غارنوردی برای تازه کارها
فکر کنید قرار است یک سفر طبیعت گردی داشته باشید و در بخشی از مسیر از یک غار دیدنی بازدید کنید. برای این کار وسایلی نیاز دارید و البته راه بلدی که چم و خم مسیر را بداند. اما این تنها کافی نیست. شما باید یک سری اصول اولیه را هم در غارپیمایی بدانید تا بتوانید گلیم خود را از آب بیرون بکشید. قبل از هر چیز یادتان باشد که دوستان و اعضای خانواده تان را از چگونگی برنامه، مدت و هدف آن آگاه کنید تا در صورت بروز سانحه به کمک تان بیایند. فراموش نکنید که شما هر قدر هم حرفه ای باشید نباید تنهایی به غارنوردی بروید.
اصول غارپیمایی
• ابتدا باید کلیه لوازم انفرادی و عمومی را یک بار دیگر در مدخل ورودی چک کنیم و از صحت و سلامت چراغها مطمئن شویم.
• از همان ابتدا باید با خونسردی و بدون عجله و با دید باز به حرکت درآییم.
• اگر افراد کم تجربه و تازه کار در میان تیم قرار دارند باید در بین نفرات کار آزموده قرار گیرند.
• سرپرست تیم باید یک نفر را برای کار رد زنی در عقب تیم قرار بدهد و خودش در جلوی گروه حرکت کند و کلیه حرکات اعضا را زیر نظر داشته باشد.
• ریتم حرکت نفرات باید طوری باشد که بیش از اندازه عرق نکنند.
• در تمام مراحل باید از سر و صدا و صحبتهای غیر ضروری پرهیز کرد.
• هیچ گاه نباید وسایل را از خود جدا یا دور کرد.
• در غارنوردی به علت کمبود دید و محدودیت نور فقط می توان چند متر جلوتر را دید پس باید در برداشتن گامها و حرکات تند دقت کامل را انجام داد.
• حتما شخصی که مسئولیت کار علامت گذاری را انجام می دهد باید از اعضا با تجربه باشد، چه بسا کوچکترین بی دقتی باعث ایجاد خطر گم شدن کل تیم شود. در هنگام ردزنی اعضای تیم حق عقب ماندن از شخص نشانه گذار را ندارند.
• مدت زمان بازدید بستگی به تجربه و قدرت بدنی نفرات و تجهیزات دارد برای یک گروه کم تجربه بهتر است یک ساعت و گروه با تجربه تا هشت ساعت در نظر گرفته می شود. حرکت طولانی و خستگی بدنی و کم شدن قدرت بینانی باعث بروز خطرهای جدی می شود. مثل ندیدن گودال ها و یا بی تعادلی بر اندام ها و گیجی.
•به علت سستی و شکنندگی غارها نباید از جهیدن و پریدن استفاده کنیم و به هیچ سنگی و گیره ای نباید اطمینان کنیم.
• در هنگام بازدید نباید از گروه جدا شد حتی در مواقعی که به دستور شخصی از اعضاء تیم انتخاب می شود تا به عنوان پیشرو وارد شعبه ای شود تا حدی مجاز به پیشروی است که بتواند نور یا صدای بقیه نفرات را دریافت کند.
• از پرت کردن وسایل به طرف یکدیگر جدا باید خودداری کرد چون به راحتی وسائل داخل حفره ها افتاده و گم می شوند.
• از نظر اخلاقی و محیط زیست، غارنوردان باید کلیه زباله ها ی خود را توسط کیسه های نایلونی به بیرون حمل کنند و از پاشیدن رنگ به دیواره های آن جدا خودداری نمایند.
• هنگام دیدن مناظر غار بهتر است کاملا بایستم و حرکت نکنیم تا به علت غفلت از مسیر داخل شکاف چاهی پرت نشویم.
• از آویزان کردن وسایل اضافی خود مثل قمقمه و کلاه و طناب باید خودداری کرد چون می توانند به راحتی به برآمدگی های مسیر گیر کنند و تعادل ما را بر هم بزنند.
• با توجه به دمای ثابت در اکثر غارها که بین هشت تادوازده درجه است، هنگام ورود به غار پوشاکی را در نظر گیرید که در اثر فعالیت مزاحم کار نشود. مثلا در زمستان دمای بیرون صفر درجه است ولی داخل غار کمتر است پس پوشیدن لباس زیادی باعث عرق کردن بدن و تبخیر مضاعف آب بدن می شود در نتیجه بدن در اثر برخورد با جریان های هوایی زودتر سرد می شود.
• آبهای داخل غارها عموما قابل خوردن هستند مگر آنهایی که در ابتدای غارها وجود دارند آنهم به علت فضولات حیوانات داخل غار مثل خفاش ها.
• در هنگام بروز خطر گم شدن فرد گم شده باید ابتدا خونسردی خود را حفظ کند و با صدای سوت با فریادهای منقطع دوستان خود را آگاه سازد و از بالا و پایین رفتن و حرکات اضافی خودداری نماید چون ممکن است بیشتر از مسیر اصلی دور شود. نکته دیگر اینکه باید مواد غذایی و ذخیره غارنوردی خود را جیره بندی کند.
استراحت مقطعی
شما باید حداقل در هر 2 ساعت فعالیت، 15 دقیقه استراحت و تغذیه داشته باشید تا بدنتان به طور ناگهانی دچار تخلیه و ضعف نشود. در زمان فعالیت عصب های بینایی فوق العاده تحریک می شوند و بهتر است چند دقیقه ای از استراحت را به بستن چشم ها اختصاص دهیم.
اطراق
در طی یک اکتشاف طولانی و خسته کننده ممکن است گاهی نیاز باشد که افراد تیم در داخل خود غار به استراحت طولانی و خواب بپردازند تا خستگی ناشی از ساعت ها فعالیت را از تن بدر کنند. در چنین مواقعی باید به نکاتی توجه کرد:
1) محل قرارگاه باید خشک و بدون رطوبت باشد.
2) در کناره های تالارها قرار بگیرد.
3) حتی المقدور نزدیک منبع آبی قرار داشته باشد.
4) محل قرار گاه صاف و مسطح باشد.
5) از قسمت های خرد و شکننده باید دوری کرد.
پس اگر احتمال برقراری کمپ در غاری را می دهیم باید توجه کنیم که شرایط محیطی غار به ما امکان چه نوع قرارگاهی را می دهد و وسایل و تجهیزات را متناسب با نوع فعالیت در نظر می گیریم. مثلا در غارهای مرطوب و چاهی داشتن نور خواب بسیار مفید خواهد بود.
محاسبه نور و زمان
شما وارد مکانی تاریک می شوید پس باید مقداری ذخیره نوری همراه داشته باشید تا در تمام مدت غارنوردی و زمان برگشت کفاف کارتان رابدهد. همیشه ابتدا باید زمانی را جهت بازدید برای خود در نظر بگیرید، سه ساعت تا ده ساعت مدت زمانی است که شما در غار هستید پس باید به مقدار همان میزان انرژی تامین کننده چراغها را همراه داشته باشید. البته باید زمان برگشت و زمان استراحت ها و مسائل دیگر مثل اتلاف وقت در یک سانحه را هم محاسبه کنید. بهتر است به مقدار 4/1 زمان مورد نظرتان ذخیره الکتریک بیشتری همراه ببرید تا دچار مشکل نشوید.
الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از: ردپا، غارهای ایران
مقالات مرتبط:
