وحدت،خواسته رهبری

 وحدت ملی، هویت اسلامی و انسجام اجتماعی در ایران موضوع مهمی است كه امروزه در كشور به آن اهمیت فراوانی داده شده‌است و طرح مكرر موضوع "وحدت ملی" از سوی مقام معظم رهبری و رویكرد جامعه اسلامی ایرانی به وحدت عملی، ما را بر آن داشت تا به بررسی ابعاد آن  و راهكارهای اصولی همراه با شناخت عوامل تهدیدزای وحدت، بپردازیم.

شناخت مقوله وحدت از دیر باز با شكل گرفتن زندگی اجتماعی و گروهی در بشر شكل گرفت و مردم از اعصار و دوران های مختلف پی به ارزش و اهمیت آن برده‌اند و برای حفظ و بقای خود به زندگی دسته جمعی، فردی از خود برتر را به ریاست گروه یا اجتماع خود برمیگزیدند. در تاریخ اسلام نیز پیامبر اكرم (ص) وحدت ملی در تاسیس حكومت اسلامی در مدینةالنبی را بنا نهادند. از جمله آموزه های مهم دین برای رسیدن جامعه به توسعه و پیشرفت،اقدام  به همبستگی اجتماعی و انسجام ملی است.

مؤلفه‌های وحدت ملی:

1) دین

دین و مذهب از  مؤلفه‌های اصلی در ایجاد وحدت ملی و ایجاد همبستگی است. از نظر علمای علم مذهب وحدت ملی و انسجام اسلامی اثر متقابل بر یكدیگر دارند. از جمله عوامل اصلی در حفظ وحدت ملی و انسجام اسلامی داشتن رهبری شجاع و عادل و مدیر و مدبر با شرایط ولایت فقیه خواهد بود كه از اركان اصلی حفظ پایداری در نظام را شامل می‌شود. توسعه امنیت، اقتدار و وحدت ملی.

هم از این روست که ولی فقیه حقیقتا سرپرست تكامل جامعه می‌باشد. یعنی وقتی جامعه به عنوان یك سیستم واحد ملاحظه شود؛ سرپرست تكامل جامعه اوست. شئون اساسی جامعه و متغیرهای اصلی آن را هم باید رهبری حفظ كند. هوشمندی و نظارت بر جامعه و حكومت و برقراری حفظ و اقتدار از جمله وظایف وی است.

حضرت آیت‌الله‌خامنه‌ای درباره‌ی تاثیر وحدت ملی در ایجاد امنیت ملی می‌فرمایند: «امنیت هم ناشی از وحدت است. اگر وحدت نباشد، امنیت ملی هم به خطر می‌افتد و ایجاد ناامنی می‌شود.» (26/1/79)

2) زبان

كشور ایران كه از طوایف و تیره‌های مختلفی تشكیل شده‌است دارای زبان واحد فارسی است كه از لهجه‌های متفاوتی برخوردار است.

البته همیشه نقطه نفوذ دشمنان ایران از این موضوع بوده‌است و به ایجاد شكاف و فاصله از این طریق پرداخته‌اند.

3) آموزش

نظام آموزشی،در شكل دهی به هویت ملی هر ملت در مقام ركنی اصیل از اركان هویتی كشورها، نقش بی بدیلی به عهده دارد.

4) رسانه

نقش مهم و اساسی رسانه ملی كه وسیله‌ایست برای ایجاد وحدت در جامعه، و نقش یك دانشگاه را عمل می‌نماید بسیار حائز اهمیت است و موارد دیگر را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

5) سیاست

ایران اسلامی با تاسی از دین اسلامی نظام خود را شكل داده‌است و قانون اساسی ایران با تاثیر از قوانین شرع تنظیم گردیده‌است.

6) اجتماع

مناسب ترین الگوی سیاست هویتی برای جامعه ایرانی، سیاست وحدت در تكثر است كه روش اجرای سیاست وحدت دركثرت، ماهیت فرهنگی دارد و این مهم، از طریق گسترش روابط یا گفت و گوی بین فرهنگی حاصل می شود كه گردشگری می تواند یكی ازاشكال آن باشد.

7) اقتصاد

مشاركت اقتصادی مردم در جایگاه اجتماعی ایشان باعث رشد و پیشرفت ایران می‌گردد.همبستگی و انسجام ملی پشتوانه مهم كشور و گامهای بلند در رشد و اعتلای اقتصادی _اجتماعی است

عوامل تهدیدزا در وحدت ملی

از عوامل تهدیدزا در وحدت ملی، نشانه گرفتن محورهای وحدت ساز ، مانند اصل ولایت فقیه، شكاف میان روحانیت و جامعه، تضعیف وحدت حوزه و دانشگاه ، تضعیف جایگاه اجتماعات دینی و مذهبی مردم از قبیل شركت در نماز جمعه، راهپیمائیها و حضور در انتخابات و دور ساختن مردم از  مشاركتهای اجتماعی، تلاش می كنند تا زمینه های تضعیف جایگاه اسلام در تقویت وحدت ملی را فراهم كنند؛ زیرا دشمنان به خوبی آگاهند  وحدت ملی و انسجام اسلامی به یكدیگر وابسته بوده، و از این طریق می توان مبانی اعتقادی مردم را تضعیف نمایند، به همان میزان نیز وحدت ملی كاهش می یابد.

شکاف‌های نسلى، جنسیتى، قومى، مذهبى، طبقاتی و ... تَرَک‌هایی هستند که به عنوان نقاط آسیب‌پذیر، می‌توانند جامعه‌ی یکپارچه را دچار تزلزل نمایند و وحدت ملی را تضعیف کنند. منازعات بی‌ثمر و تفرقه‌افکن سیاسی و جناحی نیز بر ایجاد شکاف اجتماعی و تضعیف وحدت ملی و در نتیجه زوال امنیت ملی نقش به‌سزایی دارد.

درگیری‌ها و مناقشات شدید سیاسی جناحی نیز از ابزارهای ناامن کننده‌ی کشور به حساب می‌آیند. در مجموع می‌توان گفت که هر عنصر و مولفه‌ای را  که بر وحدت ملی جامعه بیفزاید می‌توان به‌عنوان فرصتی برای تقویت امنیت ملی برشمرد و از سویی دیگر عناصر تفرقه افکن را به‌عنوان تهدیدی برای امنیت ملی ارزیابی نمود.

در پایان خاطرنشان می‌سازد، مؤلفه های وحدت ملی بطورمستقیم بر جایگاه جمهوری اسلامی ایران در مناقشات سیاسی ـ امنیتی منطقه ای و جهانی تأثیر گذار است و بیانگر این است كه رابطه مؤلفه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی با مقوله وحدت ملی یك رابطه متقابل است كه هر كدام بر دیگری تأثیرگذار است..

حمیده داودی زاده

بخش سیاست تبیان

لینک مرتبط :

محور وحدت امت اسلامی 

 وحدت در اندیشه امام خمینی