انسولین و عوارض احتمالی آن
خیلی از بیماران دیابتی و یا اقوام آن ها که برای اولین بار انسولین برای شان تجویز می شود، دچار ترس و اضطراب می گردند. واقعیت آن است که انسولین یکی از کشف های مهم پزشکی است که جان افراد بی شماری را نجات داده و ترس از این داروی حیات بخش، بی مورد است. البته داشتن اطلاعات کافی از عوارض احتمالی آن و نحوه مصرف این دارو برای افراد دیابتی مفید است.
انسولین یک هورمون طبیعی در بدن می باشد که برای توزیع و ذخیره قند از انرژی مواد غذایی لازم است. در بسیاری از بیماران دیابتی تولید این هورمون در بدن کافی نیست و یا اثربخشی لازم را ندارد. لذا ممکن است داروی هورمونی انسولین برای دیابت نوع یک و یا دیابت نوع دو توسط پزشک معالج تجویز گردد. اما باید دانست مانند بسیاری از داروهای تجویزی، انسولین نیز ممکن است یک سری عوارض جانبی به همراه داشته باشد.
1- عوارض جانبی انسولین شامل مشکلات جزیی تا مشکلات جدی تر مانند افزایش وزن می باشد. البته بسیار مهم است که بدانید انسولین به خودی خود سبب افزایش وزن نمی گردد، بلکه به موازات تنظیم قند خون توسط این هورمون، چربی اضافه در بدن به علت مصرف غذای اضافی و یا دریافت مقادیر ناکافی انسولین خوراکی یا تزریقی، می تواند منجر به افزایش وزن گردد. خبر خوب آن است که با یک رژیم غذایی متعادل به همراه فعالیت بدنی منظم، می توان از این عارضه جانبی یعنی افزایش وزن، جلوگیری نمود.
2- موقع تزریق انسولین ممکن است قرمزی و خارش خفیفی در محل تزریق ایجاد گردد. اگر خارش و التهاب گسترش یابد و یا پوست بیش از حد خارش دار شود، باید به پزشک مراجعه کرد. وسایل تزریق کننده جدید ( مدل مدادی یا قلم انسولین) به کاهش این عوارض پوستی کمک می کنند (تصویر روبرو).
3- یکی دیگر از عوارض احتمالی تزریق انسولین ضخیم شدن پوستی است که تزریق ها معمولا در آن ناحیه صورت می گیرند، البته این عارضه تقریبا نادر است.
4- دیگر عوارض جانبی مصرف انسولین عبارتند از: تورم صورت، لب ها و یا زبان و یا مشکل در تنفس. این عوارض جانبی می توانند نشانه ای از حساسیت جدی به انسولین باشند و هر شخصی که آنها را مشاهده می کند، باید سریعا به پزشک مراجعه کند.
تجویز و تعیین دوز مصرف این دارو بایستی زیر نظر پزشک متخصص انجام شود تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری گردد.
5- احساس خواب آلودگی، ضعف، گیجی و یا احساس ناخوشی کلی ممکن است نشان دهد که قند خونتان در حد نامطلوبی افزایش یا کاهش یافته است. راه حل این است که قند خون تان بررسی شود و سپس غذا و انسولین دریافتی طبق نظر پزشک تان تنظیم گردد.
6- در مصرف استنشاقی انسولین، افت قند خون رایج ترین عارضه جانبی می باشد. همچنین تنگی نفس ، درد قفسه سینه، عفونت های تنفسی، سرفه، خشک شدن دهان و زخم گلو نیز ممکن است در اثر مصرف استنشاقی این دارو از طریق دهان و بینی ایجاد شوند.
7- برخی مواقع ممکن است داروهای دیگری که فرد دیابتی مصرف می کند، با انسولین واکنش نشان دهند و عوارض جانبی نامطلوبی را ایجاد کنند. بسیاری از داروها از جمله داروهای ضد فشار خون و حتی برخی از مکمل های ویتامینی ممکن است حساسیت یا مقاومت بدن فرد نسبت به انسولین را افزایش دهند. برای اجتناب از بروز این عوارض جانبی، پزشک می بایست از تمام داروها و مکمل هایی که بیمار مصرف می کند مطلع باشد، صرف نظر از این که بیمار انسولین را به صورت استنشاقی دریافت کند یا تزریقی .
در پایان ذکر این نکته ضروری است که انسولین به عنوان یک داروی اساسی برای درمان بیماران دیابتی نوع یک و نوع دو که به درمان های دیگر جواب نداده اند، تجویز می گردد. مهم این است که تجویز و تعیین دوز مصرف این دارو بایستی زیر نظر پزشک متخصص انجام شود تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری گردد.
برای مشاهده ی وب سایت دکتر فرشچی می توانید به آدرس اینترنتی www.novindiet.com مراجعه نمایید.
دکتر حمیدرضا فرشچی - همکار تبیان
متخصص تغذیه - فوق تخصص دیابت و چاقی
بخش تغذیه و سلامت تبیان
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.
مطالب مرتبط :
مطالبی کامل در مورد بیماری دیابت
