تبیان، دستیار زندگی
اسامه بن لادن حتی پس از مرگ نیز همچنان خبرساز است، چنانچه مرگ وی نیز همچون زندگی اش مرموز و سوال برانگیز و البته بود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : حسین هرمزی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا پاكستان از بن لادن حمایت می كرد؟


اسامه بن لادن حتی پس از مرگ نیز همچنان خبرساز است، چنانچه مرگ وی نیز همچون زندگی اش مرموز و سوال برانگیز  بود.


آیا پاكستان از بن لادن حمایت می كرد؟

بعد از كشته شدن رهبر گروه تروریستی القاعده، مقامات پاكستان از اینكه از حضور چند ساله وی در نزدیكی پایگاه نظامی خود خبر نداشتند ابراز شرمساری كردند ولی دیری نپایید كه ادبیات پاكستانی ها دربرابر آمریكا تغییر كرد.

با انتشار تصاویری از اقامتگاه یك میلیون دلاری رهبر كشته شده القاعده در شهر ابیت آباد در نزدیكی آكادمی نظامی پاكستان طی روزهای گذشته، جان برنان مشاور ضد تروریسم باراك اوباما گفت: مردم از ما سوال می‌كنند كه چگونه اسامه بن لادن، رهبر القاعده در جایی زندگی می‌كرد كه كاملا در انظار عمومی قرار داشت؟ ما در حال بررسی این موضوع هستیم ولی بعید است كه هیچ گروهی از بن لادن در خاك پاكستان حمایت نكرده باشد.

این اظهارات و اظهار نظرهای مشابه آن در كنار وجود تحلیل هایی مبنی بر حمایت ISI (سازمان اطلاعات ارتش پاكستان) از تشكیلات القاعده و شخص اسامه بن لادن موجب شد تا فشارها بر دولت پاكستان بویژه دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی این كشور روز به روز بیشتر شود.

در واكنش به این فشارها، دولت پاكستان همه اتهامات وارده را تكذیب كرد و حتی تا آنجا پیش رفت كه آمریكا را به نقض حریم این كشور متهم ساخت و در همین راستا رحمان مالك، وزیر كشور پاكستان، در گفت‌وگو با روزنامه عربستانی عكاظ و شبكه العربیه اظهار كرد: ما به رغم این كه پاكستان شریك آمریكا در جنگ علیه تروریسم است، از نحوه رفتار آمریكا در خصوص ترور اسامه بن لادن، رهبر سابق القاعده متاسف شدیم.

بعد از كشته شدن رهبر گروه تروریستی القاعده، مقامات پاكستان از اینكه از حضور چند ساله وی در نزدیكی پایگاه نظامی خود خبر نداشتند ابراز شرمساری كردند ولی دیری نپایید كه ادبیات پاكستانی ها دربرابر آمریكا تغییر كرد.

اما سخنگوی كاخ سفید ضمن تاكید بر لزوم ادامه همكاری با پاكستان، اعلام كرد: آمریكا به خاطر اقدام یك‌جانبه خود در خاك پاكستان برای كشتن اسامه بن لادن عذرخواهی نخواهد كرد.

در همین حال هنری كیسینجر وزیر امور خارجه پیشین آمریكا گفت: سخت است باور كنیم كه پاكستانی‌ها نمی دانسته‌اند كه بن لادن در خاك آنها است. پاكستانی‌ها بپذیرند كه می‌دانسته‌اند بن لادن، رهبر القاعده در خاك آنها قرار دارد.‌ آنها پذیرفته‌اند كه با وی همكاری داشته‌اند و اگر مورد دوم یعنی همكاری یك پاكستانی با آمریكا را بپذیرند‌، پذیرفته‌اند كه با آمریكایی‌ها همكاری كرده‌اند كه هر كدام از این دو وجهه آنها را نزد مردم خدشه دار می‌كند.

همچنین تازه ترین اسناد افشا شده ویكی لیكس حاكی از آن است كه نیروهای امنیتی پاكستان طی 10 سال اخیر به اسامه بن لادن برای فرار از دست نیروهای آمریكایی كمك كرده‌اند. به نوشته روزنامه دیلی تلگراف‌، همچنین گفته می‌شود كه سرویس اطلاعات پاكستان تروریست‌های القاعده را برای ممانعت از دستگیری، از بخش‌های امنیتی فرودگاه عبور دادند و همچنین یك یگان را به افغانستان برای همكاری با طالبان اعزام كردند.

جنگ لفظی میان مقامات سیاسی و امنیتی پاكستان و آمریكا از حد و حدود ابتدایی خود فراتر رفت تا آنجا كه نخست وزیر پاكستان ضمن رد اتهام تبانی با بن لادن و یا بی كفایتی نیروهای امنیتی پاكستان، هشدار داد: اقدامات یك جانبه از جمله عملیات نیروهای امنیتی آمریكا در محل اختفای بن لادن پیامدهای جدی به همراه خواهد داشت.

آیا پاكستان از بن لادن حمایت می كرد؟

پایگاه اینترنتی گالف‌نیوز، طی گزارشی به موضوع نقش پاكستان در حمایت از بن لادن پرداخت و بر این مساله تاكید كرد كه آمریكا عامدانه سعی داشت پاكستان را بطور كامل در جریان عملیات كشتن بن لادن قرار ندهد تا مبادا وی از این عملیات باخبر شود.

این گزارش نشان می دهد كه آمریكا از پیش از حمله به اقامتگاه رهبر القاعده، به همكاری پاكستان با این كشور برای مبارزه با تروریسم – بویژه در جستجو برای یافتن بن لادن – مشكوك بوده است.

در گزارش گالف‌نیوز آمده است: بی‌هیچ تردیدی این موضوع مبرهن است كه آمریكا رویه‌ای را در عملیات دستگیری بن لادن در پیش گرفت كه هیچ یك از نیروها و مقامات پاكستان در جریان این عملیات قرار نگیرند. دلیل این موضوع نگرانی واشنگتن از این مساله بود كه اطلاعات مربوط به حمله، پیش از انجام آن در اختیار بن لادن قرار گیرد و احتمالا به فرار وی منتهی شود كه این امر نیروهای امنیتی به اصطلاح حرفه‌ای پاكستان را به چالش كشیده است.

این گزارش می‌افزاید: كشته شدن بن لادن در كل بیش از هر چیز نشان دهنده شكست و ناكامی طرف پاكستانی است و به طور اخص ناتوانی سرویس اطلاعاتی پاكستان در برخورد با این مساله را به معرض نمایش می‌گذارد. از دیدگاه بسیاری، سرویس اطلاعاتی پاكستان مدت‌هاست كه به طور عمده به عنوان اصلی‌ترین عاملی به شمار می‌رود كه ‌به مقابله با تهدیدهایی كه علیه منافع پاكستان وجود دارند، می پردازد. با این حال با نگاهی به گذشته و با توجه به مداخله مداوم نیروهای خارجی در اداره امور نظامی پاكستان، سرویس اطلاعاتی این كشور وارد یك جریان سیاسی شده است. در حالی كه این سرویس هیچ نقش و سمت سیاسی را به طور رسمی در اختیار ندارد، نمونه‌های بسیاری از روابط سیاسی در آن به چشم می‌خورد.

در حالی كه دولت پاكستان ادعای مقامات آمریكایی را رد كرده است و از پذیرش هرگونه همدستی با اسامه بن لادن امتناع می‌كند، دیان فاینشتاین از مقامات كمیته اطلاعاتی سنای آمریكا اعلام كرد: رهبر القاعده نمی توانست بدون همدستی برخی از مقامات در پاكستان زندگی كند. باور این مساله بسیار دشوار است كه اسامه بن لادن، رهبر القاعده بدون همدستی هیچ گروه یا فردی در پاكستان مخفی شده باشد.

كشته شدن بن لادن در كل بیش از هر چیز نشان دهنده شكست و ناكامی طرف پاكستانی است و به طور اخص ناتوانی سرویس اطلاعاتی پاكستان در برخورد با این مساله را به معرض نمایش می‌گذارد.

وی همچنین سرویس اطلاعات پاكستان (ISI) را به ارتباط با شبكه حقانی متهم كرد و گفت: چطور می‌شود شخصی در یك منطقه نظامی به مدت شش سال زندگی كند و دولت پاكستان اعلام كند كه پیش از حمله اول مه به مخفیگاه رهبر القاعده از وجود وی اطلاعی نداشته است؟

البته در این بین، اظهارنظرهای امیدواركننده تری برای پاكستان نیز مطرح شد، چنانچه دبیر كل ناتو خواستار ادامه همكاری دولت‌های غربی با پاكستان در زمینه مبارزه با تروریسم و افراط گرایان، به رغم مجادلات لفظی آمریكا با این كشور، شد.

آندرس فوگ راسموسن گفت: به رغم پرسش ها و تردیدهایی كه پس از كشته شدن اسامه بن لادن در خاك پاكستان مطرح شده است، هیچ جایگزینی برای همكاری با پاكستان در جنگ علیه تروریسم وجود ندارد. البته من فكر می‌كنم كه كارهای بیشتری از سوی پاكستان می‌تواند انجام شود.

حضور طولانی مدت بن لادن در خاك پاكستان، اقامت وی در نزدیكی یكی از پایگاه های نظامی پاكستان، بزرگ بودن این اقامتگاه و قرارداشتن آن در انظار عمومی، بروز برخی رفتارهای دوگانه از سوی پاكستان و بی خبری مطلق از انجام عملیات كماندوهای آمریكایی برای كشتن بن لادن، بیش از هر زمان دیگری دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی این كشور بویژه ISI را زیر سوال برده و به این پرسش بیش از پیش دامن زده است كه آیا مروزترین تروریست سالهای اخیر، مورد حمایت یا حتی ساخته و پرورش یافته سرویس اطلاعاتی پاكستان بوده است؟

حسین آشنا

بخش سیاست تبیان