صدای پای فاجعه می آید

شاید که نه مطمئنا تنها چیزی که فوتبال را به پرمخاطب ترین ورزش جهان تبدیل کرده ، تماشاگران باشند. تماشاگرانی که می توانند با انگیزه و انرژی خود تلاش بیشتری را نسبت به بازیکنان داخل زمین برای پیروزی تیم مورد علاقه خودشان انجام دهند.

قطعا تمام فوتبالدوستانی که سودای ورزش و فوتبال را در سر دارند لااقل یک بار گذرشان به استادیوم های ورزشی ایران  افتاده است تا تجربه یک روز زندگی استادیومی را درک کرده باشند.

تجربه ای که شاید به دلیل فضای ملتهب فرهنگی موجود روی سکوهای ورزشگاه ها آخرین تجربه هوادار باشد تا دیگر با فضای نگران کننده که می توان به دلیل حضور تماشاگرانی که تعصب را چاشنی علاقه خود به تیم های رنگی کرده اند و به نوعی ضد فرهنگ محسوب می شود روبرو نشوند.

به گزارش گروه ورزشی تبیان؛ چاقو کشی، اهانت در ورزشگاه ها ، درگیری و زدوخورد در استادیوم ورزشی، درگیری هواداران دو تیم رقیب،پرتاب نارنجک به سمت مامور، شکستن صندلی ها،  پرتاب اشیا به سمت ورزشکاران ( آخرین نوع ناهنجاری هواداران) و ........ ؛ اینها تنها نمونه ای از اخبار و واژه هایی است که دیگر شاید شنیدن آنها تعجب شنونده ای را به خود جلب نکند.

در حالی که سال گذشته مسئولان فرهنگی فدراسیون فوتبال با راه اندازی پدیده ای به نام منشور اخلاقی سعی در اصلاح فرهنگ موجود در فضای ورزش کشورمان را داشتند اما بزرگ ترین تراژدی ادوار لیگ دهم با چاقو کشی هواداران آبادانی در دیدار با استقلال تهران اتفاق افتاد تا همچنان نگرانی ها در مورد طغیان های موجود در ورزشگاه ها وجود داشته باشد.

نمونه های متعددی را می توان در این زمینه مثال زد که پرتاب اشیا در دیدار پرسپولیس - شاهین آخرین بود اما به نظر می رسد در ادامه آخرین نباشد.

اما هدف نگارنده از این مطلب یادآوری اتفاقات تلخ گذشته نیست بلکه قصد داریم در این مطلب عامیانه بررسی کنیم که چرا یک تماشاگر در کشوری که فرهنگ و تمدن در آن حرف اول را می زند باید دچار رفتار های غیر متعارف و هیجانات کاذب شود.

یک جیغ تا دیوانه شدن

تجربه یک روز فوتبالی در ورزشگاه های ایران شیوه جدیدی ای است که عرف و قانون خاص خود را دارد. در ایران برای تماشا کردن دیدارهای مهم بر خلاف سایر کشورهای صاحب سبک باید از اولین ساعت های روز خود را آماده حضور بر روی سکوهای نامناسب ورزشگاه ها کنید.

ساعت ها حضور مستمر، نبود امکانات کافی و بهداشتی، برخورد نامناسب با هواداران، وضعیت نامناسب ورزشگاه ها، شرایط نامناسب جوی و .....  از جمله مواردی است که باعث می شود تا در هنگام مسابقات و با کوچکترین اتفاق تماشاگر عکس العمل های غیر متعارفی از خود نشان دهد تا بتواند آن هیجان کاذب را تخلیه کند.

در این چند ساله گروهی که در استادیوم ها حاضر می شوند تا تیم مورد علاقه خود را مورد تشویق قرار دهند اصولا دارای تحصیلات پایین، شرایط شغلی نامناسب و از طبقه اجتماعی پایین تری هستند. اکثر آنها نوجوانان و جوانانی هستند که در قالب های جامعه شناسی ویژگی های خاص خودشان را دارند. البته باید به این نکته بسیار دقت کرد که اغلب این افراد دارای ذات و فطرت نابهنجار نیستند بلکه این شرایط و اوضاع نامناسب است که آن ها را به سمت سوق می دهد.

نبود فضاهای تخلیه هیجانات و نادیده گرفته شدن نیازها نکته دیگری است که نقش تعیین کننده ای در بروز چنین حرکاتی دارد. اگر کنترل و تخلیه هیجانات در فضاهای غیر از استادیوم ها صورت بگیرد و افراد نیازی برای انجام دادن چنین کارهایی برای ارضا شدن هیجانات نداشته باشد قطعا یک نوجوانان با یک جیغ و شعار چنین اتفاقاتی از خود بروز نخواهد داد.

صدا پای فاجعه می آید

به هر حال تماشاگران یکی از مهمترین عوامل پیشرفت ورزش کشور به شمار می رود و همانطور که باید به خبرنگاران ، بازیکنان ، مربیان و سایر عوامل برگزار کننده مسابقات احترام گذاشته شود باید برای تماشاگران اقدامات رفاهی فراوانی را انجام دهند تا تمام نگاه های پس از بازی به میدان آن باشد نه سکوها.

در کشورهای اروپایی بلیط باشگاه های مختلف  برای یک سال برای هواداران  پیش فروش می شود تا هوادار با خرید آن برای یک سال بداند تا انتهای مسابقات باید از کدام صندلی و جایگاه بازی تیم مورد علاقه خود را تنها دقایقی قبل از شروع آن به نظاره بنشیند. کاری شاید سالهای سال در ایران صورت نگیرد.

به هر حال به نظر می رسد این مسئله به امری عادی در جامعه و به خصوص مسئولین تبدیل شده و اگر جدی گرفته نشود تبعات اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی زیان برای را به همراه داشته باشد .

صدایی که روز به روز با شدت بیشتری آن را احساس می کنیم اما هیچ حرکتی برای رفع آن صورت نمی گیرد که قطعا در صورت ادامه همین روند باید منتظر فاجعه های جبران ناپذیری باشیم.

بخش ورزشی تبیان

رضا سیگاری