پایتخت ، پارکینگ می شود!!!

دنیای جدید اطلاعات و ارتباطات در قرن 21، فرایندی پیوسته با شتاب و در حال گذر در جامعه انسانی بوده، که با تغییرات و دگرگونیهای عمیق در شهرها نسبت به روستا همراه بوده است. آنچه که امروزه در جامعه شهری گسترش یافته ، پیدایش بافتهای گوناگون مسکونی، تجاری، اداری، و.... است، این افزایش بافتی و تنوع کاربری و کارکردی باعث تغییرات و تحولات گسترده ای در زندگی شهری ازجمله سبب افزایش سفرهای درون شهری گردیده است. چنین تراکمی در شهر به سوی موتوریزه شدن و ایجاد تراکم و هجوم به سمت شبکه های حمل و نقل شهری گردیده است ؛ که معضل ترافیک را با خود به همراه می آورد

اهمیت بررسی موضوع ترافیک در جوامع امروزی اعم از مدرن و نیمه مدرن کاملا روشن است. زیرا به گونه ای که شاید برای انسان عصر حاضر تصور حذف اتومبیل از زندگی روزانه آنها، همانند حذف اکسیژن و آب به عنوان دو عنصر ضروری حیات باشد. لذا نیاز به استفاده از خودرو در عرصه های مختلف زندگی انسان در حال افزایش است و این گسترش نیاز، گسترش و افزایش عرضه را به دنبال می آورد. این چرخه مستمر عرضه و تقاضا، نخستین پیامدی را که به جامعه انسانی عرضه کرده است، معضل تردد خودروها و عدم تناسب سطح سواره رو با خودروهایی که در آن در حال عبور هستند، می باشد. این مسئله علاوه بر اتلاف وقت و فرصت ها، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، هدر رفتن سرمایه های ملی مانند سوخت، ناراحتی های روحی و روانی و دهها مشکل جدی دیگر را به دنبال آورده و همین مشکلات است که موضوع ترافیک و بررسی ابعاد آن را به یک امر ضروری و جدی تبدیل کرده است.

در جامعه ای که سالانه صدها هزار اتومبیل شماره می شود، متاسفانه فرهنگ استفاده از خودرو هنوز جا نیفتاده است. لذا کسانی که آسیبهای اجتماعی را در جامعه ما بررسی کرده اند، این حالت را از مصادیق بارز تاخر یا پس افتادگی فرهنگی می دانند. به همین دلیل، آینده کشور ما بویژه کلان شهرها و خصوصا تهران، آینده روشنی نیست و احداث کیلومترها بزرگراه و بلوار و خیابانهای عریض نیز نتوانسته است چاره سازی نماید.

ما در عرصه ترافیک با چند عامل عمده سر و کار داریم: انسان، خودرو، جاده، قوانین و مقررات که به سامان کردن هر یک از عوامل، راهکارهای خاص خود را دارد. لیکن از آنجا که با موجودی به نام انسان روبرو هستیم، او هم سازنده خودرو و جاده است؛ و هم واضع قوانین و مقررات، و علاوه بر آن خود راکب و استفاده کننده از سه عامل مذکور می باشد. می توان نتیجه گرفت که علت العمل این مشکلات، فردی انسانی است و شاه کلید حل مشکل نیز در دست اوست. اما همین نتیجه گیری است که کار متولیان امر ترافیک را مشکل کرده است. در مورد انسان و نقش آن در مشکلات ترافیکی نکته مهمی وجود دارد و آن امکان تغییر با کمک رفتار فرد انسانی در فرآیند آموزش است. آموزش و رسانه های ارتباطی به عنوان دو رکن اساسی در اصلاح فرهنگ ترافیک، نقش بارزی در تغییر نگرش و باورهای رفتاری ترافیک دارند. این دو بعد می توانند بین ساختارهای مرتبط با ترافیک هماهنگی و انسجام لازم را در جهت اصلاح و بهبود رفتار ترافیکی ایجاد کنند.

کارکرد آموزش این است که، از طریق تدوین کتب ، برگزاری دوره های آموزشی و... به شناخت ترافیک و پیامد های آن بر زندگی روزمره پرداخته، و برای سطوح مختلف سنی از همان دوران کودکی تا بزرگسالی درجهت اصلاح فرهنگ رفتار ترافیک باید برنامه ای مدون ایفاء نماید. رسانه های جمعی هم بیشتر به تغییر نگرش رفتار ترافیکی شهروندان پرداخته؛ و در جهت تقویت فرهنگ صحیح از طریق ساخت برنامه های جذاب و متنوع همراه با پیام های فرهنگی و اجتماعی متناسب با آن به امر متقاعد سازی می پردازد؛ و به سمت اصلاح رفتار و انجام رعایت فرهنگ ترافیکی شهروندان حرکت کرده است. در واقع رسانه های همگانی به عنوان ابزاری موثر در از بین بردن فرهنگ غلط رفتار ترافیکی، جایگزینی و اصلاح رفتار مناسب در شهر از طریق تبلیغات، ساخت برنامه های انیمیشنی، طنز پردازی ، مقالات و مصاحبه های گوناگون وسایر روش ها تاثیر بسیاری بر رفتار شهروندان در زمینه کنترل ترافیک داشته است

البته  پرداختن به آموزش انسانها، نباید موجب غفلت از دیگر عوامل اثر گذار بر ترافیک نظیر خودرو، جاده و قوانین و مقررات شود، و اصلاح آن عوامل نیز باید در دستور کار متولیان امر ترافیک قرار گیرد. اما همچنان که اشاره شد، انسان علت همه مشکلات اجتماعی از جمله ترافیک است و هر چه بر روی این عامل تکیه شود، ارزش سرمایه گذاری و تلاش را دارد. حذف عوامل محیطی در افزایش تمایل برای رفتار هنجارشکنانه و ایجاد تسهیلات برای التزام عملی به مقررات، دو موضوع اساسی در حل مشکل ترافیک هستند. اما چنانچه این مسئله به عنوان یک مشکل بخشی و نه ملی، تلقی شود و سایر متولیان امور فرهنگی جامعه احساس تکلیف و مسئولیت نکنند و برای آموزش رفتار صحیح ترافیکی و سپس نهادینه کردن این گونه رفتارها اقدام نشود، سایر تلاشها راه به جایی نخواهد برد.

در هر جامعه و کشوری با رشد روزانه ی جمعیت باید امکانات و تجهیزات نیز افزایش پیدا کند و صنعت خودروسازی آن

جامعه نیز باید همگام با آن رشد پیدا کند و جوابگوی تقاضای موجود باشد. اما  این توسعه باید همه جانبه و در تمام راستاهای موجود و ممکن و لازم باشد. یعنی آن هنگام می توان تولید خودرو را افزایش داد که خیابانی هم برای استفاده از آن باشد و سرانه ای در این رابطه برای هر خودرو درنظر گرفته و تامین شود. و این مطلب را می توان از راه دیگر نیز تامین کرد، یعنی به جای آنکه برای هر فرد یک خودرو را در نظر بگیریم، با تامین اعتبار و گسترش حمل و نقل عمومی مشکل جابجایی و تراکم تردد را برطرف کنیم و این به نظر راه راحت تر و در دسترس تری می رسد..

امروزه با اینکه محدودیت های زیادی از طرف راهنمایی و رانندگی و در مقاطع مختلف در شهر و جاده ها اعمال می شود، اما باز عبور از خیابان ها و حتی جاده های بدون ترافیک برای همه ی مردم،آرزویی دست نیافتنی شده است و خودروسازان همچنان بر تولید خود می افزایند.

به راستی لزومی بر تولید روزافزون خودرو در کشور و مخصوصا تهران که دیگر گنجایش این تراکم را ندارد، وجود دارد؟!!!

هنگامی که مسئولین  با افتخار اعلام می کنند که در سال بعد 20000 خودرو بر تولید سالیانه ی کشور افزوده می شود آیا فراموش کرده اند که با  توجه به زوج و فرد کردن خودروها، نصف خودروهای تولید شده در پارکینگ ها هستند و این تراکم و ترافیک فقط با حضور نصف خودروهای موجود است و به این نتیجه رسیده اند که می توان بر تولید سالیانه ی خودرو افزود و به آن افتخار کرد.

راهبندان های طولانی در زمان ما بخصوص در کلان شهرها به یک مسئله اجتماعی تبدیل شده است که علاوه بر اتلاف انرژی و هزینه این سکون و کندی  در رفت وآمد ، خود فشارهای اجتماعی و روانی را به دنبال دارد و باعث ایجاد اثرات سوء بر سلامت جامعه می شود وباعث تشدید بیماریهای خفیف مثل آسم ، سوزش چشم و حساسیتهای موضعی تا بیماریهای شدید و جدی چون ناراحتیهای تنفسی ، عوارض قلب و عروق وبالاخره انواع سرطانها  ، می شود .امروزه همه شهرها در یافته اند برای حل مشکلات ترافیک به علت محدودیت زمین وتاثیرات نامطلوب زیست محیطی امکان توسعه شبکه راهها محدود است وبه جای تاکید بر توسعه راهها باید براستفاده  بهتر از شبکه موجود تاکید کرد ودوم تقاضای ترافیک را تنظیم کرد . برای تنظیم تقاضای ترافیک هیچ عاملی موثر تر واساسی تر از تنظیم کاربریها با توجه به میزان سفر سازی آنها نیست.

در واقع برای اینکه بتوان نظارت فرهنگی و مدیریت بر رفتارهای ترافیکی در سطح شهر داشت ، چندین پیشنهاد را بیان می نماییم که در زمینه اصلاح فرهنگ ترافیک موثر است:1- ایجاد یک شهرک ترافیک و آموزشهای لازم آن در سطح شهر و فضاهای عمومی شهر. 2- تدوین و استمرار دوره های آموزشی فرهنگ ترافیک و نحوه اشاعه آن. 3- برگزاری کارگاه های آموزشی در سطح شهر و استفاده از نیروهای مجرب دانشگاهی برای آموزش به شهروندان. 4- تهیه و تدوین بازی ها و فیلم های آموزشی درارتباط با فرهنگ ترافیک و نمایش آن در مدارس و فضاهای عمومی. 5- گنجاندن واحد درسی به عنوان نقش ترافیک و پیامد های آن در زندگی روزمره در مراکز علمی و دانشگاهی 6- تشویق و ترغیب شهروندان به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و اختصاص دادن یارانه بیشتر به این حوزه. 7- آگاهی دادن به شهروندان نسبت به معضلات اجتماعی و روانی ترافیک در زندگی روزمره از طریق رسانه ها، جراید، همایش ها ، کنفرانس ها و... 8- اصلاح قوانین و مقررات ترافیک و سرعت بخشیدن به فراگیر کردن استفاده از دوچرخه و اعمال سیاست های تشویق و ترغیب به ترویج فرهنگ دوچرخه سواری. 9- استفاده از ظرفیت های تبلیغات شهری جهت فرهنگ سازی ترافیک 10- راه اندازی شبکه رادیویی همانند رادیو پیام در شهر مشهد برای ارائه آخرین اطلاعات از ترافیک شهری. 11- نظر سنجی و کسب نظرات شهروندان در باره ترافیک و ارائه آخرین گزارشات و اطلاعات در این زمینه به شهروندان از طریق رسانه ها و ارباب جراید استان. 12- به تصویر کشاندن سیستم نظارت اجرایی بر رانندگان درسطح شهر. 13- برقراری یک رسانه مجازی برای فراگیری شهروندان به رعایت فرهنگ ترافیک و...

فرآوری : فاطمه برادران

بخش اجتماعی تبیان

منابع : مهر/ سایت پلیس/خبرنامه دانشگاه

لینک های مرتبط

امان از این رانندگان عجول

متروسواران لطفا پول عنایت كنید!