تبیان، دستیار زندگی
صبر هنگام نزول بلا، از دیگر خصوصیات بندگان خوب خداست. کسانی که به وقت نزول بلاصبر پیشه کرده و بر خدا توکّل می‌کنند، خدا نیز در عوض بهترین پاداش را برای بهترین بندگان خود در نظر می‌گیرد که همان، لطف و رحمت و هدایت الهی است، رحمتی که بهشت با آن همه عظمتش، گ
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نور چشمی‌های خدا

دعا


قرآن کریم در توصیف پرهیزکاران می‌فرماید: «و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس و اللّه یحب المحسنین؛ پرهیزکاران کسانی هستند که ... خشم و غضب فرو نشانند و از بدی مردم در گذرند (چنین مردمی نیکوکارند) و خدا دوستدار نیکوکاران است».


حضرت امام رضا(ع) در تبیین و توصیف حالات بهترین بندگان خدا، می‌فرماید:

«الّذین اذا احسنوا استبشروا و اذا اساووا استغفروا و اذا اعطوا شکروا و اذا ابتلوا صبروا و اذا غضبوا عفوا؛ بهترین بندگان خدا کسانی هستند که هنگام انجام کار نیک خرسند و هنگام ارتکاب عمل زشت از خداوند طلب بخشش کنند و آن گاه که چیزی به آنان داده شود سپاسگزار بوده و زمانی که به مصیبتی دچار شوند صبر کنند و در هنگام خشم عفو نمایند».

اندر احوالات ویژگی بندگان خدا

اولین ویژگی بندگان صالح خدا در بیان نورانی امام رضا (ع) آن است که اگر کار نیکی انجام می‌دهند، از انجام دادن آن کار خرسند و شاد می‌شوند. به تعبیر قرآن کریم:

«قل به فضل اللّه و برحمته فبذلک فلیفرحوا هو خیرٌ ممّا یجمعون؛ بگو به فضل و رحمت خدا باید خوشحال شوند که از آنچه گردآوری کرده‌اند بهتر است».

ویژگی دوم بندگان خوب خدا، استغفار به هنگام انجام گناه است. خداوند می‌فرماید:

«انّما التّوبه علی اللّه للّذین یعملون السّوء بجهاله ثمّ یتوبون من قریبٍ فاولئک یتوب اللّه علیهم و کان اللّه علیماً حکیماً؛

توبه تنها برای کسانی است که کار بدی را از روی جهالت انجام می‌دهند و سپس بزودی توبه می‌کنند، خداوند توبه چنین اشخاصی را می‌پذیرد و خدا دانا و حکیم است».

همچنین می‌فرماید:

«والّذین اذا فعلوا فاحشه او ظلموا انفسهم ذکروا اللّه فاستغفروا لذنوبهم و من یغفر الذّنوب الّا اللّه و لم یصرّوا عی ما فعلوا و هم یعلمون؛ و کسانی که چون مرتکب عمل زشتی شوند، یا به خود ستم کنند، به یاد خدا می‌افتند و برای گناهان خود طلب آمرزش می‌کنند و کیست جز خدا که گناهان را ببخشد و اصرار به گناه نمی‌کنند با اینکه می‌دانند».

از تعبیری که در این آیه شده چنین استفاده می‌شود که انسان تا به یاد خداست، مرتکب گناه نمی‌شود، آن گاه مرتکب گناه می‌شود که به کلی خدا را فراموش کند و غفلت تمام وجود او را فرا گیرد .

اما این فراموشکاری و غفلت در افراد پرهیزگار دیری نمی‌پاید، بزودی به یاد خدا می‌افتند و گذشته را جبران می‌کنند، آن‌ها احساس می‌کنند که هیچ پناهگاهی جز خدا ندارند و تنها باید آمرزش گناهان خویش را از او بخواهند. در پایان آیه برای تاکید می‌گوید:

و لم یصرّوا علی ما فعلوا و هم یعلمون  آن‌ها هرگز با علم و آگاهی بر گناه خویش اصرار نمی‌ورزند و تکرار گناه نمی‌کنند. دیگر ویژگی بندگان راستین الهی این است که به هنگام عطای نعمت، شکرگزاری می‌کنند .

بندگان شاکر حقیقی، کسانی هستند که علاوه بر اینکه زبانشان به شکر خالق و مخلوق مشغول است، با اعتقاد قلبی محکم نیز ایمان داشته باشند که هر آنچه در عالم از نعمت‌های بسیار می‌بینند، از جانب خدای متعال و به لطف و رحمت او بر بندگان عطا شده است، پس اگر از کسی نعمتی هم به آنان می‌رسد، باز آن را از خدا دانسته و علاوه بر مخلوق از او نیز سپاسگزارند.

حضرت امام رضا(ع) در تبیین و توصیف حالات بهترین بندگان خدا، می‌فرماید: «بهترین بندگان خدا کسانی هستند که هنگام انجام کار نیک خرسند و هنگام ارتکاب عمل زشت از خداوند طلب بخشش کنند و آن گاه که چیزی به آنان داده شود سپاسگزار بوده و زمانی که به مصیبتی دچار شوند صبر کنند و در هنگام خشم عفو نمایند»

در قرآن کریم آمده است:

«اعملوا آل داود شکراً و قلیلٌ من عبادی الشّکور؛ ما به آنان گفتیم: ای آل داوود(در مقابل این همه نعمت) سپاسگزار باشید و حال آنکه قلیلی از بندگان من شکرگزارند».

دعا

با توجه به این آیه، عدّه کمی از بندگان، شاکر حقیقی هستند، به همین دلیل امام رضا (ع) در این حدیث شریف، شکر گزار بودن را از صفات بندگان خوب خدا شمرده است.

صبر هنگام نزول بلا، از دیگر خصوصیات بندگان خوب خداست. کسانی که به وقت نزول بلاصبر پیشه کرده و بر خدا توکّل می‌کنند، خدا نیز در عوض بهترین پاداش را برای بهترین بندگان خود در نظر می‌گیرد که همان، لطف و رحمت و هدایت الهی است، رحمتی که بهشت با آن همه عظمتش، گوشه‌ای از فضل و رحمت اوست. قرآن کریم درباره صبر می‌فرماید:

«ولنبلونّکم به شی ء من الخوف و الجوع و نقص من الاموال و الانفس و الثّمرات و بشّر الصّابرین ...؛

قطعاً همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، زیان مالی و جانی و کمبود میوه‌ها آزمایش می‌کنیم و بشارت ده به استقامت کنندگان، آن‌ها که هرگاه مصیبتی به آن‌ها رسد می‌گویند: ما از آن خدا هستیم و به سوی او باز می‌گردیم، این‌ها همان‌ها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آن‌ها هستند هدایت یافت‌گان».

از دیگر اوصاف بندگان صالح و حقیقی خدا بخشش هنگام غضب است.

قرآن کریم در توصیف پرهیزکاران می‌فرماید: «و الکاظمین الغیظ و العافین عن النّاس و اللّه یحب المحسنین؛ پرهیزکاران کسانی هستند که ... خشم و غضب فرو نشانند و از بدی مردم در گذرند (چنین مردمی نیکوکارند) و خدا دوستدار نیکوکاران است».

بخش قرآن تبیان


منبع :

روزنامه رسالت، شماره 7107، 24/7/، 89 به اهتمام: رضا جاودان