بال های گشوده تواضع برای والدین

نکته ی قابل توجه آیه 23 سوره اسراء این است که بیان می کند؛ خداوند ما را به توحید و یكتاپرستی دستور داده ودر کنار یکتاپرستی به نیکی به پدر و مادر سفارش کرده است و می‌فرماید :  « اگر پدریا مادر یا هر دو پیر شدند ، به آنها کوچکترین تشرکه همان اف می باشد را نگویید ؛ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً كَریماً»اسراء/23، آنها را تشر نزنید، طردشان نكنید ، با آنان به حالت کریمانه  سخن بگویید .

«وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّیانی‏ صَغیراً» اسراء/24

«وَ اخْفِضْ»،  همان طور كه یك پرنده بال هایش را باز می‌كند وتسلیم فرمان آنها باش ،تو نیز برای پدر و مادر بال‌های تواضعت را باز كن ،

اصلاح انگیزه ها

آیه اسراء / 24 بیان می کند که انگیزه های تواضع و احترام گذاشتن نسبت به پدر و مادر باید بخاطر رحمت باشد، گاهی اوقات انسان از باب تواضع می‌گوید:(مامان جون، بابا جون، قربون شما برم) چون می خواهد در زیر پرچم تواضعش برود كفش بخرد، دوچرخه بخرد، وام بگیرد، به عبارتی گاه تواضع کردن های انسان برای خدا نیست، تواضع می‌كند كه یك چیزی از پدر و مادر بگیرد؛ چون می‌خواهد چیزی بگیرد تواضع می‌كند.

نکاتی پیرامون آیه:

- «وَ اخْفِضْ»، خدا به پیغمبر می گوید: تواضع كن ! از این معلوم می‌شود كه انسان در هر موقعیتی كه هست ؛ چه دکتر ، چه مهندس ، چه وزیر ، چه مدیر و یا هرکس دیگری که هست باید در خود صفت تواضع را بپروراند .

هر چه داریم ، از پدر و مادراست!

شخصیدر حالی که  دست بچه كوچكش را در دست داشت به یك میدانی رسید. دید که یك معركه گیری معركه گرفته، پدر ایستاد ببیند چه خبراست؟ بچه گفت : بابا من هم می‌خواهم ببینم . پدر بچه را بغل گرفت، گفت بابا من بازم نمی بینم، پدر گفت : پایت را بگذار روی دوش من، بچه پایش را گذاشت روی دوش بابا، دستش را هم داد به بابا، خب بچه كه پایش را گذاشت روی دوش بابا، قدش از بابا بلندتر شد، شروع كرد به پایكوبی. بابا گفت: حالا می بینی؟ بچه پاسخ داد: بله، می‌بینم، بعد در آخر برنامه رو به پدر کرد و گفت: بابا من بهتر از تو می‌بینم، من همه چیز را دیدم و تو اصلاً چیزی ندیدی! بعد پدر به او جواب داد که : تو اگر می بینی  ومن نمی بینم به خاطر این است که من نردبان تو شده ام!

در جوان های امروزی گاهی دیده می شود که رو به پدر و مادر می کنند و بیان می کنند که پدر، مادر، تو كه لیسانس نداری، من فوق دیپلمم، من فوق لیسانسم، تو چه می‌دانی؟ سواد كه نداری، شما ها قدیمی هستید مای تحصیل كرده را درك نمی‌كنید !

اما در حقیقت این را نمی فهمند که اگر تو به جایی رسیدی و برای خودت سری در میان سرها شده ای، در حقیقت پدر و مادر از خود گذشته اند و نردبانی برای رشد و ترقی شما شده اند.

- نسبت به پدر و مادر گردن كلفتی نكنید ؛ «وَ اخْفِضْ لَهُما»، در مقابل آنها کوتاه بیایید حتی اگر حق با شما باشد .

- تواضع و محبت هایمان مصنوعی و ساختگی نباشد ؛ «مِنَ الرَّحْمَةِ» بلکه از روی مهر و محبت و رحمت باشد .

- دعای فرزند در حق پدر و مادر مستجاب می شود ، چرا که خود خداوند دستور به دعا داده و این به این معنا است که این دعا قطعاً مستجاب خواهد شد ؛ «وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما كَما رَبَّیانی‏ صَغیراً» اسراء/24،(خدایا رحم كن به پدر و مادر من)

حدیث داریم دعای چند گروه مستجاب می‌شود: « 1- امام عادل، رهبر عادل دعایش مستجاب می‌شود، 2- مظلوم، دعای مظلوم مستجاب می‌شود، 3ـ اولاد صالح برای پدر و مادر، دعای فرزند در حق پدر و مادر مستجاب می‌شود ، 4- دعای پدر و مادر هم در حق فرزند مستجاب می‌شود .» ( وسائل الشیعه ، ج 53 ، ص465 )

- زحمات و رنج‌های قدیم پدر و مادر را فراموش نکنیم ؛  «كَما رَبَّیانی‏ صَغیراً»

خدا با نیت ها کار دارد!

«رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِما فی‏ نُفُوسِكُمْ إِنْ تَكُونُوا صالِحینَ فَإِنَّهُ كانَ لِلْأَوَّابینَ غَفُوراً» اسراء/25، پروردگار شما اعلم است و بهتر می‌داند كه در دل شما چه می‌گذرد، خدا براساس نیت عمل می ‌كند، خدا می‌داند برای چه درس می‌خوانید؛ درس می‌خوانی كه برای جامعه مفید باشی، درس می‌خوانی برای این كه مدرك بگیری، درس می‌خوانی برای اینكه پز بدهی!

چرا به پدر و مادر احترام می گذاری؛ احترام می گذاری که از آنها پولی بگیری، یا ...

روز قیامت خداوند به افرادی می گوید چه كردید؟! می‌گویند ما جبهه بودیم، خدا و فرشته‌ها می‌گویند: دروغ می‌گویید، تو رفتی جبهه برای اینكه بگویند: فلانی شجاع است، انقلابی است.

به عده ای گفته می شود ؛شما چه کردید؟ آقا ما قرآن خواندیم؛ دروغ می‌گویید؛ خواندی تا بگویند خوش صداست.

شما چه كردید؟ در راه خیر پول خرج كردیم، خدا و فرشته‌ها می‌گویند: دروغ می‌گویی، پول خرج كردی تا بگویند فلانی سخاوت دارد و ...

اخلاص را فراموش نکنیم!

بسیاری از افراد كارهایی می كنند اما در دلشان اخلاص نیست، قرآن می‌گوید: «رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِما فی نُفُوسِكُمْ»، خدا بهتر می‌داند كه در نفس شما چه می‌گذرد، «إِنْ تَكُونُوا صالِحینَ ؛ اگر شما آدم‌های صالحی باشید »

هر زمان که برگردید، دیر نخواهد بود!

حال اگر اکنون کمی با خود فکر کردید و دیدید که در حق پدر و مادرتان ظلم کردید و آنان در کنارتان نیستند، دیر نشده و درهای توبه در هر زمانی باز است. بلند شوید 2 رکعت نماز بخوانید و برای خود و آنان از خداوند مغفرت بخواهید، اگر به لطف خدا در قید حیات هستند برای طول عمرشان دعا کنید و در آستانه ی اتمام سال و ورود به سال جدید، دلها و نیت هایتان را خانه تکانی کرده و با شاخه ی گلی به سوی آنان بروید و هر آنچه کردید را از دل آنان در بیاورید.

اگر یك وقت به پدر و مادر هم توهین كردید ، عذرخواهی كنید، قطعاً آنان از شما خواهند گذشت و خداوند که از هر پدر و مادری مهربان تر است نیز خواهد بخشید؛ « فانه كان للاوابین غفوراً »

نتیجه گیری :

در یک کلام ؛ اگر خواهان سعادت دنیا وآخرت هستید ،پدر و مادر را از خود راضی نگه دارید .

فرآوری : زهرا اجلال

بخش قرآن تبیان

منبع :

مقاله حجت الاسلام قرائتی پیرامون احترام به پدر و مادر