تعویض نام خانوادگی! آری یا خیر؟

پرسش: آیا نام خانوادگی را می توان تعویض کرد؟

پاسخ: برابر با قوانین و مقررات اشخاص می توانند در موارد ذیل درخواست تغییر نام خانوادگی نمایند:

1. نام خانوادگی بیش از دو کلمه و یا بیش از یک کلمه و یک حرف یا عدد یا پسوند و یا بطور مطلق یا مضاف نام محل باشد. مانند: دو اصل تهرانی، علی نژاد مطلق، عدنان تکان تپه تهرانی، آحسینی پور، طباطبائی ط.

2. نام خانوادگی از واژه های مستهجن و ناپسند ترکیب شده باشد. مانند: گدا پور، پدر سوخته، لش.

3. نام خانوادگی از واژه های خارجی باشد. مانند: علی اف برای ایرانیان غیر مهاجر یا آراکلیان برای مسلمانان.

4. نام خانوادگی های مذموم که مغایر ارزشهای فرهنگ اسلامی باشد.

5. اسامی محل بطور مطلق و مضاف. مانند: کرجی ، افخمی تبریزی.

تبصره 1 : حذف نام محل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات مربوط به دارنده حق تقدم نام خانوادگی انجام خواهد شد. مانند حسینی شیرازی به حسینی یا اکبری علی آبادی به اکبری.

تبصره 2 : حذف نام ایلات و عشایر و حِرف و مشاغل از نام خانوادگی اشخاص بدون رعایت مقررات دارنده حق تقدم نیز انجام خواهد شد مانند: کوراوند به رسولی و محمدی نقاش به محمدی

6. واژه هائی که از القاب و اسامی مربوط به عناوین علمی اعم از درجات و مؤسسات علمی مانند دکتر، دانشگاه و یا مناصب دولتی از لشکری و کشوری بصورت مطلق باشد مانند: سرهنگ، شهردار.

7. استفاده از نام خانوادگی همسر برای زوجه تا زمانی که در قید زوجیت می باشد با ارائه اجازه نامه از شوهر بدون رعایت حق تقدم بلامانع است.

در صورت وقوع طلاق با اعتراض زوج سند سجلی و شناسنامه زوجه به نام خانوادگی اولیه برگشت داده می شود.

پس از فوت همسر تا زمانیکه زوجه شوهر دیگری اختیار نکرده باشد کماکان می ‌تواند از نام خانوادگی همسر متوفایش استفاده نماید یا به نام خانوادگی اولیه خود برگردد.

8. در صورتیکه نام خانوادگی پدری تغییر یاب، تغییر نام خانوادگی فرزندان کمتر از 18 سال با درخواست کتبی پدر و تغییر نام خانوادگی فرزندان کبیر وی بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر ممکن خواهد بود.

9. هرگاه پدری نام خانوادگی خود را تغییر و فوت نماید هر یک از فرزندان متوفی می ‌توانند برابر تبصره ماده 41 قانون ثبت احوال نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی پدر تغییر دهند.

ضمن تاکید بر موارد فوق در صورتیکه نام خانوادگی شما منطبق با شرایط عنوان شده نباشد، می توانید با مراجعه به دادگاه عمومی محل زندگی خود دادخواستی بطرفیت ثبت احوال تقدیم کرده و تقاضای تغییر نام خانوادگی خود را بنمایید، دادگاه با دعوت از شما و نماینده ثبت احوال تشکیل جلسه داده و به موضوع رسیدگی کرده و حکم مقتضی مبنی بر موافقت یا مخالفت با درخواست شما را صادر می نمایند. بخاطر داشته باشید که نتیجه دادگاه تا حدود زیادی بستگی به دفاعیات شما دارد.