خانم ها، بهینه مهمانی بدهید

مصرف بهینه و صرفه جویی همیشه مهم بوده و هست. اما اهیمت این مسئله مخصوصا این روزها که نزدیک عید هستیم و بازار مهمانی داغ است مهم تر می شود

بانوان به دلیل جایگاه کلیدی که در خانه دارند  می توانند نقش موثری در الگوی مصرف جامعه داشته و سرمشق فرزندان و دیگر افراد محیط اطراف خود باشند. اگر می خواهیم فردایی سالم و دنیایی قابل سكونت برای فرزندانمان و نسلهای آینده داشته باشیم، باید در روش مصرف خود تجدید نظر كنیم. در قرآن كریم خداوند می فرمایند: ” ما هر چیز را به اندازه خلق كردیم“ پس هر چیز مقدار و حدودی دارد و بایستی به طور صحیح و درست بهره برداری شود تا نابهنگام و منهدم نگردد.

خانواده ها به عنوان کوچکترین ارکان جامعه نقش به سزایی در استفاده بهینه منابع دارند و در این میاننخش مادران از بقیه پر رنگ تر است. بی شک كشوری پیشرفته تر و توسعه یافته تر است كه قادر باشد از كلیه منابع موجود خود به بهترین شكل و برای رفاه حال همه مردم خود استفاده كند. ز اینجا اهمیت مصرف بهینه مشخص می شود. اما این عبارت مصرف بهینه حاصل از وضع کنونی کشورها نیست و از خیلی پیش در فرهنگ ما مطرح بوده است. صرفه جویی و پرهیز از اسراف از اولین توصیه های دینی ماست. وقت آن رسیده است كه بار دیگر سری به متون اسلامی و احادیث شریفی كه میراث نبوت و امامت به شمار می‌روند، بزنیم و با نگرشی عمیق‌تر به دنبال گمشده خود یعنی الگوی صحیح ارتباط انسان با محیط زندگی بگردیم. مطمئنا در سیره نبوی و ائمه‌اطهار(علیهم السّلام) ، الگوی مصرف كه از مصادیق بارز ارتباط انسان با محیط به شمار می‌رود به خوبی تعریف شده است.

صرفه جویی آن قدر مهم است که به حتی در موضوعی مثل خودسازی هم مسئله صرفه جویی مطرح می شود."إذا رغبت فی صلاح نفسك" اگر می‌خواهی خودسازی كنی "فعلیک بالاقتصاد" جلوی ولخرجی‌ها را بگیر. گاهی وقت‌ها ما نشستیم، اصلاً نمی‌دانیم كه چطور خودسازی كنیم.

صرفه جویی به مفهوم مصرف چیزی به شكل درست و مناسب آن است. این مساله برای ایجاد تعادل میان درآمد و هزینه بسیار مهم و اساسی است و در حوزه اقتصاد خانواده نیز می تواند تاثیرگذار و سرنوشت ساز باشد.

با این همه صرفه جویی علاوه بر اینكه در حوزه اقتصاد شخصی معنا و مفهوم می یابد در حوزه اقتصاد عمومی نیز معنا دارد. امام خمینی (ره) بر این اساس است كه مصرف زیاد و بیش از نیاز در آب و برق را نه تنها نادرست و حرام می داند بلكه آن را ضمان آور دانسته و شخص را نسبت به جامعه مدیون می شمارد.

در این بین نقش زنان در پرهیز از اسراف چیست؟ چند توصیه ساده در زیر می آید که بی شک حضور بانوان سهم به سزایی در برآورده شدن آنها دارد

اول: هنگام خرید لوازم منزل به جاست كه بهترین و محكم ترین نوع را خریداری كنیم. هر چند كه هزینه بیشتری باید بپردازیم ولی در دراز مدت استحكام و دوام آن جبران قیمت بالاتر را خواهد كرد. همینطور توجه به برچسب مصرف انرژی هنگام خرید بسیار مهم است

دوم: چون بیشترین درآمد خانواده معمولاً صرف تهیه مواد غذایی می شود، توجه به نكاتی چند ضروری است: كیفیت غذاهای تازه ای كه از مواد خام اولیه به صورت بهداشتی در منزل تهیه می شود بهتر از غذاهای آماده و نیمه آماده بیرون است و هزینه كمتری دربردارد. آگاهی ما از مواد نگهدارنده كه به مواد غذایی به اصطلاح با دوام افزوده می شود و اثر شیمیایی این مواد بر بدن می تواند در نوع غذایی كه مصرف می كنیم تعیین كننده باشد. متخصصین می گویند تا آنجا كه می توانید فاصله میز غذای خود را تا مزرعه كوتاهتر كنید.هنگام خرید تا آنجا كه ممكن است همیشه بزرگترین اندازه مواد مورد نیاز را تهیه كنیم چون در این صورت هزینه بسته بندی كمتر و مقدار بیشتری دریافت می كنیم. آگاهانه توصیه می كنند هنگامی كه گرسنه هستید، برای خرید مواد غذایی اقدام نكنید زیرا موادی را خواهید خرید كه لازم ندارید.

سوم: استفاده از لامپهای كم مصرف كه به تازگی از طریق رسانه ها به مردم شناسانده می شود كمک زیادی به صرفه جویی در برق می كند. لامپهای اضافی را باید خاموش كرد.لامپهای روشنایی باید مرتباً گردگیری شوند.لامپهای غبار گرفته روشنایی كمتری دارند و باعث اتلاف انرژی می شوند. اگر نیاز بیشتری به نور هست استفاده از یک لامپ بزرگتر با صرفه تر است.مثلاً یکلامپ 100 واتی بیشتر از 2 لامپ 60 واتی نور می دهد.

چهارم: كم كردن فشار آب مصرفی در خانه ها و جلوگیری از چكه كردن شیرها ، از هدر رفتن آب جلوگیری می كند. به افراد خانواده آموزش دهیم كه سریع دوش بگیرند تا آب كمتری مصرف شود.به علاوه  آیا می دانید كه چای باقی مانده در قوری، آبی كه تخم مرغ در آن پخته شده و نوشابه ای كه گاز آن خارج شده برای رشد گیاهان مناسب است؟

آبی را كه برای شستن میوه ها و سبزیها و یا از آبكش كردن پلو به دست می آید می توان برای آبیاری باغچه و گلدانها استفاده نمود. آیا فكر نمی كنید كه شستن اتومبیل با یک سطل امكان پذیر است؟ برای شستن لباسها در ماشین لباسشویی هر بار سعی كنیم مقدار بیشتری لباس را شسته، یعنی از ظرفیت كامل ماشین استفاده كنیم. اگر به جای جریان آب از جارو برای تمیز كردن پله ها و معبرها استفاده شود، مقدار بسیار زیادی از آب سالم برای مصارف ضروری ذخیره می شود

پنجم: بیشترین میزان انرژی كه در خانه مصرف می شود در جهت تامین حرارت است و تهیه آب گرم مورد نیاز در منزل بیشترین سهم از انرژی را به خود اختصاص می دهد .به همین دلیل آبگرمكن ها باید هر سال تعمیر یا سرویس شوند تا از اتلاف انرژی جلوگیری شود. اگر قطعات بزرگی از مقوا را با لایه ای از ورقه های آلومینیوم بپوشانیم و آن را در پشت رادیاتورهای شوفاژ قرار دهیم مقدار زیادی حرارت كه قبلاً جذب دیوار شده و به هدر می رفت با این ابتكار ساده به داخل اتاق منعكس می شود. اگر برای پنجره ها و درها از نوار درزگیر استفاده شود نه تنها مبادله حرارتی با هوای بیرون كمتر صورت می گیرد بلكه از آلودگی صوتی نیز در امان خواهیم بود. بهتر است گرمای خانه در زمستان آنقدر نباشد كه ما به صورت تابستانی لباس بپوشیم. پوشیدن یک ژاكت در منزل به صرفه جویی در سوخت كمک می كند.

در آخر: یکی از مصادیق مهم اصلاح الگوی مصرف مخصوصا حالا که نزدیک عید هستیم عدم اسراف و صرفه جویی در مهمانی هاست. متاسفانه در جامعه ما، فرهنگ غلطی در مورد مصرف جا افتاده است.به این صورت كه هر چه بیشتر یعنی بدون حساب و كتاب و در هر مورد مصرف كنیم نشانه تمول بیشتر، بلندی طبع و بی اهمیتی به مادیات تلقی می شود. طبعا چنین دیدگاهی اثر مخربی بر اقتصاد خانواده دارد و باید در آن تجدید نظر کرد. در کنار همه مطالب بالا اگر به جای ریخت و پاش و اسراف، به کنار هم بودن و صله رحم توجه کنیم و از سفره های رنگارنگ و پرخرج بپرهیزیم جدای از اینکه طبق دستورت دینی عمل کرده ایم کمک بزرگی به اقتصاد خانواده کرده ایم. بد نیست اگر شعار امسال ما برای تغییر این باشد: بیاییم بهینه مهمانی بدهیم.

روشهایی که در بالا ذکر شد همگی بسیار ساده هستند اما با اجرای درست آنها می توان به وضوح اثر مصرف بهینه را مشاهده کرد

فرآوری:ریحانه حمیدی فر

بخش اقتصاد تبیان

منابع:

سایت پیمانه

درسهایی از قران

نورپرتال