پنج داستان از فرانتس هولر

ترجمه علی عبداللهی*

داستان یک: اشباح

شبی از شب ها خانم شول تک و تنها توی خانه اش بود که یکهو صدای پایی روی کفپوش شنید. اول خودش را به آن راه زد و وانمود کرد متوجه چیزی نشده، اما همین که دید صدای قدم ها ادامه دارد، احساس خطر کرد، چون ممکن بود دزد یا جنایتکاری به خانه زده باشد. خلاصه، دل و جرات به خر داد، تپانچه شوهرش را از روی میز کوچک شام برداشت، پاورچین از پله ها بالا رفت، با سرعت هرچه تمام تر کلید برق را زد و فریاد کشید: «دستا بالا!»

اما ترسش کاملا بی مورد بود، چون فقط جای دو تا پا روی کف کفپوش این طرف و آن طرف می رفتند.

داستان دو: زبان اِکتی

زبان اِکتی، جزو زبان های مرده است و برای همین است که به نظرم از هر چیزی جالب تر می آید، چون این زبان فقط دو کلمه دارد. اولی «اِم» است و دومی «ساسکروپتلو کسکوار سنفگاکسلو مپگرس.» «ام» مؤنث است و معنای «باز دوباره این جا چه خبر است؟» می دهد و « ساسکروپتلو کسکوار سنفگاکسلو مپگرس» هم مذکر است و معنی «هیچی» می دهد.

ماجرا از این قرار است که اِکترها در دهان آتشفشانی خاموش زندگی می کردند که در اعماق خود همیشه می غرید و فوران داشت. هر بار که آتشفشان فوران می کرد، زن های اِکتی وحشت زده پرت می شدند به بالای دهانه و فریاد می کشیدند: «ام؟» و مردانشان هم در آن گیر و دار با لحنی آرام می گفتند: « ساسکروپتلو کسکوار سنفگاکسلو مپگرس.»

این موضوع هم تنها چیزی بود که اِکتی ها در موردش با هم صحبت می کردند و بقیه کارها را با چنان عجله ای انجام می دادند که برایشان وقت حرف زدن نمی ماند.

فکر می کنم این «اِکت آباد» باید سرزمین بسیار ناآرامی بوده باشد. یک بار به دنبال تلنبار شدن غیرعادی گدازه های آتشفشانی حتی ماجرا به راه پیمایی هایی خیابانی کشید که به دنبال آن در یک چشم برهم زدن، شمار عظیمی از اِکتی ها جلوی ساختمان شهرداری تجمع کردند. مردم یک صدا توی بلندگوها شعار «ام!ام!ام!» سر می دادند. دست آخر رئیس جمهور «اِکت آباد» هم رفت روی بالکن و ضمن نطقی غرا با اطمینان کامل گفت: « ساسکروپتلو کسکوار سنفگاکسلو مپگرس!»

این خطابه به هر حال کاملا درست نبود و رئیس جمهور هم صدالبته با کمال شوربختی هیچ عبارت دیگری برای گفتن در چنته نداشت. به همین دلیل امروزه زبان اِکتی را در ردیف زبان های مرده قلمداد می کنند.

داستان سه: افسانه پدری که پسرش تا مدت ها دست توی سوراخ بینی اش می کرد و با انواع و اقسام توبیخ ها هیچ موفقیتی در باز داشتنش از این کار به دست نیاورد تا این که بالاخره با یک سیلی موفق شد، پسرش را از دست کردن توی سوراخ بینی باز دارد.

نتیجه اخلاقی:

پدری که پسرش تا مدت ها دست توی سوراخ بینی اش می کرد، با انواع و اقسام توبیخ ها هیچ موفقیتی در بازداشتنش از این کار به دست نیاورد، تا این که بالاخره با یک سیلی موفق شد، پسرش را از دست کردن توی سوراخ بینی باز دارد.

داستان چهار: کرم خاکی های ناهمگون

روزی روزگاری در اعماق یک کشتزار تُرشک، دو کرم خاکی زندگی می کردند و هر دم و ساعت، ریشه ترشک می جویدند.

تا این که یک روز کرم اولی گفت: «این چه وضعی است، من یکی دیگر از زندگی در این اعماق تاریک خسته شده ام، می خواهم برای خودم سیر و سفر کنم و دنیا را بشناسم.» خلاصه، بقچه نقلی اش را برداشت، خزید و خزید و خزید تا رسید به بالای زمین. آن جا هم همین که دید آفتاب تابان می درخشد و بادِ وزان کشتزار ترشک را به بازی گرفته، دلش از خوشی غنج رفت، یکهو خوشحال و خندان لولید میان بوته ها و پیش خزید. هنوز سه قدم برنداشته بود که توکایی او را گیر انداخت و بلعید.

کرم دومی همچنان آن پایین توی سوراخش ماند، هر روز ریشه های ترشک را به نیش می کشید و سال های سال عمر کرد.

ولی شما به من بگویید، این هم شد زندگی؟

تبصره:

من به کرات از نظر زیست شناسی متوجه این مساله شده ام که کرم ها اصلا ریشه نمی جوند (وقتی کرم ها دندان ندارند چطور می توانند چیزی را بجوند؟). با این همه عمرا بر نمی گردم داستانم را تغییر بدهم؛ مثلا تبدیلش کنم به «موش خرمایی های ناهمگون» یا «موش کورهای ناهمگون».

چون آدم در مقام نویسنده راحت و پاکیزه در کابین خیالش نشسته، ذهن خود را به دست زیباترین چیزها می سپارد و در آن گیرودار، واقعیت هم مدام درِ اتاقش را می کوبد: آخر به من بگویید، این هم شد زندگی؟

داستان پنج: بازی چوب کبریت

آقای مسرلی با یک کاروانِ سیاحتی در سیاه ترین اعماق آفریقا به دام آدمخوارها افتاد. از آنجا که سر کرده آدمخوارها بسیار انسان دوست بود و حس شوخ طبعی زیادی هم داشت، به آقای مسرلی قول داد، در صورتی که بتواند او را در بازی چوب کبریت شکست دهد، آزادش خواهد کرد. خوشبختانه آقای مسرلی تازگی ها همین بازی را از برادرش فراگرفته بود ولی افسوس یادش رفته بود چطوری آدم این بازی را می برد، این بود که او را خوردند.

پی نوشت:

* علی عبداللهی (زاده 1347 بیرجند) شاعر و مترجم ادبی زبان آلمانی ایرانی است. « هی راه می‌روم در تاریکی»، « این است که نمی‌آید» و « بادها شناسنامه مرا بردند» از مجموعه های شعری اوست.

فرآوری: مهسا رضایی

بخش ادبیات تبیان

منابع: ویژه نامه داستان- شماره 72، ویکی پدیا