"روز بیمه"

"بیمه" از لحاظ حقوقی به معنای قرارداری میان"بیمه گر" و "بیمه گذار" است، که بیمه گر تعهد می کند، در قبال دریافت مبلغی به نام حق بیمه، در صورت وارد شدن خسارات احتمالی معین به بیمه گذار، مبلغ مشخصی را به وی بپردازد.

اما از نظر اجتماعی بیمه، پدیده ای است که به وحدت معنوی افراد یک یا چند جامعه کمک شایان می کند .

بنابراین، هرگاه فردی دچار صدمه یا حادثه ای شود که تحمل آن از عهده وی خارج باشد، اعضای دیگر جامعه خود را در جبران زیانهای واردشده به آن فرد، سهیم می سازند. بیمه در قرن بیستم، با شکلهای مختلف قانونی در اروپا و سپس در کشورهای دیگر، ظهور یافت. این نوع بیمه که در چهارچوب عقود حقوقی صورت می پذیرد، گرچه با رنگ و آهنگ خاص خود، پدیده ای جدید در روابط اجتماعی محسوب می شود، اما چه از لحاظ فلسفه اجتماعی و اخلاقی و چه از لحاظ حقوقی، دارای سابقه ای طولانی است؛ نمونه های ناقصی از بیمه در اروپای قرون وسطی مشاهده شده وبیمه در حدود 1400 سال قبل در صدر اسلام نیزمورد توجه قرار گرفته است، ظاهراً اسپانیا و پرتغال نخستین کشورهایی بوده اند که دراواسط قرن پانزدهم میلادی، رنگی قانونی به بیمه بخشیدند. نخستین قانون"بیمه عمر" در سال 1583 میلادی در انگلستان تحقق یافت و در سال 1666، پس از وقوع آتش سوزی مهیب در "لندن"، "بیمه آتش سوزی" پدید آمد، ولی در سایر کشورها، بیمه، زودتر از قرن هجدهم پدید نیامد و به صورت متداول امروزی نیز در قرن بیستم پا به عرصه وجود گذاشت .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شرکتهای بیمه، ملی شدند که اقدام شایسته ای برای حفظ سرمایه ملی بود. این شرکتها در ظاهر، مستقل از هم هستند، اما تمام آنها در زیر چتر بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار دارند و دارای دستورالعملهای واحدی می باشند. فقط سطح پوشش آنها با یکدیگر اندکی تفاوت دارد .

"بیمه اجتماعی در اسلام"

فلسفه تأسیس بیمه اجتماعی در حقوق اسلامی با فلسفه ایجاد تمام بیمه های اجتماعی موجود در سایر مکاتب اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جهان تفاوت بنیادی دارد، زیرا:

اول آنکه، بیمه اجتماعی در حقوق اسلامی بر اساس جهان بینی خاصی مبنی بر پذیرش اصل وحدانیت نوع بشر
( یعنی اصل جامعه جهانی انسانی) ، لزوم حفظ و حمایت همنوع و احترام اصیل و واقعی به او بنا شده است .

دوم آنکه، بیمه اجتماعی در اسلام بر پایه یکسان بودن تمام افراد دارای ایدئولوژی واحد ، بنیانگذاری شده است . مسلمانان موظفند به نیازهای دیگران، همچون نیازهای شخصی خود ، رسیدگی کنند، زیرا جامعه اسلامی - اجتماعی مبتنی بر تعاون و همبستگی شدید میان اعضای آن است .

بیمه اجتماعی در حقوق اسلامی به دو گروه ، بیمه عمومی و بیمه خصوصی تقسیم می شود . در بیمه عمومی، شخص آسیب دیده یا خسارت دیده مجبور به عقد قرارداد بیمه و پرداخت وجهی به بیمه گر نیست و کمکهایی که به وی می شود، به صورت رایگان است . در بیمه عمومی، کوشش می شود خسارات و آسیبهای وارد شده به افراد معینی از طبقات کم درآمد جامعه که قادر به برآوردن احتیاجات اولیه زندگی خود نیستند، جبران گردد و نیازهای اولیه زندگی اینگونه افراد تأمین شود . اما در بیمه خصوصی، شرط استفاده از حق بیمه برای جبران خسارت یا آسیب وارد شده ، عقد قرارداد بیمه و پرداخت وجهی به بیمه گذار است .