وضعیت"تئاتر"در كشورهای آسیایی (ژاپن )
تئاتر در "ژاپن" و شباهت های آن با هنرهای نمایشی ایرانی
تنوع گونه‌های جذاب نمایشی ژاپن شامل « كیوگن»، «كابوكی»، « نو» و ... همچنین شباهت تئاتر این كشور با هنرهای نمایشی ایرانی به لحاظ ارتباط نمایش با آیین، فرهنگ و مذهب از عمده‌ترین دلایل بررسی هنر نمایش در كشور ژاپن توسط بخش تحقیق و گزارش‌های هنری ایسنا، به شمار می‌رود.
پیدایش تئاتر سنتی ژاپن به 600 سال پیش یا بیشتر برمی گردد كه با حركاتی آیینی و رقص‌گونه همراه بوده است. این تئاتر در ادامه توسعه یافته و به تئاتر «زئامی» منتهی شده است.
«زئامی» بنیان‌گذار نمایش «نو» تلفیقی بین ماسك، بازی، حركتهای صورت و بازیهای سنتی ژاپن ایجاد می‌كند و به این صورت تئاتر سنتی ژاپن را به این تئاتر« نو» تغییر می‌دهد.
تئاتر« نو» نیز با بهره‌گیری از رقص و آواز در محوطه‌ای كوچك اجرا می‌شده است. نمایش «نو» عموما دارای مضامین پیچیده و فلسفی است مراقبین صحنه وبازیگران مقابل دید تماشاگران باید وسایل و ابزارهای نمایش «نو» را به روی صحنه آورده و یا جابجا كنند.
«زآمی» بنیان‌گذار«نو» در ابتدا با خلق صورتك‌هایی با نگاه تهی از هر گونه بیان و حالت، تاكیداتش بر حركات بدن بازیگران بود. در این گونه نمایشی عموما یك بازیگر و رقصنده روی صحنه بود كه به وی « شیته» می‌گفتند و عموما همسرایان یا راویان جای او حرف می‌زدند.
اما « كابوكی» نیز نوع دیگر نمایش سنتی ژاپن مختص طبقات فرا دست جامعه بوده و ارباب یا سامورایی‌ها نقش‌های اصلی آن بودند. كابوكی از اوایل قرن 17 میلادی آغاز شده اما هنوز جایگاه خود را به عنوان یك هنر نمایش اصلی و مبتنی بر حركات زیبایی‌شناسانه حفظ كرده است.
این نوع نمایش به نحوی با مساله زنان (زن - مادر) ارتباط دارد و حتی اگر زن محور اساسی قصه نباشد، همواره یك زن در پیشبرد قصه و انگیزه اعمال شخصیت‌های آن نقش اساسی دارد و جالب آنكه در نمایش كابویی هیچ بازیگر زنی به ایفای نقش نمی‌پردازد و بازیگران مردی كه « اوناگاتا» نامیده می‌شوند درآن بازی می‌كنند.
تئاتر شرق پر است از رمز و نشانگان فرامتنی كه ریشه در اساطیر و تفكرات آیینی - مذهبی دارد كه وسوسه شناخت و یادگیری و در نهایت روش‌مند ساختن این اشكال در كاربرد روز صحنه‌ای در تئاتر ما نیز كه پیوندی دیرین در نوع نگاه به مقوله فرهنگ، هنر و دین و آیین دارد، دارای اهمیت ویژه و خاصی است.
در این میان تئاتر ژاپن شاید متنوع‌ترین، پیچیده‌ترین و جذاب‌ترین گونه‌های نمایشی، سنتی و آیینی را با نگاهی اساطیری و معنا شناسانه، باستانی و ارگانیك خاصه در شكل و زیبایی شناسی صحنه به خود اختصاص داده است از دیگر گونه‌های رایج و مشهور نمایشهای ژاپنی می‌توان به « گاگاكو»
(رقص‌های آیینی باستانی)، نمایشهای «نو» ، «كیوگن»، « بن راكو» و «كابوكی» اشاره كرد.
شباهت‌های آشكاری بین نمایشهای « كابوكی» و «نو» وجود دارد كه شرح جزئیات انواع گونه‌های نمایش ژاپن در این مجال میسر نیست اما آنچه اهمیت درخور توجه‌ای دارد، وجود نوعی حركت دوار و چرخشی در اغلب گونه‌های نمایشی ژاپنی است، یعنی همواره یك تكرار و چرخش در نمایشهای ژاپنی وجود دارد كه به نوعی ریشه در مفهوم تناسخ دارد و این امر آنچه را كه در طول قرون متمادی همواره به اشتباه تكرار می‌شود را به نمایش می‌گذارد.
تئاتر سنتی ژاپن پایه اسطوره‌ها و افسانه‌های قدیمی دارد ولی در قرون اخیر كارگردانان ژاپنی با ارتباط موثری كه با نمایشنامه‌های یونان و بهره‌گیری از آثار كلاسیك داشته‌اند، پلی بین دو فرنگ شرق و غرب بوجود آورده‌اند
لینک ها :
وضعیت "تئاتر" در كشورهای آسیایی ( چین )
وضعیت"تئاتر"در كشورهای آسیایی ( بنگلادش )
برنامه‌های روز دوم جشنواره تئاتر فجر
بودجه بخش سینما، تئاتر و موسیقی بررسی می‌شود
وجود یک جشنواره خوب برابری می کند با تئاتری متفاوت
پایان جشنواره بین المللی تئاتر فجر
فهرست برگزیدگان انجمن نمایش جشنواره بیست و چهارم تئاتر فجر اعلام شد.
گفت و گو با آزیتا حاجیان کارگردان تئاتر« یک زن، یک مرد» بخش اول
جشنواره های بین المللی تئاتر فجر
گزارش تصویری جشن منتقدان تئاتر
نگاهی به سرگذشت و شیوه كاری "بالشویی تاتر" مسكو
