنچه نیاز دارید طلب نکنید.»
توصیه ی امام علی علیه السلام را جدی بگیریم !
توصیه امام علی (علیه السلام) در خطبه 63 نهج البلاغه، در برخورد با دنیا، شنیدنی است؛ « آگاه باشید! دنیا خانه ای است که کسی در آن ایمنی ندارد، جز آنکه به جمع آوری توشه آخرت پردازد و از کارهای دنیایی کسی نجات نمی یابد. مردم به وسیله دنیا آزمایش می شوند؛ پس هر چیزی از دنیا را که برای دنیا به دست آورند، از کفشان بیرون می رود و بر آن محاسبه خواهند شد و آنچه را که در دنیا برای آخرت تهیه کردند به آن خواهند رسید، و با آن خواهند ماند. دنیا در نظر خردمندان، چونان سایه ای است که هنوز گسترش نیافته، کوتاه می گردد، و هنوز فزونی نیافته کاهش می یابد.»
کودکان دیروز، جوانان امروزند و جوانان امروز، پیران فردا و پیران، فردا در بستر خاک آرمیده‌اند، چنان‌که گویی هرگز نبوده‌اند! هرگاه از کنار خانه بعضی از بزرگان علما و یا رجال و شخصیت‌های مهم دیروز که می‌گذریم به خاطرم می‌آید روزی در این خانه چه رفت و آمدهایی بود، چه هیاهویی و غوغایی و چه چشم‌هایی به آن خانه دوخته شده بود; ولی امروز گرد و غبار فراموشی روی آن پاشیده شده و خاموش و بی‌سر و صدا برایمان تداعی می شود که فرمودند : «گویی هرگز اهل این دنیا نبودند و سرای آخرت همیشه خانه آنها بوده است»
رسیدن به بهشت و دوری از دوزخ را تسریع دهید! 
على علیه السّلام فرمود: « در هر که شش خصلت جمع شود هیچ خواسته اى را براى رسیدن به بهشت و هیچ چیز را براى گریز از دوزخ رها نساخته است :
1- کسى که خدا را بشناسد و اطاعتش کند 2 - شیطان را بشناسد و نافرمانیش کند 3 - حق را بشناسد و پیرو آن شود 4 - باطل را بشناسد و از آن بپرهیزد، 5 - دنیا را بشناسد و آن را دور بیفکند 6 - آخرت را بشناسد و آن را بطلبد.»
مردى به على علیه السّلام عرض کرد: اى امیرالمؤ منین دنیا را براى ما توصیف کن . حضرت فرمود: من برایت چه وصف کنم از خانه اى که هر که در آن تندرست است ایمنى ندارد، و هر که در آن بیمار است پشیمان است ، و هر که در آن فقیر است غمگین است ، و هر که در آن بى نیاز است گرفتار است ، در حلال آن حساب و در حرام آن عذاب است . یک بار همین مطلب از على علیه السّلام سؤ ال شد پس فرمود: سخن به درازا بگویم یا به اختصار؟ راوى عرض کرد: به اختصار، حضرت فرمود: حلال دنیا حساب دارد و حرام آن عذاب دارد .
دنیا را خانه ی خود ندانید !
على علیه السّلام فرمود: دنیا در شش چیز خلاصه مى شود: خوردنى ، نوشیدنى ، پوشیدنى ، سوار شدنى ، آمیزشى ، بوییدنى و... وبعد می فرمایند : خوب خانه ای است دنیا، امّا دنیا برای کسی است که آن راخانه ی خود نداند. منظور حضرت این است که انسان وابسته ی به دنیا نشود و به دنیا به این دید بنگرد که توشه ای رابرای آخرت بردارد.
غفلت ها از کجا ناشی می شود؟
با این حال این همه سر و دست شکستن برای مال و مقام و جاه و جلال برای چیست و این گردآوری‌ها برای کیست و این همه غفلت از کجا ناشی می‌شود؟ مخصوصا در جهان کنونی که دگرگونی‌ها شتاب بیشتری به خود گرفته و تحولات، شدید شده است.
خانواده‌هایی را می‌شناسم که دیروز، همه دور هم جمع بودند و براى خود عالمی داشتند و امروز همه پراکنده شده‌اند، یکى در آمریکا زندگی می‌کند، دیگری در اروپا، دیگری در جای دیگر و پدر و مادر سالخورده در خانه، غریب و تنها مانده‌اند و گاهی ماه‌ها می‌گذرد که نه خبری از فرزندان خود دارند و نه فرزندان از آنها. به یاد کلام پر نور امام می‌افتم «إنَّ شَیْئاً هذا آخِرُهُ لَحَقیقٌ اَنْ یُزْهَدَ فى اَوَّلِه; چیزى که پایانش این است سزاوار است در آغاز آن حرص و ولعی نباشد!» 4
گاه که به زیارت اموات می رویم و با خود زمزمه می کنم که ؛ ای عجب! گروه زیادی از دوستان و احبای قدیم، امروز اینجا آرمیده‌اند. عکس‌های آنها کاملا آشناست. در اعماق تاریخ گذشته فرو می‌روم. نکند من هم در میان آنها هستم و خیال می‌کنم زنده‌ام و به یاد گفته آن شاعر باصفا می‌افتم:
هر که باشی و به هر جا برسی |
آخرین منزل هستی این است! |
بشر نیاز به موعظه دارد و انسان باید خود را در معرض و مسیر موعظه بزرگان قرار دهد و زنگارهای قلب را بزداید و صفا و اخلاص را جایگزین گناه و شرک و ریا کند
چه کسانی در غفلت به سر برده و از خداوند دور هستند ؟
بشر نیاز به موعظه دارد و انسان باید خود را در معرض و مسیر موعظه بزرگان قرار دهد و زنگارهای قلب را بزداید و صفا و اخلاص را جایگزین گناه و شرک و ریا کند
اگر کمی به اطراف خود دقت بیشترتوجه داشته باشیم ، به روشنی می بینیم که برخی قدرت ها و حکومت ها آنچنان شیفته قدرت و مقام و جایگاه خود شده و از خدا غافل شده‌اند که برای باقی ماندن بر صندلی حکومت دست به کشتار وسیع مردم می زنند.
پند وموعظه انسان را به خدا نزدیک می کند !
بشر نیاز به موعظه دارد و انسان باید خود را در معرض و مسیر موعظه بزرگان قرار دهد و زنگارهای قلب را بزداید و صفا و اخلاص را جایگزین گناه و شرک و ریا کند.
کسانی که مواعظ و منابر علما و بزرگان دین را مسخره می کنند از خدا دور هستند، چون منبر و موعظه انسان را به خدا نزدیک می کند.
فرآوری : زهرا اجلال
گروه دین تبیان
پی نوشت ها :
1. آل عمران، 185
2. نهج البلاغه، خطبه 188
3. عنکبوت، 64
4. بحارالانوار، ج 70، ص 103، ح 91 از موسى‌بن‌جعفر (ع)، وقتی کنار قبری قرار گرفت.
منابع :
پایگاه مبلغین
سایت حوزه
شیعه آنلاین
