عوارض جراحی بینی در زیبایی
اگر هرم بینی را به دو قسمت بالایی و پایینی تقسیم كنیم، قسمت بالایی استخوانی و قسمت پایینی غضروفی است.
عوارض زیبایی در قسمت پایینی بینی یكی از عوارض مهم جراحیهای زیبایی بینی محسوب میشود. اگرچه در صورت دانش، تجربه و مهارت جراح، پیدایش چنین عوارضی به حداقل ممكن خواهد رسید.
این عوارض شامل موارد زیر است:
1- فرورفتگی بالای نوك بینی: این عارضه در اثر برداشته شدن غضروفهای تیغه بینی یا قسمت میانی بینی ایجاد میشود. معمولا در اولین هفتههای پس از جراحی، تورم موجود در بافتها مانع از آشكار شدن كامل این عارضه میشود.
2- فرورفتگیهای پرههای بینی: معمولا این عارضه به دنبال برداشته شدن غضروفهای پرههای بینی برای جمع كردن نوك بینی ایجاد میشود. در مواردی كه نوك بینی بیش از حد لازم جمع شود، كم بودن غضروفهای حمایت كننده نوك بینی و نزدیك شدن بیش از اندازه این غضروفها به یكدیگر ممكن است علاوه بر نمای بیش از اندازه فرورفته بیرونی، موجب اشكال در تنفس از راه بینی شود.
3- انحراف قسمت غضروفی بینی: این عارضه معمولا به علت باقی ماندن انحراف تیغه داخلی بینی ایجاد میشود. در صورت انحراف قابل توجه تیغه بینی، اسكلت غضروفی بینی نیز به پیروی از آن دچار انحراف میشود.
4- كلوملای تو كشیده شده: اصطلاح «كلوملا» به پره وسطی بینی اطلاق میشود. به طور طبیعی از نظر معیارهای زیبایی بینی، در نمای نیمرخ، پره وسطی بینی باید خود را در ورای پرههای طرفین بینی نمایان كند.
5- برداشته شدن بیش از حد پوست پرههای بینی: در مواردی كه قسمتی زیادی از پرههای بینی برداشته شود، ممكن است به دلیل صاف شدن چین بین بینی و صورت، اثر بخیهها بر روی پوست صورت نمایان شود. تنگی بیش از حد سوراخهای بینی موجب مشكلات تنفسی از راه بینی نیز میشود.
اصلاح این حالت از معضلات جراحی پلاستیك بینی است، زیرا جبران پوست از دست رفته در بعضی از موارد مستلزم برداشتن پوست پیوندی از قسمتهای دیگر مانند لاله گوش است. بنابراین امروزه احتیاط زیادی در مورد برداشتن پرههای بینی انجام میگیرد و پرههای بیش از حد نمایان كه عملكرد طبیعی بینی را به همراه داشته باشند، بسیار بهتر از پرههای كوچك شده ای هستند كه موجب اشكالات تنفسی میشوند.
6- فروافتادگی كامل طرفین نیمه پایینی بینی: در صورتی كه برداشته شدن بیش از حد غضروفهای پره بینی با برداشته شدن بیش از حد غضروفهای كناری قسمت میانی بینی همراه باشد، عواقب تنفسی وخیم تر خواهد بود.
در این حالت فروافتادگی كامل از دو طرف موجب باریكی بیش از حد بینی در قسمت میانی و پایینی و نیز تنگی شدید معبر تنفسی میشود. پیوندهای گسترش دهنده برای درمان این حالت به كار میروند.
7- بالا رفتن بیش از حد نوك بینی: برداشتهشدن بیش از اندازه بافتهای غضروفی و پوست قسمت پایینی بینی ممكن است موجب بالا رفتن بیش از حد نوك بینی و ایجاد نمای بینی خوكی شكل شود.
در این حالت عمق سوراخهای بینی از فاصله دور نیز نمایان است و حالتی كاملا مصنوعی و غیرطبیعی به بینی میدهد. اصلاح این حالت نیز از موارد مشكل در جراحی بینی است، چرا كه همواره برداشتن بافتها آسان تر از اضافه نمودن بافتها است.
8- باریك شدن بیش از حد نوك بینی: نوك بینی از نظر اصول زیبایی، پهنایی متناسب با قسمتهای بالایی دارد. در صورت باریك شدن بیش از حد نوك بینی، تناسب بین دو قسمت بالایی و پایینی بینی به هم میریزد و قسمت بالایی پهن تر به نظر میرسد. معمولا چنین حالتی مشكلات تنفسی را نیز به دنبال خواهد داشت.
9- تلانژكتازی نوك بینی: در این حالت مویرگهای زیادی بر روی پوست نوك بینی نمایان میشوند. جراحیهای مكرر و دست كاری زیاد بر روی بافتهای گوشتی زیر پوست نوك بینی در حین عمل، از عوامل مستعد كننده این عارضه اند.
10- اسكار پوست كلوملا: در جراحیهای باز بینی، لب به لب نبودن لبههای پوست در هنگام زدن بخیههای پوستی، موجب نمایان شدن خطوط زخم و ایجاد فاصله بین دو لبه میشود. به كارگیری حداكثر دقت و ظرافت هنگام بستن برشهای پوستی مانع از ایجاد این عارضه میشود.
11- نكروز پوست نوك بینی: از تأسفبارترین عارضههای جراحی پلاستیك بینی است. همانند قسمت بالایی بینی، آسیبهای شدید به شبكه مویرگی زیرپوستی و دست كاریهای زیاد در بافتهای زیرپوستی نوك بینی توسط پزشک جراحی كه فاقد تجربه، علم و تخصص كافی است، علت مهم ایجاد آسیبهای پوستی نوك بینی است.
در حالت بسیار شدید حتی ممكن است كل پوست نوك بینی از دست برود. ترمیم چنین عارضه ی وخیمی مستلزم به كارگیری روشهای ترمیمی با استفاده از پوست قسمتهای دیگر صورت مانند پوست پیشانی و یا پوست چین بین لب و بینی است.
12- قوس محدب پشت غضروفی بینی: علت این عارضه ممكن است برداشته شدن بیش از اندازه پشت استخوانی بینی و یا كم برداشته شدن پشت غضروفی بینی باشد.
دكتر محسن نراقی- عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران