رژیم صهیونیستی در حال احتضار است
منوچهر متکی وزیر خارجه سابق کشورمان در نشستی درباره سلسله قیام‌ها یا به تعبیر دیگر دومینوی خیزش‌های مردمی در منطقه، به تشریح ویژگی‌های تحركات اخیر در منطقه پرداخته است، در متن زیر صحبت های او آورده می شود.
اگرچه یك حادثه كوچك و یك اتفاق به موجب بروز خشم توده‌های مردم، ابتدا در تونس و سپس در مصر، یمن، بحرین، اردن، لیبی و ... رخ داد، اما آسیب‌شناسی حادثه یك اتفاق كوچك نیست بلكه آنچه واقع شد فرصت و زمینه‌هایی برای بازشدن دمل و عقده‌گشایی بود كه طی ده‌ها سال در این جوامع ریشه دوانده و نهادینه شده بود و تحقیرشدگی، محصول آن برای مردم این كشورها بود.
وی به نوشتن مقاله علیه امام (ره) در نیمه دوم سال 1356 كه به فاصله كوتاهی پس از آن موج عظیم مردمی در قم در 19 دی رخ داد، اشاره كرد و یادآور شد: این به آن معنا نیست كه نوشتن یك مقاله فقط علت اصلی آن حادثه و سپس رخدادهای 29 بهمن در تبریز و سراسر ایران و در نهایت پیروزی انقلاب در 22 بهمن 57 شده باشد.
وزیر خارجه سابق كشورمان با طرح این سؤال كه چرا این تحولات در جهان عرب در چنین شرایط و گستردگی رخ داد؟ پاسخ داد: یكی از ویژگی‌های این تحولات، شروع آن از مطالبات وسیع و ساده و پیشروی به سوی خواسته‌های عمیق و همه جانبه بود و ویژگی دیگر آن رنگ و بوی اعتقادی مبتنی بر مبانی اعتقادی ملت‌های منطقه بر اساس اسلام بود.
وی با اشاره به حضور گسترده مردم منطقه در صف‌های نماز جماعت كه روز به روز بر تعداد آن افزوده می‌شود، این حضور را غلبه مبانی ایدئولوژیك در حركت منطقه دانست.
متكی با طرح این سؤال كه چرا این حادثه رخ داد؟ گفت: به اعتقاد من حكمرانان این منطقه، سیستم‌های حكومتی آنها و ارتباطات و تعامل جهانی این رژیم‌ها دلایل اصلی این تحولات است. حكمرانان در ورطه‌ای افتادند كه حاصل آن خودكامگی است.
وزیر خارجه سابق كشورمان خودكامگی را همزاد حكمرانی خواند و آن را به زبان و بیهوده‌گویی و همچنین سرما و سرماخوردگی شبیه دانست و افزود: اگر از زبان مراقبه نداشته باشیم، به بیهوده‌گویی می‌افتیم. اگر در هوای سرد مراقبه نداشته باشیم سرماخوردگی حاصل آن است. چطور ممكن است جسم آدمی در برابر هجمه‌ها آسیب‌پذیر باشد، اما امر مهمی چون حكمرانی بدون مراقبه منتهی به خودكامگی نشود؟
متكی ادامه داد: اگر به امر حكمرانی، تعاملات خارجی را در مسیر خاصی تعریف كردیم و دیدیم این نظام حكمران یا بر اساس تعاملات و تصمیمات خارجی و اجنبی سر كار آمده یا با دستورالعمل‌ها و نگاه‌های آنها همراهی كامل دارد، در آن صورت این خودكامگی عمیق‌تر و بی‌حد و حساب‌تر می‌شود.
وی تداوم خودكامگی را مورد اشاره قرار داد و افزود: زمانی كه تحولات 30 سال گذشته منطقه را مرور می‌كنیم می‌بینیم كه در كشورهای بحرین، قطر، امارات، مراكش، تونس و اردن جابه‌جاهایی در حكمرانی صورت گرفته و بیش از دو دهه حكمرانی واحدی با رویكردهای مشخصی كه روز به روز رنگ مردم و اراده ملی در تصمیم‌سازی‌ها زدوده‌تر و نقش‌آفرینی مردم كم می‌شود، ایجاد شده است.
یكی از ویژگی‌های این تحولات، شروع آن از مطالبات وسیع و ساده و پیشروی به سوی خواسته‌های عمیق و همه جانبه بود و ویژگی دیگر آن رنگ و بوی اعتقادی مبتنی بر مبانی اعتقادی ملت‌های منطقه بر اساس اسلام بود
وزیر خارجه سابق كشورمان در ادامه سخنانش با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، خاطرنشان كرد: زمانی كه انقلاب پیروز شد، در آمریكا این مسئله مطرح شد كه چرا ما نتوانستیم این تحول را پیش‌بینی كنیم و فكر جایگزینی هم برای شاه نبودیم و باید سایر حكومت‌های متحدمان را تحت بررسی قرار دهیم كه اگر در فلان كشور خاورمیانه رژیم كنونی بر سر كار نباشد، چه كاری باید انجام داد؟
وی افزود: در اواخر دهه 60 به این فكر افتادند كه حكومت‌های تك‌روانه دیكتاتورمآبانه را با نهضت‌های دموكراتیزه جایگزین كنند كه انگلیسی‌ها مخالفت كرده و عنوان كردند كه چیزی كه جایگزین می شود مطلوب ما نخواهد بود و بهتر است با این نظام‌ها كار كنیم و در نهایت آمریكایی‌ها تسلیم این نظر شدند و 20 سال دیگر این روند را در خاورمیانه ادامه دادند. حتی در برخی كشورها كه بر اساس انتخابات نظرات مردم بروز كرد، ملتزم به مبانی دموكراسی نماندند و بعد از مدتی با كودتای سفید سعی كردند اوضاع را دوباره به دست بگیرند.
متكی در ادامه اظهاراتش خاطرنشان كرد: حدود 5 سال پیش مجموعه‌ای در منطقه تحت عنوان 1+2+6 ایجاد شد شامل 6 كشور شورای همكاری خلیج فارس، مصر، اردن و آمریكا؛ این حركت اهدافی را دنبال می‌كرد كه بخشی از آن مقابله با جمهوری اسلامی و بخش دیگر تاثیرگذاری بر تحولات عراق بود.
وی ادامه داد: در این مجموعه آمریكایی‌ها عنوان كردند كه ما می‌خواهیم با حكمرانان میانه‌رو در خاورمیانه كار كنیم و در اولین جلسه‌ای كه برگزار شد، برخی كشورهای عربی منطقه از آمریكایی‌ها پرسیدند كه منظور شما از این حكمرانان میانه‌رو چیست؟ و خانم رایس در پاسخ عنوان كرد «شما به این الفاظ نگاه نكنید، منظور ما حكومت‌های شماست.»
وزیر خارجه سابق كشورمان اضافه كرد: عنوان می‌شد كه حكمرانی، شاهنشاهی، موروثی و فردی به دموكراتیك تبدیل شود، اما شاهد بودیم كه نتیجه بر عكس شد و نه تنها تغییری در نظام‌های شاهنشاهی رخ نداد، بلكه حكومت‌های به ظاهر جمهوری رنگ و آب شاهنشاهی یافت و شاهد روسای جمهور 20 ساله و حتی در این اواخر مادام‌العمر بودیم.
متكی ادامه داد: عملكرد داخلی این حكمرانان به سوی محدودیت هر چه بیشتر، دیكتاتوری هر چه جامع‌تر و بی‌اعتنایی هر چه بیشتر به اراده ملی و نظرات مردم بود و در حوزه خارجی نیز وابستگی هر چه بیشتر و تن دادن به قرادادهای ننگین علیه مردم منطقه و جهان اسلام یكی پس از دیگری رخ داد.
* نقش كلیدی مصر در تحولات پیرامونی
وی در ادامه با بیان اینكه باید به ملت ایران تبریك گفت كه تا دیروز دشمنان تلاش می‌كردند سخن و حرف آن در محدوده مرزهای جغرافیایی بماند، اما امروز پیام‌ها و الهام بخشی آن در منطقه خود را نشان می‌دهد، خاطرنشان كرد: آنچه در منطقه شكل گرفته نشان دهنده فراگیر بودن نهضت از یك سو و ورود جوانان جامعه به صحنه از سوی دیگر بود.
وزیر خارجه سابق كشورمان به تحولات اخیر در مصر اشاره كرد و با بیان اینكه مصر نقش كلیدی در محیط پیرامونی خود دارد، یادآور شد: این قیام‌ها بر یكدیگر تاثیر و تاثر دارند و این باعث سرگیجه‌گی غرب و به هم ریختگی آمریكایی‌ها شده است.
متكی با بیان اینكه خاورمیانه در حال پوست اندازی جدی است، افزود: قضایا همین جا تمام نمی‌شود. حكمرانانی كه باقی می‌مانند نمی‌توانند به سادگی حكومت كرده و به راحتی علیه ملت‌هایشان تصمیم‌سازی كنند و انبارهایشان را از بیت‌المال پر و در پایان مسئولیت‌شان میلیاردها دلار رقم سرمایه‌هایشان اعلام شود.
وی با طرح این پرسش كه قذافی و مبارك این پول‌ها را از كجا آورده‌اند،خاطرنشان كرد: شفافیت در حكمرانی نكته مهمی است كه اینها ناگزیر به رعایت آن هستند.
* تخریب وجهه مصر و تحقیر مردم این كشور
وزیر خارجه سابق كشورمان با بیان اینكه آنچه تاكنون در مصر رخ داده تغییرات ساختاری در سطح ملی است، یادآور شد: ولی مطالبات این مردم در محدوده ملی نیست. وجهه مصر به دلیل روابط خارجی‌اش تخریب و ملت مصر به خاطر كمپ دیوید تحقیر شده‌اند و حسنی مبارك و دیگران نمی‌توانند در آینده مصر جای پایی داشته باشند.
به گفته متكی تحولات مصر در عرصه خارجی بر مناسبات این كشور با رژیم صهیونیستی و همچنین در مناسبات با غرب به رهبری آمریكا تأثیر می‌گذارد. آمریكایی‌ها هیچ گریزی جز تغییر دیدگاه‌هایشان و به تبع آن تغییر عملكردهایشان در ارتباط با خاورمیانه ندارند و مطمئنا در پایگاه‌های نظامی و حضور غرب در منطقه اثرات اساسی ایجاد خواهد شد.
* سقوط قذافی یعنی فاصله كوتاهی تا سقوط عبدالله صالح
وی به اوضاع لیبی نیز اشاره كرد و گفت: فروپاشی نظام لیبی و شخص قذافی كه محور همه تصمیم‌سازی‌ها است، دوباره موج وسیعی را كه این بار كل منطقه را در بر خواهد گرفت، ایجاد می‌كند و همه رژیم‌ها باید به دنبال تجدیدنظر باشند. سقوط قذافی یعنی فاصله كوتاهی تا سقوط عبدالله صالح در یمن.
وزیر خارجه سابق كشورمان با تأكید بر اینكه باید در لیبی پیگیری‌های بین‌المللی نسبت به اجیر كردن و به كار گرفتن دیگر كشورها برای بمباران این ملت و به خاك و خون كشیدن ملت لیبی اندیشیده شود و دولت‌های آنها تحت فشار قرار گیرند، افزود: دیر یا زود انقلابیون با تشكیل دادگاه‌های صحرایی باید زهر چشمی به مزدوران خارجی كه با دخالت در مسائل لیبی عوامل و مجریان كشتار مردم این كشور هستند، بدهند و آنها را ادامه این سیاست بازدارند و این اتفاق در لیبی رخ خواهد داد.
تحولات مصر در عرصه خارجی بر مناسبات این كشور با رژیم صهیونیستی و همچنین در مناسبات با غرب به رهبری آمریكا تأثیر می‌گذارد. آمریكایی‌ها هیچ گریزی جز تغییر دیدگاه‌هایشان و به تبع آن تغییر عملكردهایشان در ارتباط با خاورمیانه ندارند و مطمئنا در پایگاه‌های نظامی و حضور غرب در منطقه اثرات اساسی ایجاد خواهد شد.
به باور متكی قذافی راه و گریزی جز اینكه تسلیم واقعیت شود را ندارد.
وی با اشاره به حركت انقلابیون در مصر به سمت سازمان اطلاعات و امنیت و وزارت كشور مصر خاطرنشان كرد: كار خطرناكی كه سازمان اطلاعات و امنیت مصر با همكاری عمر سلیمان انجام می‌دهد از بین بردن اسناد جنایاتی است كه سادات و مبارك مرتكب شدند.
متكی عمر سلیمان را پشت پرده همه طراحی‌ها و توطئه‌ها علیه ملت مصر و همكاری با رژیم صهیونیستی دانست.
* پارادوكس و تناقضی كه غرب و آمریكا در آن گیر كرده‌اند
متكی در خصوص صدور قطعنامه شورای امنیت علی لیبی نیز خاطرنشان كرد: آمریكایی‌ها زمانی با این قطعنامه موافقت كردند كه مطمئن شدند نمی‌توانند قذافی را نگهدارند.
وی با بیان اینكه غرب و به ویژه آمریكا در یك پارادوكس و تناقض گیر كرده‌اند، اظهار داشت: شرایط منطقه به گونه‌ای است كه هر نوع تدبیر نابه‌جا و دخالت غرب سرنوشت آنها را دشوار خواهد كرد.
وزیر خارجه سابق كشورمان با اشاره به اوضاع كنونی در بحرین و اردن نیز گفت: بهترین گزینه برای حكمرانان این كشورها این است كه تسلیم نظر مردم شوند وگرنه، این سیل خروشان مصمم است به مسیر خود ادامه دهد.
متكی همچنین به تشابهات تحولات اخیر در منطقه با انقلاب اسلامی ایران پرداخت.
بخش سیاست تبیان
منبع:خبرگزاری فارس
