تبیان، دستیار زندگی
ازایران " محمدرضا شاهپس ازروی کار آمدن کارتر در سال 1977، برای جلب رضایت  آمریکاییها  دولت سیزده ساله هویدا  را  تغییر داد ، جمشید آموزگار دولتمرد تحصیل کرده آمریکا را به صدارت گماشت و خود راهی آن کش...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

" فرار شاه ازایران "

محمدرضا شاهپس ازروی کار آمدن کارتر در سال 1977، برای جلب رضایت  آمریکاییها  دولت سیزده ساله هویدا  را  تغییر داد ، جمشید آموزگار دولتمرد تحصیل کرده آمریکا را به صدارت گماشت و خود راهی آن کشور شد . تظاهرات انبوه  مخالفان  هنگام  ورود او  به  کاخ سفید که موجب پرتاب گاز اشک آور از طرف پلیس و اشک ریختن کارتر و مهمانانش شد ،  آغاز ناخوشایندی برای این سفر بود . اما شاه در همان دیدار نخستین با رئیس جمهور متعهد شد از افزایش قیمت نفت جلوگیری کند ،  شاه پس از بازگشت از آمریکا اعتماد به نفس خود را بازیافته و باردیگر با خیال راحت بر اریکه سلطنت تکیه زد .  ولی مشکلات اقتصادی ناشی از ریخت و پاشهای گذشته و تشدید مخالفتها ، با حکومت خود کامه و مفاسد روز افزون رژیم ،  به تدریج روند نهضتی را در جامعه شدت بخشید که مهار آن ،  روز به روز دشوارتر می شد . اقدام شتابزده رژیم در برقراری حکومت نظامی ،  فاجعه 17 شهریور میدان ژاله( شهدا) را آفرید . انعکاس جهانی این فاجعه ، رژیم را از اجرای مقررات حکومت نظامی بازداشت و تظاهرات و اعتصابات تازه ای رابه دنبال آورد. تیراندازی به سوی دانشجویان و دانش آموزان در روز 13/ آبان/ 1357 در دانشگاه تهران و کشته و زخمی شدن تعدادی از آنها، تظاهرات بی سابقه 14 آبان را در تهران به دنبال داشت. شاه همان روز با هلیکوپتر بر فراز شهر پرواز کرد و پس از مشاهده شعله های آتش که از صدها نقطه شهر زبانه می کشید ، به کاخ نیاوران بازگشت ، سفیران آمریکا و انگلیس را فرا خواند تا تصمیم خود را درمورد تشکیل یک دولت نظامی به آنها ابلاغ کند . در آن جلسه ، شاه حکم نخست وزیری ارتشبد ازهاری را امضا کرد و فردای آن روز ضمن اعلام تشکیل دولت نظامی ، گفت که صدای انقلاب ملت را شنیده و قول می دهد اشتباهات گذشته جبران شود .

گسترش موج اعتصابات در سراسر کشور، به خصوص صنعت نفت ، مملکت را به حالت کاملا فلج درآورد و درآمد ارزی کشوربه صفر رسید . شاه برای خروج از بن بستی که در آن گرفتار شده بود به رهبران جبهه ملی روی آورد و قبل از همه ، دکتر صدیقی را برای نخست وزیری در نظرگرفت . دکتر صدیقی پس از یک هفته بررسی ، از قبول پیشنهاد شاه خودداری کرد. شاه نیز از شاپور بختیار برای تشکیل دولت دعوت کرد . بختیاراین پیشنهاد را به شرط گرفتن اختیارات کامل و خروج شاه از کشور بعد از رای اعتماد مجلسین  به دولت پذیرفت.

سرانجام شاه روز 26 دی 1357، پس ازعدم موفقیت دولت نظامی ازهاری در برقراری نظم و آرامش و رفع اعتصابها که اقتصاد کشور را فلج کرده بود ، راه دیگری جز خروج از کشور نداشت.

مشایعت کنندگان ، نخست وزیر ، رؤسای مجلسین ، وزیر دربار ، رئیس ستاد ارتش و گروهی از مقامات وابسته به دربار بودند که مقارن ساعت یازده و نیم صبح ، شاه و همسرش، با یک هلیکوپتر وارد فرودگاه شدند.

شاه به خبرنگاران گفت : " مدتی است احساس خستگی می کنم و احتیاج به استراحت دارم. ضمناً گفته بودم پس از اینکه خیالم راحت شود و دولت مستقر گردد ، به مسافرت خواهم رفت . این سفر اکنون آغاز می شود و تهران را به سوی آسوان در مصر ترک می کنم . امروز با رأی مجلس شورای ملی که پس از رای سنا داده شد ، امیدوارم که دولت بتواند هم در جبران گذشته و هم در پایه گذاری آینده موفق شود."

و در مورد مدت سفر گفت:" این سفر بستگی به حالت من دارد ، در حال حاضر دقیقاً نمی توانم  مدت آن را تعیین کنم."

ساعت نیم بعد ازظهر، شاه و همسرش با هواپیمای اختصاصی تهران را به مقصد مصر ترک کردند.

پس از خروج شاه ، مردم  با آمدن به خیابانها ، اظهار شادمانی و پخش گل و شیرینی این پیروزی بزرگ را جشن گرفتند و آماده پذیرایی از امام خمینی رهبر بزرگ انقلاب شدند ( دیو چو بیرون رود فرشته در آید ) ،  رژیم سلطنتی کمتر از یک ماه پس از فرار شاه سقوط کرد و طومار عمر رژیم سراسر ظلم و جور 2500 ساله شاهنشاهی روز 22 بهمن 1357، در هم پیچیده شد.