نقش گردو در کاهش چربی های خون

گردو قابلیت پایین آوردن سطح کلسترول خون را دارد. از طریق مطالعات مختلفی که در سرتاسر جهان صورت گرفته است، فواید گردو روشن شده است. مصرف گردو نه تنها برای کاهش سطح کلسترول خون مفید است، بلکه همچنین مصرف گردو باعث کاهش خطر بیما ری های قلبی و التهاب می شود.

به دلیل اینکه گردو حاوی مقادیر بالای

اسیدهای چرب امگا – 3 ( به خصوص اسید آلفا لینولئیک) و فیتو استرولهاست، برای قلب مفید می باشد. اسیدهای چرب امگا – 3  از طریق افزایش سطح HDL و کاهش سطح LDL باعث کاهش سطح تری گلیسیرید و کاهش تشکیل پلاک های آترواسکلروتیکی در سرخرگها می شوند. فیتو استرولها باعث کاهش سطح کلسترول  تام می شوند. ولی مکانیسمی که باعث کاهش سطح کلسترول تام توسط این ترکیبات می شود هنوز مشخص نیست. درحقیقت گردو در مقایسه با سایر مغزها حاوی مقادیر بیشتراسیدهای چرب امگا – 3 است. گردو علاوه بر اینکه حاوی ترکیباتی است که برای قلب مفید هستند، حاوی مقادیر ارزشمند ویتامین E،  ویتامین B، فیبر  و سایر عناصر معدنی است. تحقیقات بیانگر این است که مصرف 45 گرم گردو به عنوان بخشی از رژیم کم کلسترول به شرط اینکه کالری دریافتی افزایش پیدا نکند، باعث کاهش خطر بیماریهای قلبی – عروقی  می شود. مطالعات انجام گرفته دردانشگاه ها روارد بیانگر این مطلب است که، مصرف رژیم حاوی مقادیربالای مغزها خطر مرگ قلبی ناگهانی را کاهش می دهد.علاوه براین، بسیاری ازمطالعات بیان می کنند که مصرف مقادیرزیاد این مواد(مواد حاوی اسیدهای چرب امگا– 3) خطرحمله قلبی و انسداد سرخرگها را تا 70% کاهش می دهد. اثرات جلوگیری کننده و درمانی گردو ثابت شده است. درزیر به بیان نکاتی درباره ارزش تغذیه ای گردومی پردازیم :

1-مکملی برای تأمین کالری :

گردو مانند سایر مغزها غنی از کالری است. کالری موجود در گردو به طور عمده به دلیل مقادیر بالای پروتئین و چربی موجود در گردو است. در زمان گذشته مردمی که در نقاط مختلفی از جهان زندگی می کردند، به گردو جهت تأمین انرژی مورد نیازشان به طور شدیدی وابسته بودند.

2- غنی از اسیدهای چرب ضروری :

در هر 100 گرم گردو در حدود 68 گرم چربی وجود دارد. که قسمتی از این چربی شامل اسیدهای چرب غیراشباع با چند باند مضاعف *(PUFA) از قبیل اسید لینولئیک و اسید لینولنیک است. (در حدود 70% اسیدهای چرب موجود در گردو را تشکیل می دهند) در حدود 18% از اسیدهای چرب موجود در گردو را اسیدهای چرب غیراشباع با یک پیوند مضاعف (MUFA)** و 12% پایانی را نیز اسیدهای چرب اشباع تشکیل می دهد. بنابراین گرچه گردو حاوی مقادیر زیادی از کالری است اما، اسیدهای چرب موجود در گردو اساساً اسیدهای چرب غیراشباع هستند که ضرری را به سیستم قلبی عروقی بدن نمی رسانند. ذکر این نکته نیز با ارزش است که 58% اسیدهای چرب غیراشباع با چند پیوند مضاعف گردو را اسید لینولنیک و 12% آن را اسید لینولئیک تشکیل می دهد. که هر دو آنها ، اسیدهای چرب ضروری برای حفظ حیات انسان می باشند. ایکوزا پنتاتونیک اسید (EPA) و دکوزا هگزانوئیک اسید (DHA) که در سالهای اخیر زیاد شنیده شده اند متعلق به اسید لینولینک( اسید چرب امگا – 3) می باشند که اثر مهمی در کاهش لیپید وکلسترول خون دارند.

3- منبع پروتئینی با کیفیت خوب:

پروتئین  معمولاً از نظر کیفیت و کمیت مورد توجه قرار می گیرد. گردو هم از نظر کیفیت و هم از نظر کمیت بسیار مورد توجه است. هر 100 گرم گردو حاوی 4/14 گرم پروتئین است . که این پروتئین دارای کیفیت خوبی است و به آسانی نیز هضم می شود. گردو دارای اسیدهای آمینه می باشد. گردو علاوه بر اینکه دارای اسیدهای آمینه ضروری است،( که بدن انسان قادر به ساختن آنها نمی باشد )همچنین حاوی اسیدهای آمینه ای است که به سختی می توان آنها را از سایر غذاهای گیاهی دیگر بدست آورد. بنابراین گیاهخواران قادرند که همه پروتئین مورد نیاز را از طریق دریافت گردو و سایر فرآورده های حبوبات تأمین کنند.

4 - منبع غنی فیبر:

گردو منبع غنی از فیبر است. در هر 100 گرم گردو حدود 7/9 گرم فیبر وجود دارد. علاوه بر اینکه گردو حاوی مقدار زیادی چربی است، باعث برطرف شدن سریع گرسنگی می شود. برخی تحقیقات خاطر نشان می کنند که، غذاهای غنی از فیبرباعث کاهش سطح کلسترول سرم و باعث جلوگیری از بیماریهای قلبی و سکته قلبی می شوند.

5 - سایر ویتامین ها و مواد معدنی:

گردو حاوی مواد معدنی و ویتامین های گوناگون می باشد. ویتامین های محلول در چربی از قبیل ویتامین A ، ویتامین E و همچنین ویتامین های محلول در آب از قبیل ویتامین C، ویتامین B1، ویتامین B12، اسید فولیک،  اسید پانتوتنیک و نیاسین در گردو وجوددارد. گردو دارای  آهن، روی ، مس، منیزیم  و فسفر می باشد. در میان مواد معدنی سدیم  به مقدار کمی در گردو یافت می شود. در هر 100 گرم گردو فقط 10 میلی گرم سدیم وجود دارد. علاوه بر مواد مغذی که در بالا ذکر شد، ریزمغذی هایی از قبیل رنگندانه ها، ترکیبات فنولیک نیز در گردو وجود دارند که بر پایه اطلاعات موجود، برخی از این ریزمغذی ها، اثراتی از قبیل خاصیت آنتی اکسیدانی،  محرک سیستم ایمنی، ضد سرطان و ضدعفونت دارند.

پی نوشت :

PUFA: POLY UNSATURATED FATTY ACIDS*

MUFA: MONO UNSATURATED FATTY ACIDS**

زهرا قرهی- کارشناس تغذیه