چاره آلودگی هوای تهران

انرژی خورشیدی در مقایسه با سایر انرژی های نو یکی از پاکترین منابع انرژی است که در سالهای اخیر تحقیق و توسعه در زمینه کاربرد سیستم های خورشیدی افزایش یافته است. تابش خورشید به گفته کارشناسان بزرگترین منبع تجدیدپذیر کره زمین است. به طوری که اگر فقط یک درصد از تابش صحراهای جهان توسط نیروگاه های حرارتی خورشیدی بکارگرفته شود، می تواند کل تقاضای برق سالانه جهان را تأمین کند.

همچنین ایران استعدادهای مناسبی جهت توسعه نیروگاه های بادی دارد. براساس نقشه های ترسیم شده بیش از 30هزار مگاوات امکان نصب توربین بادی در کشور وجود دارد.

چین به عنوان دومین مصرف کننده بزرگ انرژی در جهان از پیشگامان سرمایه گذاری در بخش انرژی های نو به شمار می رود. این کشور قصد دارد تا سال 2030حدود 180 میلیارد دلار به توسعه انرژی های نو اختصاص دهد. در حال حاضر حدود 70درصد از برق چین (دومین مصرف کننده بزرگ انرژی دنیا) توسط سوخت زغال سنگ تأمین می شود، براساس آمارهای موجود ظرفیت تولید نیروی بادی در چین تا سال 2010 به 6هزار مگاوات خواهد رسید که این میزان فقط سه برابر تولیدات یک نیروگاه زغال سنگی است.  کشور استرالیا 50درصد از سوخت نیروگاه های خود را از طریق ذغال سنگ تامین می کنند .

براساس آمار ارائه شده توسط وزارت نیرو هم اکنون میزان انرژی برق آبی مورد استفاده کشور نیز شش هزار مگاوات است و این در حالی است که ایران ظرفیت تولید20هزار مگاوات برق آبی را داراست.

هزینه نصب نیروگاه های بادی در کشور با توجه به این که این نوع نیروگاه ها هم اکنون با ظرفیت 660کیلو وات توسط منابع داخلی تولید می شوند، حدود یک هزار دلار به ازای هر کیلو وات ظرفیت نصب شده است که انتظار می رود با توسعه ساخت نیروگاه های بادی و افزایش تعداد توربین ها، این هزینه کاهش یابد.

با توجه به آلودگی های زیست محیطی نیروگاه های حرارتی و هزینه های جانبی این نیروگاه ها مثل خط انتقال گاز نیاز به سرمایه گذاری قابل توجه در تولید انرژی های نوخصوص انرژی بادی کاملا مشهود است. راه استفاده از انرژی های نو تحقیقات وسیع، بومی سازی، ساخت در داخل و ظرفیت سازی است که تا 5سال دیگر می توانیم سهم قابل ملاحظه ای از انرژی کشور را به انرژی های نو تبدیل کنیم.

شاید قیمت تمام شده انرژی باد و انرژی خورشیدی در مقایسه با قیمت تمام شده سوخت های فسیلی گران تر باشد اما با توسعه این صنایع و بومی شدن کامل آنها هزینه تمام شده کاهش خواهد یافت لذا سرمایه گذاری و حمایت از این بخش در مرحله اولیه و تحقیقاتی کاملا منطقی و لازم است.

نیروگاه های بادی از نظر اقتصادی کاملا توجیه پذیر هستند و چنانچه برق تولیدی آنها به قیمت صادراتی خریداری شود این صنعت در کشور رشد و نمو خواهد داشت.

انرژی زمین گرمایی

استفاده از حرارت زمین (Geo Thermal) توسط انسان به زمان های بسیار دور بر می گردد. وقتی که انسانهای ما قبل تاریخ در جستجوی پناهگاه در ته غارها اقدام به گریز از سرمای یخبندان کردند. با دور شدن از سطح زمین خود را در پناه تغییرات فصول قرار داده و در حقیقت از انرژی زمین گرمایی استفاده می کردند.

چشمه های آب گرم، چشمه های آب گرم جهنده و فواره های بخار، صور نمایشی از گرمای زمین هستند. که در هر زمان مورد استفاده مردمان بوده است و امروزه سعی در بهره برداری از این انرژی به صورت مدون و در اندازه های بیشتر است. چشمه های شناخته شده با دمای بالا از مدتها پیش مورد بهره برداری قرار گرفته است، ولی اشکال عمده آن وجود چشمه هایی در نقاط کمیاب و مشخص از زمین است.

در حقیقت دو نوع انرژی تشخیص داده می شود: انرژی های پایین، انرژی های بالا. با وجود این مرز بین این دو به طور آشکار مشخص نیست، ولی انرژی پایین آن دمایی است که تولید الکتریسته با آن ممکن نبوده یا عملا قابل استفاده نیست. مقادیر مساعد بین 120 تا 180درجه سانتیگراد نوسان می کند. توزیع دما در زیر زمین تابعی از دو فرآیند است؛ از یک طرف افزایش منظم دما با عمق، نتیجه شار گرمای هدایت شده از داخل زمین به سمت سطح آن است. این گرما که اساسا از مواد رادیو اکتیو سنگها ناشی می شود، گرادیان زمین گرمایی یا افزایش دما در واحد عمق حتی در ناحیه ای با لایه های زمینی یا طبیعت متفاوت شارحرارتی تقریبا ثابت و گرادیان بطور غیرقابل اغماض تغییر می کند. شناسایی این گرادیان در یک ناحیه معین سبب ارزیابی دمای حاکم بر عمقی می شود که در آن سفره آبی قابل استخراج وجود دارد.

فرآیند دیگری که به توزیع دماها در زیرزمین حاکم است. همرفت یا جابجایی است. خاک قابل نفوذ به جریان سریع آب در جهت قائم اجازه می دهد و به این دلیل همرفت تولید می شود. این همرفت مخصوصا در مورد یک رگه بخار اهمیت دارد، از این انرژی زمین گرمایی (با انرژی بالا) بسیار جالب برای تولید الکتریسته استفاده می شود.

انرژی باد

توربین های بادی در مناطقی که دارای پتانسیل بادی مناسبی می باشند مورد استفاده قرار می گیرند. با پیشرفت علم طراحی این توربین ها به نحوی انجام می پذیرد که بتوان از آن ها در مقیاس های کوچک و در مناطق با پتانسیل کم انرژی بادی برای کاربردهای خانگی هم بهره جست و برق تولیدی از این روش را بتوان به عنوان کمکی هر چند کوچک در کاهش میزان تقاضای انرژی دانست و این امر باعث می شود تا مصرف کننده های قبلی انرژی حال به عنوان یک تولیدکننده توان مطرح شوند.

انرژی خورشید

مولد یا باتری خورشید وسیله ای است که انرژی تابش خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. این نوع مولدها از ماشین های دوار برای تولید انرژی الکتریکی استفاده نمی کنند. از انرژی خورشیدی به روش دیگری نیز برای تولید انرژی الکتریکی استفاده می شود. برعکس باتری های خورشیدی که انرژی تابشی را مستقیما به انرژی الکتریکی تبدیل می کنند در صفحات گرمایی متمرکزکننده از انرژی تابشی برای گرم کردن آب و به حرکت درآوردن یک توربین استفاده می شود. در این روش از صفحات مخروطی شکل استفاده می شود . البته برای تولید انرژی الکتریکی از تابش خورشید روش دیگری نیز وجود دارد، در این روش با تاباندن نور به کف یک حوضچه و گرم کردن آب کف حوضچه و با استفاده از اختلاف دمای آب، انرژی الکتریکی تولید می شود. البته تعداد نیروگاه های ساخته شده به این روش بسیار کم است.

وابستگی شدید جوامع صنعتی به منابع انرژی، به ویژه سوخت های نفتی و به کارگیری و مصرف بی رویه آنها سبب شده، این منابع که در قرن های متمادی در زیر لایه های زیرین زمین تشکیل شده، تخلیه شود. انرژی های فسیلی مانند نفت و زغال سنگ پایان پذیر و تجدیدناپذیر هستند، اما انرژی های نو یا جانشین از جمله باد، آب و خورشید چنین نیستند.

خورشید یکی از منابع مهم تجدیدناپذیر انرژی است که به فناوری های پیشرفته و پرهزینه نیاز ندارد و می تواند به عنوان یک منبع مفید و تأمین کننده انرژی در بیشتر نقاط جهان به کار گرفته شود. استفاده از این انرژی برخلاف انرژی هسته ای، خطری ندارد و برای کشورهای فاقد منابع انرژی زیرزمینی، مناسب ترین راه برای دستیابی به نیرو و رشد و توسعه اقتصادی است. انرژی خورشید و یاری نسل هایی که در پی خواهند آمد نیروگاه های خورشیدی که انرژی خورشید را به برق تبدیل می کنند، در آینده با مزیت هایی که در برابر نیروگاه های فسیلی دارند، مشکل برق و تا حدودی مشکل کم آبی را به ویژه در دوران تمام شدن نفت و گاز حل خواهند کرد و به طور مسلم تأسیس و به کارگیری برج های نیرو، زمینه لازم را برای خودکفایی و قطع وابستگی کشور فراهم خواهد کرد.

تولید برق بدون مصرف سوخت، نیاز نداشتن به آب فراوان، آلوده نکردن محیط زیست، استهلاک کم و عمر زیاد از مزیت های بارز برج های نیرو و نیروگاه های خورشیدی نسبت به نیروگاه های فسیلی و اتمی است.

بخش اجتماعی تبیان

منبع:روزنامه کیهان

لینک های مرتبط 

عامل آلودگی هوای تهران، شرایط جوی یا بنزین بی کیفیت؟ 

رییس شورای شهر قربانی آلودگی هوا 

آتش در جنگلهای ایران