تبیان، دستیار زندگی
همۀ اعمال ، یک وجه بهترین دارد ، و این که بشود یک عمل را بصورت کلی بعنوان بهترین عمل قلمداد کرد ، دشوار است . اما در یک جمع بندی کلی می توان گفت که : شناخت و عمل به وظیفه می تواند در یک کلام بهترین اعمال باشد .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بهترین عمل چیست؟

حی علی خیر العمل


همه ی ما دوست داریم بدونیم که بهترین عمل چیه که به  اون بچسبیم و رهایش نکنیم. در این مقاله بر آنیم که پیرامون این موضوع بیشتر بدانیم.


بهترین عمل، آن است كه مورد قبول خدا باشد !

در قرآن کریم یکی از ویژگی هایی که از زبان بزرگان بیان شده و ما را غیر مستقیم هدایت می کند برای قدم برداشتن ، به آن سمت و سو حرکت کنیم این است که باید آن عمل ، جوری باشد که مورد پذیرش خداوند واقع شود ؛ به عبارتی اگر آن كس كه كار انجام مى‏دهد، ابراهیم و همكارش اسماعیل و محل كارش مسجدالحرام و نوع كارش ساختن كعبه باشد؛ امّا قبول نشود، ارزشى ندارد؛ لذا حضرت ابراهیم هنگام ساختن كعبه تمام فکر و ذهنش این است که کارش مورد قبول خداوند واقع شود و می فرماید : «ربّنا تقبّل منّا ؛ خداوندا! این عمل را از ما قبول فرما. »(بقره، 127)

در جای دیگر می بینیم که اگر نذر كننده مادر مریم و مورد نذر، فرزندى باشد كه سالها انتظارش را داشته و فرزندش را وقف مسجد كند، باز هم باید به فكر قبولى آن باشد، همان گونه‏كه مادر حضرت مریم پس از نذرش گفت: «فتقبّل منّى؛ خداوندا! این عمل را از من پذیرا باش. »(آل عمران، 35)

ولایت اهل بیت، بهترین عمل

از امام صادق(ع) سوال شد: معنای «حی علی خیر العمل » چیست و کدام عمل است ؟

فرمود : « خیر العمل ، الولایة ؛ بهترین عمل  ، ولایت ما اهل بیت است.»(مستدرک الوسائل ، ج 4 ، ص 70 )

علامه بحرانى در كتاب غایة المرام ص 329 در تفسیر آیه 89 الى 90 سوره نمل كه مى فرماید: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَع یَوْمَئِذ آمِنُونَ * وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوهِهِمْ فِى النّارِ هَلْ تُجْزَوُنَ اِلاّ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُون ؛ یعنى كسانى كه در قیامت نیكوكار وارد محشر مى شوند پاداش بهتر از آن یابند و علاوه بر آن از هول و هراس قیامت در امان باشند . و كسانى كه بدكار و زشت كردار درآیند در آن روز به رو در آتش جهنّم افتند و این كیفر و عقوبت جز سزاى اعمال آنان نخواهد بود.»

از ابراهیم بن محمد شافعى در كتاب فرائد السبطین از ابى عبدالله جدلى روایت كرده كه مى گوید: وارد شدم بر على(علیه السلام) فرمود: اى ابا عبدالله مى خواهى تو را از آن حسنه و ثوابى كه موجب بهشت و سیئه و گناهى كه موجب جهنّم مى شود و هیچ عملى از او پذیرفته نخواهد شد آگاه كنم؟

گفتم: آرى بفرمایید، فرمود: آن حسنه محبت ما اهل بیت و آن سیئه و گناه نیز بغض و عداوت ما مى باشد.

بنابراین بهترین پاداش و اجر براى دوستان اهل بیت(علیهم السلام) در قیامت در امان بودن از عذاب الهى خواهد بود.

سخت ترین کارها، بهترین است!

« افضل الأعمال ، احمزها ; بهترین اعمال مشکل‏ترین آنهاست.»(بحارالانوار، ج 7، ص 191)

یعنى كسانى كه در قیامت نیكو كار وارد محشر مى شوند پاداش بهتر از آن یابند و علاوه بر آن از هول و هراس قیامت در امان باشند . و كسانى كه بدكار و زشت كردار درآیند در آن روز به رو در آتش جهنّم افتند و این كیفر و عقوبت جز سزاى اعمال آنان نخواهد بود

ارزش و دشواری نیّت

امامان معصوم (علیهم السلام) فرموده اند: «نیة المؤمن خیر من عمله»( اصول كافی ، ج 2 ، ص 84 ) و یا : «أفضل الأعمال أحمزها»( بحار ، ج 67 ، ص 237) نیّت روح عمل، و كار دشواری است. چون اصل كار را بسیاری از انسانها انجام می‏دهند ، امّا همه قدرت نیّت صحیح ندارند ؛ چرا که :

یا حی و یا قیوم

اوّلاً: می‏شود كار ناپسند را «قربة الی الله»، انجام داد. بنابراین، باید كار، شایستگی نزدیك ساختن انسان به خدا را داشته باشد ، دارای (حسن فعلی) باشد .

ثانیاً : باید كار، از «حُسن فاعلی» برخوردار باشد . در این صورت اگر این عمل از هر پیرایه‌ای منزّه باشد ، نیت آن بهتر از خود عمل است و البته این بسیار دشوار است و به همین جهت هم نیّت ، بهترین اعمال است ؛ مثلاً، كسی كه كتابی می‏نویسد ، طبیعتاً علاقه دارد كه نام او روی جلد آن نوشته شود؛ یا اگر كسی مسجد یا مؤسسه خیریه‌ای می‏سازد ، علاقمند است كه نام او در چهره تابلو آن ثبت شود و یا در محافل برده شود و بعضی هم علاقه مندند كه نامشان برده نشود تا دیگران بگویند: او بدان حد رسیده كه حتی حاضر نشده مردم نامش را ببرند كه این هم یك نوع ریاست؛ یعنی، گاهی انسان ریا می‏كند و نمی‏داند كه ریاكار است، كه البته این ریای مرموزی است و كمتر مورد توجه قرار می‏گیرد و شیطان هم هر كسی را از راه مخصوص او فریب می‏دهد . برخی هم برای این كه دیگران نگویند فلان كس ریاكاری می‏كند كار خیر را انجام نمی‏دهند كه در حقیقت ، سخن مردم انگیزه ترك كار خیر، است .

نشانه عمل صالح چیست؟

قرآن می‌فرماید: « أَیُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً»(ملك/2)

در سوره كهف خداوند می ‌فرماید: « لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً»(كهف/7) ما مردم را آزمایش می‌كنیم تا ببینیم كه کدام عملشان بهتر است.

امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «منظور از احسن عملاً، اكثر عملا، به معنای زیادی عمل نیست، چرا که زیادی عمل ملاک نیست، بلکه نیکی و کیفیت عمل مهم است .

از ابراهیم بن محمد شافعى در كتاب فرائد السبطین از ابى عبدالله جدلى روایت كرده كه مى گوید: وارد شدم بر على(علیه السلام) فرمود: اى ابا عبدالله مى خواهى تو را از آن حسنه و ثوابى كه موجب بهشت و سیئه و گناهى كه موجب جهنّم مى شود و هیچ عملى از او پذیرفته نخواهد شد آگاه كنم؟

گفتم: آرى بفرمایید، فرمود: آن حسنه محبت ما اهل بیت و آن سیئه و گناه نیز بغض و عداوت ما مى باشد. بنابراین بهترین پاداش و اجر براى دوستان اهل بیت(علیهم السلام) در قیامت در امان بودن از عذاب الهى خواهد بود

بهترین عمل از نگاه شیخ بهایی :

همه روز روزه بودن همـه شب نماز کردن

همه ساله حج نمودن سفر حجاز کردن

ز مدینـه تا بــه کعبه سر و پـا برهنه رفتن

دو لـب از بـرای لبیک به وظیفه باز کردن

به مساجد و معابد همه اعتکاف جستن

ز ملاهی و مناهــی همه احتراز کردن

شب جمعه ها نخفتن به خدای راز گفتن

ز وجــود بـی نیــازش طلــب نیــاز کردن

بـه خدا که هیچ کس را ثمر آنقدر نباشد

کــه بروی ناامیـدی در بسته باز کردن

نتیجه گیری :

همه اعمال، یک وجه بهترین دارد، و این که بشود یک عمل را بصورت کلی بعنوان بهترین عمل قلمداد کرد، دشوار است. اما در یک جمع بندی کلی می توان گفت که: شناخت و عمل به وظیفه می تواند در یک کلام بهترین اعمال باشد .

فرآوری : زهرا اجلال

گروه دین تبیان


منبع :

برگرفته از تفسیرموضوعی قرآن كریم – مبادی اخلاق در قرآن – تألیف : آیت الله جوادی آملی ، ج11 ، ص245

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.