به طبیعت رحم کنیم
رابطه میان انسان و محیط زیست رابطه ای بس ناعادلانه و سودجویی یک طرفه است. انسان به عنوان موجود به کمال رسیده اکوسیستم در طول تاریخی بس طولانی با افعال نابخردانه خود ناملایمات و خرابی های بسیاری در حق اکوسیستم روا کرده است .خرابی ها و بهره کشی هایی که باعث توجیه بسیاری از زلزله ها ، آتشفشان ها ، سیل ها و ... می گردد.
در این میان انسان با افعال غیرمنطقی خود ، افعالی که نتیجه فکر بکر و اختیار انسان مدرنیته بوده و هست ، به تخریب محیط زیست پرداخته و در واقع تیشه به ریشه خود زده است.
در نتیجه تحولات اجتماعی و صنعتی، انسان با بهره گیری بیش از حد از طبیعت آن را مقهور خود نموده و با از بین بردن پوشش گیاهی و درختان باعث آلودگی هوا و در نهایت افزایش بیماری های عفونی شده است.
همچنین شبکه حیات ، دارای پیوستگی حکیمانه ای است که در آن هر جزء نقش، تأثیر و ظرفیت خاص خود را دارد و به همین علت نباید بیش از حد توان موجود ،از آن بهره جست زیرا هم باعث از بین رفتن تعادل مجموعه می شود و هم اینکه منابعی که در حال حاضر در اختیار انسان هاست فقط متعلق به نسل حاضر نیست و نسل های آتی نیز سهمی از آن دارند.
در محیط زیستی عوامل غیر زنده مانند خاک ، آب ، گازها و غیره به همراه جانداران وجود دارند. موجودات زنده با هم و با محیط غیر زنده خود ارتباطی متقابل برقرار می‌سازند. این ارتباط‌ها برای بقای محیط زیست بسیار لازمند. بشر به عنوان تکامل یافته ترین موجود کره خاکی در طول عمر نه چندان طولانی خود بیشترین تاثیرات را برزمین و محیط زیست خود داشته است که آن هم به وجود شعور و عقل و علمی برمی گردد که به واسطه آن اشرف مخلوقات است، برخی جوامع از این عقل و شعور خدادادی حسن استفاده را نموده و نه تنها خود از عقل و علمشان بهره ها گرفته اند بلکه سایر انسانها و موجودات زنده نیز از آن بهره های فراوان برده اند .اما بعضی دیگر آن را وسیله تباهی نوع خود و دیگر موجودات و محیط زیست بی زبانشان کرده اند .
در کشورهای جهان سوم، تاثیر پذیری محیط زیست از محیط اجتماعی به مراتب بیشتر از تاثیر گذاری عوامل فنی - مهندسی بر محیط زیست است، زیرا بیشتر مسایل فنی مانند آلودگی آب و هوا، فرسایش خاك، تخریب پوشش گیاهی ناشی از پاره ای از ناهنجاری های اجتماعی است.
اینها نه تنها خدمتی به جامعه بشریت نمی کنند بلکه اعمال و کردارشان باعث تباهی خود و دیگران و محیط زیستشان نیز می شود. علاوه بر آن محیط زیست نه تنها محل زندگی و تامین معیشت انسان هاست بلکه محیط زندگی هزاران موجود زنده دیگر است. موجوداتی که خانه و کاشانه ای جز محیطی که در آن زندگی می کنند ندارند و به تدریج براثر فشارهای وارده و تغییر محیط زندگی برای همیشه از بین رفته و نسلشان منقرض می شود. انسان ها برای کسب قدرت و ثروت و رسیدن به آن نه تنها مردمان دیگر را استثمار می کنند بلکه با زیاده خواهی ها، ندانم کاری ها و مدیریت غلط خود آسیب های جبران ناپذیری به محیط زیست می زنند .
در كشور های جهان سوم بیشتر معضلات زیست محیطی ناشی از محیط اجتماعی است، در ارزیابی كلی از وضعیت زیست محیطی در کشورهای جهان سوم، تاثیر پذیری محیط زیست از محیط اجتماعی به مراتب بیشتر از تاثیر گذاری عوامل فنی - مهندسی بر محیط زیست است، زیرا بیشتر مسایل فنی مانند آلودگی آب و هوا، فرسایش خاك، تخریب پوشش گیاهی ناشی از پاره ای از ناهنجاری های اجتماعی است.
به طور مثال: آلودگى هوا در نتیجه افزایش جمعیت ،رشد شهرنشینی، افزایش خودروها و الگوى نامناسب حمل و نقل به عنوان یكى از مهمترین معضلات زیست محیطى كشور تلقى مى شود.
اما نکته قابل تأمل و پرسش اصلی اینکه؛ وضعیت سلامت و بهداشت هر فرد ، هر جامعه ، هر ملت ، با تاثیر متقابل و تلفیق اثر دو محیط تعیین می‌شود: یکی محیط زیست داخلی خود انسان و دیگری محیط پیرامون و تخریب محیط زیست در قالب آلاینده های فیزیکی، شیمیایی و رادیو اکتیوی موجب از بین رفتن بافت طبیعی و تغییر نرخ رشد گونه های موجودات است و سلامتی، رفاه، آسایش و حقوق اعضای جامعه را به خطر می اندازد.اگر محیط زیست مادی، سلامتش را از دست بدهد؛ جسم با آسیب مواجه می گردد و روان و اندیشه را به خود مشغول می دارد و اختلال در آن ایجاد می کند و آدمی نمی تواند در تعاملات اجتماعی خود موفق ظاهر شود.
انسان به عنوان موجود به کمال رسیده اکوسیستم در طول تاریخی بس طولانی با افعال نابخردانه خود ناملایمات و خرابی های بسیاری در حق اکوسیستم روا کرده است .خرابی ها و بهره کشی هایی که باعث توجیه بسیاری از زلزله ها ، آتشفشان ها ، سیل ها و ... می گردد.
امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز مؤثر در اشکال گوناگون آن دیگر قابل تصور نیست. شهرها به عنوان کانون های تمرکز، فعالیت و زندگی انسان ها برای اینکه بتوانند پایداری خود را تضمین کنند چاره ای جز پذیرش ساختار و کارکردی متأثر از سیستم های طبیعی ندارند. در این میان فضای سبز به عنوان جزء ضروری و لاینفک پیکره شهرها در متابولیسم آنها نقش اساسی دارند که کمبود آنها می تواند اختلالات جدی در حیات شهرها به وجود آورد. هم چنین وجود آب ها و فضای سبز به عنوان منابع طبیعی برای تفرج انسان ها مورد استفاده قرار می گیرند .
فراوری: فاطمه برادران
بخش اجتماعی تبیان
منابع: خبرگذاری آفتاب /دانشنامه رشد /پایگاه حوزه /راسخون /جوان امروز /نفت پارس
مطالب مرتبط :
