کویر مرگ در کرمان

غول های عظیم شنی در دل كویر لوت، رویایی فراموش نشدنی است که می توانید در كنار گرمترین نقطه زمین و گودترین چاله مركزی ایران آن را تجربه کنید؛ سرزمینی مملو از عجایب كه مستشرقین از آن به عنوان سرزمین پریان یاد می‌كنند و بدون شك مرز بین حیات و مرگ محسوب می‌شود.

شاید كمتر كسی در ذهن خود تصور كند كه كویر خشك و گسترده لوت در استان كرمان مجموعه ای از شگفتی هایی است كه هر گردشگری را آرزوی دیدن آن را دارد. کویر دیدنی شهداد با كلوت ها و سازه‌های عظیم شنی كه تاكنون دلیل علمی مشخصی برای پدید آمدنشان از سوی دانشمندان و محققان ارائه نشده است، یکی از جذاب ترین نقاط کویری دنیاست که گردشگران خارجی خوب قدر آن را می دانند!

كلوت سازه‌ای عظیم به ارتفاعات ده ها متر است كه به طول 45 كیلومتر در حاشیه كویر لوت سر از شنهای روان برآورده اند و مثل قلعه‌ای از كویر محافظت می‌كنند. کلوت ها که به نگهبانان کویر معروفند، اولین بار وقتی توسط گردشگران خارجی کشف شدند، لقب شهر جن و پری را به کویر لوت دادند و همین بهترین شاهد ترس و وحشتی است که در نگاه اول از این سازه های عجیب و غریب پیدا خواهید کرد.

برخی می‌گویند این سازه‌ها در طول سالها و با فرسایش زمین به دلیل باد و باران بوجود آمده اند و سازنده اصلی این سازه‌ها رودخانه شور در حاشیه این كلوتها است. رودخانه شور كه علیرغم خشكسالی های سیزده ساله استان كرمان همچنان در بستر كویر خشك كرمان می‌خرامد و هر روز بستری جدید و شكلی جدید در پهنه شنها به خود می‌گیرد رطوبت لازم را برای جمع شدن شنها مهیا كرده و به تدریج به دلیل جمع شدن شن ها و بارش های باران این سازه‌ها به شكل عجیب كنونی خود در آمده‌اند.

كلوتهای كرمان مرز حیات و نیستی در كویر هستند به گونه‌ای كه بدلیل شدت دمای هوا در حاشیه این كلوت ها به سمت كویر لوت آثار حیات كاملا محو می‌شود و حتی باكتری ها توان ادامه فعالیت در این مناطق را ندارند.

جسد گوساله‌ای که چندی پیش در حاشیه كویر لوت کشف شد نشان داد که حتی پس از گذشت سالها هیچ گونه پوسیدگی در بدن این حیوان دیده نشده است.

هر چند که بهترین فصل گردشگری در كویر، پائیز و اوایل بهار است اما شنیدن نام گرمترین نقطه زمین هر گردشگری را به احتیاط وا می دارد. تپه‌ای از سنگهای آذرین بجا مانده از فعالیت آتش فشانی در دل كویر كرمان که بدون شك گرمترین نقطه زمین است.

در این منطقه جهنمی دمایی معادل 63 درجه سانتیگراد را در فصل تابستان رسما ثبت شده است و این درحالی است كه پیش از این گرمترین نقطه جهان در بیابان های لیبی با حرارات 57 درجه سانتیگراد ثبت شده بود به گفته مردمان محلی شهداد این دما در گندم بریان در اوج گرمای تابستان و در تیر ماه تا 70 درصد نیز افزایش می‌یابد بگونه‌ای كه با قرار دادن یك ظرف بر روی زمین به راحتی می‌تواند شاید گرم شدن آب درون ظرف در زمانی كوتاه بود.

این منطقه وسعتی در ابعاد 10 در 45 كیلومتر و ارتفاع 400 متر دارد و این درحالی است كه تنها به فاصله 45 دقیقه در جهت غرب به یكی از سردترین مناطق استان كرمان یعنی منطقه سیرچ می‌رسیم كه رودخانه پر آب و سر سبزی آن مردم كرمان را به خود جذب می‌كند!

شگفتی غیر منتظره دیگر این منطقه وجود عمیق ترین چاله كویر مركزی كرمان در منطقه است و هر بیننده‌ای در صحنه‌ای كه در گودترین گودال كویر می‌بیند متحیر خواهد شد زیرا در گودرین منطقه كویر به راحتی می‌تواند یكی از مرتفع ترین قلل فلات ایران را كه به كوه های لاله زار شهرت دارند و مرتفع ترین منطقه كرمان را ببیند.

یكی دیگر از شگفتهای كویر كرمان وجود رودخانه ای دائمی در كنار گرمترین نقطه زمین است كه بدلیل شور بودن بیش از اندازه یكی از شاخصهای مهم قطع حیات در این نقطه به حساب می آید!

رودخانه شور از سرشاخه‌های بیرجند آغاز می‌شود و درنهایت در كویر كرمان به شور زار تبدیل می‌شود. این رودخانه در انتهای حركتش به حدی غلیظ می‌شود كه آب رودخانه به دلیل غلظت و رنگ سفیدش بیشتر به ماست شباهت دارد.

اما شاید عجیب تر از همه اینها تغییر شكل همیشگی عجایب كویر كرمان باشد که بدلیل فرسایش شدید باد و باران اتفاق می افتد. با این حساب، کویر لوت همیشه جذابیت تازه ای برای نمایش دادن به شما دارد که می توانید با دیدن آن غافلگیر شوید.

گردشگری كویر كرمان هر چند سفری یك روزه محسوب می‌شود اما در سالهای اخیر با احداث كمپ های كپری در حاشیه جاده شهداد – نهبندان و استقرار امكانات مناسب فرصت خوبی برای یک کویرگردی چند روزه به شما می دهد.

الهام مرادی

بخش گردشگری

برگرفته از مهر، جام جم