درمان افسردگی با مواد غذایی مناسب(2)

در قسمت قبلی این مقاله به علائم افسردگی و اثر کمبود برخی از ویتامینها در بروز افسردگی اشاره کردیم. در این قسمت به بیان اثر برخی داروها و مواد غذایی دربروز افسردگی وهمچنین توصیه هایی برای بهبود آن می پردازیم.

بعضی داروها نیز باعث بروز افسردگی می شوند مثل آنتی بیوتیک ها، باربیتورات، آمفتامین، کورتیکوستروئیدها ، مصرف طولانی مدت استروئیدها، داروهای مسکن، ضد التهاب مفاصل، ضد دیسک، ضد تشنج، فشار خون بالا، قلبی، آریتمی (نامنظمی ضربان قلب)، ضد بارداری، ضد پارکینسون، داروهای روان درمان و داروهایی که برای درمان افراد الکلی استفاده می شود.

اگرچه افراد سیگاری ادعا می کنند برای تمدد و آرامش اعصاب سیگار می کشند، ولی در حقیقت با این کار بیشتر به اعصاب خود آسیب می رسانند، زیرا نیکوتین موجود در سیگار با مقادیر بالای مونواکسید کربن در خون ترکیب می شود و اثرات مخرب و مضری بر روی عملکرد مغز و اعصاب به جای می گذارد.

تغذیه صحیح باعث بهبود افسردگی و ارتقاء سلامت روحی و توانایی ذهنی می شود.برای تأمین مواد مغذی مورد نیاز برای بهبود افسردگی ، باید انواع مختلفی سبزی، میوه، سالاد، غلات سبوس دار، لوبیا، ماکارونی، برنج و نان را مصرف کرد.

انگور، جوانه  گندم، مخمر آبجو(ماءالشعیر)، جوی دو سر، گندم، شیر و لبنیات،  انواع توت، انجیر (خشک یا تازه)،  آجیل  (شور نباشد)، زنجبیل، ریحان  و رزماری نقش مهمی در بهبود افسردگی دارند.

شکلات کاکائویی

به دلیل داشتن قند زیاد باعث نوسانات ناگهانی قند خون می شود. برای اینکه مغز به درستی کار کند، نیاز به یک منبع قندی دارد که بطور منظم و پیوسته کار کند. اما وقتی قند خون بطور ناگهانی از مقادیر خیلی بالا به مقادیر خیلی کم افت می کند، اثرات مخربی بر روی رفتار و حالات روحی فرد دارد.

بنابراین مصرف زیاد کاکائو ، به دلیل افزایش قند خون اثرات بدی بر رفتار و عملکرد مغز دارد. ولی مصرف کم کاکائو حال فرد افسرده را بهتر می کند، زیرا تئوبرومین موجود در کاکائو باعث آزاد سازی ایندورفین ها از مغز می شوند. ایندورفین ها موادی هستند که باعث بوجود آمدن احساس عاشق شدن و خوشی در فرد می شوند.

در کل، توجه به تغذیه صحیح، آسان ترین و نخستین مرحله اساسی بهبود افسردگی است. برای درمان یک شخص افسرده، در مرحله ی اول باید وضعیت غذایی او را بررسی کرد. در حالیکه اکثر پزشکان این کار را نمی کنند. همیشه باید مقدار قندخون را در حد ثابت و مشخصی نگه داشت و از افت یا افزایش قند خون جلوگیری کرد. همچنین غذاهای غنی از ویتامین های گروه B را در برنامه غذایی روزانه خود مصرف کرد.

دریافت کافی انرژی، مصرف پروتئین  و املاح  برای حفظ سلامت روانی لازم است.

توصیه های غذایی :

1- مواد غذایی، تأثیر زیادی بر روی رفتار و عملکرد مغزی دارند. برنامه ی غذایی نامناسب به خصوص مصرف زیاد تنقلات پرکالری و فاقد مواد مغذی، علت اصلی بروز افسردگی است، زیرا ترکیباتی بنام «انتقال دهنده های عصبی» در مغز تحت تأثیر غذایی است که می خوریم.

2- بسیاری از مواد مغذی در عملکرد مغزی و هورمونی بدن شرکت دارند که احساسات ما را تحت تأثیر قرار می دهند. بنابراین یک برنامه غذایی سالم همراه با مصرف مکمل های غذایی برای بسیاری از افرد مبتلا به افسردگی مفید است.

3- مصرف فراوان سبزیجات بطور خام یا کمی پخته، بعضی میوه ها،  برنج سبوس دار، حبوبات مثل لوبیا، عدس و سویا ، مرغ بدون پوست، بوقلمون بدون پوست و ماهی مفید است.

4- تا حد امکان از مصرف شکر و شیرینی جات و آرد بدون سبوس پرهیز کنید. این مواد غذایی به دلیل تصفیه و فرآوری شدن ، فاقد 15 نوع ویتامین و املاح مورد نیاز برای حفظ تعادل روحی بدن لازم را ندارند. به همین دلیل مصرف زیاد اینگونه مواد غذایی بجای مواد غذایی مفید، خیلی زود باعث ایجاد کمبود مواد مغذی در بدن شما خواهد شد.

همچنین این مواد باعث می شوند شما یک مرتبه احساس انرژی و نشاط کنید و یک مرتبه هم احساس افت و غم، در نتیجه بیشتر دچار خستگی و افسردگی می شوید.

سایر توصیه ها :

1- با مراجعه به پزشک ببینید که آیا دچار آلرژی غذایی هستید یا خیر؟

2- آزمایش بررسی املاح مو را انجام دهید تا در مورد عدم مسمویت با فلزات سنگین مطمئن شوید.

3- با مراجعه به پزشک غدد، عدم ابتلا به کم کاری تیروئید را بررسی کنید.

4- هر روز مقداری ورزش کنید. در طی ورزش، مغز مواد شیمیایی بنام اندورفین و انکفالین را آزاد می کند که درد را از بین می برند. همچنین باعث احساس شادی و نشاط می شوند. افرادی که هر روز بطور منظم و پیوسته ورزش می کنند ابراز می کنند که بعد از ورزش احساس خوبی دارند. بنابراین بهترین راه برای رهایی از افسردگی، ورزش منظم است.

نیره ولدخانی – کارشناس تغذیه تبیان