زنان ، جنسیت چندم؟

خشونت بر زندگی میلیون‌ها زن در سراسر جهان در تمام سطوح اجتماعی، اقتصادی و حتی طبقات تحصیل‌کرده سایه انداخته است به‌طوری‌که اعمال این خشونت‌ها از حق زنان برای شرکت در فعالیت‌های اجتماعی جلوگیری می‌کند

خشونت علیه زنان اشکال گوناگونی دارد که نشانگر تجاوز به اساسی‌ترین حقوق بشر است سوءاستفاده‌های خانگی، تجاوز به کودکان، ازدواج‌های اجباری در سنین پائین و ختنه دختران.در گزارش چهارمین کنفرانس جهانی زنان در پکن، پتروس غالی دبیرکل وقت سازمان ملل گفت: خشونت علیه زنان یک مشکل جهانی رو به رشد است. مشکلی که باید در سراسر جهان مورد نکوهش قرار گیرد. وی متذکر شد: ”خشونت خانگی خود به تنهائی رو به افزایش است. مطالعه بر روی ?? کشور نشان می‌دهد که ?? تا ?? درصد زنان مورد ضرب و شتم شوهرانشان قرار می‌گیرند.“

در بیانیه کنفرانس پکن آمده است: ”خشونت علیه زنان در حقیقت مساوی است با تجاوز به حقوق اولیه بشر و مانعی برای رسیدن به اهدافی همچون برابری، رشد و صلح. بعضی از دختران قبل از تولد قربانی خشونت هستند؛ والدینی که در انتظار تولد کودکی هستند جنین دختر را سقط می‌کنند و در عوض برای تولد نوزاد پسر لحظه‌شماری می‌کنند. بعضی جوامع دختران را طبق رسوم سنتی‌شان ختنه می‌کنند که بر اثر این عمل دختران از نظر جسمانی ناقص و از نظر روحی آسیب‌پذیر می‌شوند. در جوامع دیگر دختران را در سنین پائین قبل از اینکه از نظر جسمانی، عقلانی و یا عاطفی بالغ شوند، مجبور به ازدواج می‌کنند.

زنان قربانیان اصلی زنا، تجاوز و خشونت‌های خانگی هستند که باعث جراحت، معلولیت جسمانی و یا حتی مرگ آنها می‌شود.

در بسیاری از جوامع از تجاوز به زنان هنوز به‌عنوان یک اسلحه جنگی استفاده می‌شود، استراتژی برای به زانو درآوردن دولت‌ها و ایجاد رعب و وحشت در بین عموم مردم. در بیانیه کنفرانس پکن آمده است: ”تجاوز در درگیری مسلحانه یک جنایت جنگی است و باید تحت شرایط خاص همانند کشتار جمعی با آن برخورد کرد.“

خشونت خانگی

خشونت علیه زنان در خانواده هم در کشورهای در حال رشد و هم در کشورهای پیشرفته بطور یکسان اتفاق می‌افتد. از مدت‌ها قبل همسایگان، جامعه و حتی حکومت به این موضوع همانند یک مسئله شخصی نگریسته و از کنار آن بی‌تفاوت رد شده‌اند، ولی چنین مسائل ظاهراً شخصی به یک تراژدی همگانی تبدیل شده است. در آمریکا در هر 18 دقیقه یک زن کتک می‌خورد. مطمئناً در آمریکا خشونت خانگی یکی از مهمترین آسیب‌ها در بین زنان بالغ است. در پاکستان بی‌نظیر بوتو از مادر 35 ساله دو کودک که در دعوای خانوادگی شوهرش وی را به سختی سوزانده بود، به شدت حمایت کرد. وی پس از عیادت آن زن در بیمارستان گفت: ”برای چنین رفتاری هیچ عذر و بهانه‌ای قابل قبول نیست. با حضورم در اینجا می‌خواهم پیامی برای کسانی که از نظر خودشان با تحقیر زنان می‌خواهند از سرزمین‌شان دفاع کنند، بفرستم. این اعمال دیگر تحمل نخواهد شد.

خشونت در رابطه با جهیزیه و ازدواج‌های زودرس

در بعضی از کشورها عروسی بر طبق توافق بر سرجهیزیه که به‌عهده خانواده عروس است، سر می‌گیرد. ناتوانی در پرداخت جهیزیه می‌تواند منجر به خشونت شود. در بنگلادش عروسی که جهیزیه‌اش به‌نظر خانواده کم می‌آمد، توسط همسر ی برصورتش اسید پاشیده شد. در هندوستان به‌طور متوسط روزانه از هر 5 زن یک‌نفر به‌علت بر سر مهریه خودسوزی می‌کند.

ازدواج زودرس، مخصوصاً بدون در نظر گرفتن خواسته دختر، یکی دیگر از اشکال نقض حقوق بشر است. ازدواج زودرس و حاملگی‌های متعدد بر روی سلامت زنان در طول زندگی‌شان تأثیر بسزائی دارد.

فحشا و قاچاق زنان

بسیاری از زنان از طریق والدین، همسران و یا حتی برادرانشان به فساد کشیده می‌شوند، در اینجا مشکلات اقتصادی و شرایط اجتماعی را نیز می‌توان برشمرد. همچنین بعضی از آژانس‌های کاریابی و همسریابی با وعده یافتن همسر مناسب و کار در کشورهای خارجی آنها را به فساد می‌کشانند. یعنی بسیاری از مواقع زنان ناخواسته در دام شرایطی می‌افتند که رهائی از آن بسیار مشکل و یا حتی غیرممکن است.

خشونت علیه کارگران زن مهاجر

چنان‌که انتظار می‌رود زنان کارگر مهاجر کشورشان را برای یافتن شرایط زندگی بهتر و دستمزد بالاتر ترک می‌کند. اما سود واقعی عاید کشورهای میزبان و کشورهای مبدا می‌شود.برای کشورهای مبدا پولی را که کارگران به وطن‌شان می‌فرستند منبع بسیار مهم مالی است. از طرف دیگر کشورهای میزبان به کارگران مهاجر اجرت کمتری پرداخت می‌کنند و آنها را در کارهای پست به‌کار می‌گیرند.

اما در این میان خود کارگران مهاجر در وضعیت بسیار بد و اسف‌باری به‌سر می‌برند. بسیاری از آنها همچون بردگان زندگی می‌کنند و مورد آزار و اذیت کارفرمایانشان قرار می‌گیرند.در خاورمیانه و در منطقه خلیج‌فارس تقریباً 1/2 میلیون زن، عمدتاً آسیائی در خانه‌ها به‌عنوان مستخدم کار می‌کنند.

چالش در دیدگاه‌های سنتی

در مفهوم جنسیت و موازنه قدرت بین زنان و مردان در تمام سطوح جامعه باید تجدیدنظر شود. مبارزه با خشونت علیه زنان نیازمند طی کردن راهی بس طولانی است، راهی‌که باید نقش جنسیت در جامعه به‌طور کامل روشن شود.در بسیاری از کشورها، زنان از نظر اجتماعی در موقعیت پائین‌تری قرار دارند! آنها به‌عنوان جنس دوم، به‌ حساب می‌آیند و این باور غلط که مردان از زنان ارجح‌تر و حتی صاحب آنها هستند، وجود دارد.

تغییر نگرش و ذهنیت مردم نسبت به زنان زمان زیادی را می‌طلبد، حداقل یک نسل و یا بیشتر. با وجود این بالا بردن آگاهی و آموزش پسران و مردان به منظور ارزش دادن به شریک زندگی‌شان از اقدامات قانونی برای حمایت از حقوق اساسی زنان است.شکستن چرخه خشونت نیازمند همکاری و فعالیت مشترک بین سازمان‌های دولتی و غیردولتی اعم از مربیان، مقامات مراقبت‌های بهداشتی، قانون‌گذاران، سیستم قضائی و رسانه‌های عمومی است.

منبع: اطلاعات عمومی سازمان ملل- ترجمه: فریبا شهلائی

لینک های مرتبط

آنچه دختران ما را تهدید می کند

شغل های جدید زنان

حقوق زنان، حقوق بشر است

فمینیسم و آموزش زنان