نماز جمعه
از اقدامات ارزنده و بسیار مهم و برجسته آیت الله سید محمد صدر احیای سنت فراموش شده نماز جمعه پس از چندین قرن به دلیل اینکه تحت عنوان واجب تخییری ترک شده بود. ایشان هر هفته در مسجد بزرگ کوفه ایراد خطبه می‌کرد و نماز جمعه را اقامه می‌کرد، که این عمل باعث شد تا در شهرهای دیگر عراق هم نماز جمعه برگزار شود. این اقدام وی تا آنجائی پیش رفت که دیگر نماز جمعه در ۸۶ شهر کوچک و بزرگ عراق توسط نمایندگان آیت الله سید محمد صدر نماز جمعه برپا شد. اقدام او در اعزام بیش از ۸۰ روحانی به عنوان نماینده و امام جمعه به جای‌جای عراق نه‌تنها باعث برگزاری نماز جمعه در این شهرها شد بلکه باعث بالا رفتن آگاهی مردم این مناطق شد. علی‌رغم اینکه حکومت عراق دعا برای سلامتی صدام در قنوت نماز جمعه را الزامی دانسته بود، آیت الله سید محمد صدر هرگز برای سلامتی صدام دعا نکرد و حتی در فتوایی چنین گفت «دعا برای هیچ بشری غیر از معصوم در نماز جایز نیست». همینطور اگر هنگامهٔ حضور مردم برای نماز شعاری به نفع صدام داده می‌شد، وی آن را با شعارهایی در حمایت از اسلام و حوزه جایگزین می‌کرد. همچنین وی در خطبه‌های نماز جمعه علیه کشورهای آمریکا، انگلستان و اسرائیل افشاگری می‌کرد و مردم را از نقشه های شوم آنها در باره ممالک اسلامی به خصوص وطنش عراق آگاه می ساخت. وی در این خطبه ها به مسائل و موضوعاتی می پرداخت که از سوی دولت ظالم عراق خط قرمز محسوب می گردید.
اعزام بیش از 80 روحانی به عنوان وکیل و امام جمعه به مناطق مختلف عراق از دیگر فعالیت های سازنده وی محسوب می شود. این حرکت باعث رشد، آگاهی و برپایی سنت حسنه نماز جمعه گردید. تا قبل از اعزام مبلغ از جانب وی در برخی مناطق نماز جماعت هم برگزار نمی شد اما با کوشش روحانیون نه تنها نماز جماعت بلکه نماز جمعه هم به طور مرتب برگزار گردید.
آیت الله سید محمد صدر با مشاهده برخی از آداب و رسوم عشایر که با موازین اسلامی منطبق نبود اقدام به تدوین فقه شایر نمود و در این مدت سعی کرد مشکلات مادی و فرهنگی آنان را برطرف نماید.
از دیگر اقدامات او ایجاد دادگاه اسلامی در برابر دادگاه دولتی بود که به جای قانون مصوب دولت بر پایهٔ حکم شرع بود. رأی این دادگاه بر اساس حکم شرع بود و نه قانون مصوب دولت.
از جمله فعالیت های دیگر آیت الله سید محمد صدر، تلاش برای تقید مردم به انجام واجبات و ترک محرمات بود. در همین راستا وی استفاده از کانال تلویزیونی الشباب که توسط عدی پسر صدام حسین اداره می شد و برنامه های مبتذل پخش می کرد را تحریم کرد.
دیگر اقدامات وی
همچنین از دیگر اقدامات او چاپ و نشر مجله الهدی بود که به موضوعات سیاسی، اجتماعی و حوزوی می‌پرداخت.
از خصوصیات بسیار بارز و و مهم دیگر ایشان بزرگ شمردن و احترام شعائر سلامی بود. در همین زمینه به مردم در ایام شهادت اهل بیت علیهم اسلام توصیه می کرد همه کارها را تعطیل و بر سردر منازل پارچه سیاه نصب نمایند و مراسم عزاداری برپا کنند.
هدف او پیگیری حرکتی بود که توسط سید محمدباقر صدر به‌منظور تشکیل حکومت اسلامی آغاز شده بود.او اعتقاد داشت «اسلام همه را به تأسیس حکومت اسلامی در همه جوامع مسلمان دستور می‌دهد.»
منبع: کتاب گلشن ابرار
تهیه: گروه حوزه علمیه
