چهارشنبه سوری، از گذشته تا امروز
مردم ایران زمین مانند سایر ملل كهن دارای آداب و رسوم و سنت های خاص خود هستند. یكی از این سنت ها، مراسم چهارشنبه آخر سال است. در تقویم ایران باستان، هر سال دوازده ماه و هر ماه سی روز بود. با این حساب، طول سال عملاً 360 روز می شد كه با سال كامل شمسی پنج روز و اندی فاصله داشت. مردم در این پنج روز و با خانه تكانی و شستشو آماده استقبال از نوروز می شدند. ایرانیان باستان اعتقاد داشتند كه نباید چرك و آلودگی سال كهنه را تحویل نوروز دهند و چون رفع همه آلودگی ها با شستشو برای آنها ممكن نبود، علاوه بر آب به عنصر آتش نیز روی می آوردند و چون آتش را نیز مظهر و عامل پاكی می دانستند، با آتش زدن هیزم به از بین بردن لوازم غیر قابل استفاده و ضدعفونی كردن محل زندگی خود می پرداختند. ضمن این كه برافروختن شعله ها همراه با دود، حشرات را نیز از بین می برد. اما متأسفانه امروزه این مراسم همراه با پیرایه های خرافی و تحریف، دستخوش تغییر شده و هرساله در پایان سال باعث اتفاقاتی می شود كه نگرانی خانواده ها و شهروندان را فراهم می آورد.
برخی سوابق تخریبی چهارشنبه آخرسال
ـ در اسفند ماه سال 1340 بر اثر انباشته شدن مواد محترقه انفجاری عظیم روی داد كه تعدادی كشته شدند.
ـ در سال 1342، 54 نفر بر اثر حوادث ناشی از ترقه های شب چهارشنبه آخرسال كشته و مجروح شدند.
ـ براساس آمار سازمان آتش نشانی، حدود 894 حادثه مربوط به چهارشنبه آخر سال بین سال های 68 تا 80 در تهران رخ داده كه منجر به كشته یا زخمی شدن بسیاری از افراد و بالغ بر چهار میلیارد تومان خسارت مالی شده است.
ـ در چهارشنبه آخر سال 79 در تهران 130 حریق ناشی از انفجار مواد محترقه روی داد و بر اثر آن 183 نوجوان با میانگین سنی چهارده تا هجده سال روانه بیمارستان شدند.
خوشبختانه با اعمال اقدامات كنترلی سال های اخیر نیروی انتظامی و همكاری های مطلوب شهروندان، سیر بروز حوادث ناگوار در این روز روند نزولی داشته است و تا حدودی درصد آمار جراحات و فوت درسال های اخیر كاهش یافته است.
تلخ اما واقعی
ـ مواد منفجره در مجاورت گرما و حتی در جیب افراد ایجاد انفجار و اشتعال می كند.
ـ انفجار 250 گرم مواد محترقه می تواند علاوه بر تخریب شدید یك ساختمان، منجر به شكستن شیشه ها تا شعاع زیادی شود.
ـ صداهای ناشی از انفجار برای نوزادان، خانم های باردار، بیماران و سالمندان بسیار خطرناك است و اختلال آنی در سیستم عصبی افراد به وجود می آورد.
ـ پرتاب ترقه و نارنجك های دست ساز به ویژه از روی بام ها می تواند خسارات فراوانی به خودروهای در حال عبور وارد آورد و حتی منجر به مرگ عابران شود.
مهار خطرهای چهارشنبه آخر سال
ـ هنگامی كه از مواد آتش زا یا موادی كه در آن بنزین به كار رفته استفاده می كنید حتماً فضای اطراف محدوده آتش را كنترل كنید تا هنگام شعله ور شدن، مهار آتش از كنترلتان خارج نشود.
ـ هنگام پریدن از روی آتش لباس خیلی تنگ، گشاد و یا بلند مانند چادر، دامن و مانتوهای بلند استفاده نكنید، بخصوص اگر مواد پلاستیكی در آنها استفاده شده باشد.
ـ حتی المقدور از ترقه ها و فشفشه های استاندارد و كارخانه ای استفاده كنید.
ـ هنگامی كه می خواهید از ترقه یا دیگر مواد منفجره استفاده كنید آن را طی زمان خاصی از دستتان رها كنید تا موجب آسیب دیدگی شما نشود.
ـ كودكان كم سن و سال به هیچ عنوان از این مواد استفاده نكنند، چون نمی توانند زمان رها كردن آن را تشخیص دهند.
قوانین و مقررات
طبق ماده 618 قانون مجازات اسلامی، هركس با هیاهو، جنجال، حركات غیرمتعارف یا با تعرض به افراد مخل نظم و آرامش عمومی شود یا مردم را از فعالیت باز دارد، به حبس از سه ماه تا یك سال و 75 ضربه شلاق محكوم می شود.
یكی از مهمترین اعضای بدن كه در جشن آخر سال، در معرض خطرات جدی قرار دارد، چشم است. دكتر «سید مرتضی انتظاری» جراح و متخصص چشم و بیماری های شبكیه و زجاجیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی می گوید:
«صدمات وارده به چشم به سه دسته صدمات بسته، نافذ و همراه با چشم خارجی نفوذی تقسیم می شود كه صدمات در دسته دوم و سوم شدیدتر است و موجب سوختگی های سطحی چشم و بافت های نگه دارنده، پارگی قرنیه، صلبیه، خونریزی قسمت جلو چشم، آب مروارید، جدا شدن شبكیه و بیرون آمدن زجاجیه خواهد شد. در بسیاری از موارد اجسام خارجی بسیار خطرناك نظیر شیشه، آهن، مس و آلیاژها باعث از بین رفتن عملكرد بافت شبكیه و در نهایت نابینایی می شود.»
دكتر انتظاری برگشت بینایی چشم را در صورتی كه جراحات در قسمت های عمقی چشم ایجاد و موجب بیرون زدن زجاجیه شود بسیار نادر دانست و افزود: «طی سال های اخیر بیمارانی را شاهد بوده ایم كه ترمیم و درمان چشم آنان تا اواخر تعطیلات عید هم ادامه داشته، اما به علت شدت جراحات وارده ناچار به تخلیه چشم شده ایم.»
وی افزود: «به علت انفجار ترقه ها و پاشیدن ذرات شیشه و آهن به چشم، علاوه بر صدمه دیدن چشم، پارگی پلك ها و خراشیدگی ناحیه صورت، به زیبایی افراد نیز لطمه می زند كه پس از آن احتمال این كه شخص آسیب دیده دچار مشكلات روحی و روانی شدید شود هم وجود دارد، كه البته بعضاً شاهد خودكشی آنها هم بوده ایم.»
دكتر انتظاری در ادامه سخنانش از كسانی كه در جشن چهارشنبه آخرسال به دلیل پاشیده شدن مواد شیمیایی دچار آسیب چشم می شوند خواست تا در اولین فرصت چشم را شستشو دهند و اگر جسم خارجی وارد چشم شد كه احتمال پارگی وجود داشت، از دستكاری كردن آن به شدت پرهیز و فوراً به چشم پزشك مراجعه كنند، چرا كه ممكن است با این كار موجب بیرون ریختن محتویات چشم و در نهایت، از بین رفتن بافت های حساس و اساسی آن شوند.»
منبع: اینترنت
لینک ها
چهارشنبه سوری ؛ تلخی ها می گذرد
جشن چهارشنبه سوری در نقاط مختلف ایران
بیایید شور و شادی چهارشنبه سوری را با یک عمر غم و افسوس عوض نکنیم!
چگونه به شادی های خود در تعطیلات نوروزی بیفزاییم و از فشار روانی به دور باشیم
فروش کتاب های « تاریخی » و « متفرقه » در فروشگاه اینترنتی تبیان
