نقش موسیقی در رها کردن انرژی در ورزشکاران
( قسمت اول )
ورزش و موسیقی ، اینکه این دو پدیده چقدر با یکدیگر ارتباط دارند ،اظهرمن الشمس است، اما شما وقتی که این مقاله شیرین را می خوانید بیشتر پی به این رابطه خواهید برد ، حتما برایتان جالب است که بدانید مثلاً موسیقی دررها کردن انرژی در بدن ورزشکاران کمک می کند؟
تا کنون بحث های جدی واساسی درباره موسیقی و نسبت این هنر با سایر پدیده های هنری و ورزشی جهان ، توسط کارشناسان و استادان فن صورت گرفته است .
مدت ها پیش در تحقیقات به عمل آمده توسط هیأت هایی متشکل از ورزشکاران و موسیقی دانان در مغرب زمین ، نسبت بین ورزش و موسیقی مورد توجه خاص قرار گرفت و ارتباط عمیق بین این دو پدیده انسانی محرز شد.
پس از احرازارتباط عمیق بین تاثیرات دو جانبه ورزشی و موسیقی بریکدیگر، نخستین اقدامات صورت گرفت و نتایح مثبت آن ثبت و به جهانیان عرضه شد، درحال حاضر و در دوران تقویت ماشینیزم و پدیده های الکترونیکی و کامپیوتری، همچنین تولید اتومبیلهای سیستماتیک با آخرین امکانات رفاهی و امنیتی که می تواند نقش ورزش را از حوزه های عمومی به رشته های تخصصی کاهش دهد و گرایش به تن پروری و رفاه ناشی از ماشینیزم را ترویج کند، توجه متخصصین موسیقی در استفاده از این هنر برای عمومیت بخشیدن به ورزش ، کاملا صحیح و به جاست . برای تحقق این امر به نظر می رسد ابتدا با موسیقی و برخی اصلاحات اساسی آن با ورزش آشنا شویم تا نقش موسیقی را در تحرکات جسمی بیشتر درک کنیم . در این راستا در بخش اول این سلسله مقالات با ریتم آشنا می شویم.
ریتم یکی از ارکان اساسی موسیقی است. ریتم یا وزن در موسیقی از جایگاه ویژه ای برخوردار است البته ریتم در تمام هنرها و پدیده ها حضور دارد. همانگونه که موسیقی در وهله نخست از اصلی ترین عنصر یعنی ریتم تشکیل شده در ورزش نیز کندی ، تندی و تعادل در حرکات ورزش حاکی از اهمیت و جایگاه ریتم دراین پدیده است . پس وجه مشترک ورزش و موسیقی ریتم است. در واقع هم موسیقی و هم ورزش با ریتم ارتباط تنگاتنگ دارند. تکرار یک الگوی مشخص ریتمیک به طور کلی حتی اگر توسط سازهای کوبه ای انجام شود باعث جنبش و تأثیری قوی خواهد شد .
با الهام گرفتن از حرکات بدن و الهام بخشیدن به حرکات آن ، حرکاتی نظیر راه رفتن و حرکات موزون که ممکن است به طور تصادفی باشد شکل
می گیرد. ریتم می تواند در جهت دادن به حرکات بدن نقش مؤثری داشته باشد که ورزشکاران در محوریت آشنا بودن با ریتمهای گوناگون
می توانند از این بخش موسیقی بهره های فراوانی کسب کنند.
بروس لی و استفاده از ریتم های موسیقی
در موسیقی ریتم های بسیار پیچیده ای وجود دارد که ورزشکار نیازی به استفاده ازآن ندارد اما به عنوان مثال با تحقیقی که شخصاً برروی برخی حرکات ورزشی درکاراته ، تکواندو و سایر رشته های رزمی انجام داده ام این نتیجه حاصل شده است که حتی شخصی مانند بروس لی، از این ریتم های پیچیده آگاهانه یا ناآگاهانه در برخوردهای گوناگون و شرایط مختلف استفاده کرده است . به عنوان مثال به ریتم سنگین زیر توجه کنید. به فرض در یک حرکت کاراته، ورزشکار در مدت زمان پنج ثانیه دست های خود را از طرف شانه ها به سمت جلو می آورد به طوری که پس از پایان ثانیه پنجم دستها کاملاً باز و کشیده قرار می گیرند.
همین مدت زمان را به 20 برسانید به طوری که در هر یک ثانیه چهارحرکت صورت گیرد و برای باز شدن کامل دستها در هر ثانیه چهار حرکت فنی انجام دهید. این یک ریتم بسیار تند و در عین حال با تقسیم بندی موسیقی یک ریتم ملایم و کند نیز تلقی می شود، ریتم فوق یک ریتم پنج ضربی است که با تقسیمات بیست گانه هر ضرب یا کشش آن برابر با یک نت سیاه در موسیقی است.
کاراته کار، ملایم ترین و تندترین حرکات خود را در این ریتم می تواند به نمایش گذاشته و اجرا کند.
شناگران و دوندگان نیز با آشنایی با ریتم های گوناگون در حوزه موسیقی می توانند سرعت حرکت خود را تنظیم و تعدیل کنند.
پایبند بودن به ریتم در ورزش بسیار مهم و سرنوشت ساز است. در فصل ها و بخش های گوناگون بعدی در این باره مفصل و کاربردی سخن خواهیم کرد . بدن انسان دارای نیروهای شکل پذیری است که موسیقی به عنوان یک نیروی بیرونی محرک و موثر می تواند به نیروهای درونی بدن انسان قوت تحریک پذیری بیشتر القا کند. از آنجا که اساسی ترین عنصر زندگی حرکت است و این جمله به معنای مختلف آورده شده ، ما نیز در تلاش برای چگونگی کیفیت تحرکات بدن در مقابل استماع موسیقی پرداخته و نحوه ارتباط یک ورزشکار حرفه ای و نیمه حرفه ای را در استفاده از این هنر بیان خواهیم کرد.
چندی است که بحث موسیقی درمانی در جوامع مختلف مطرح گردیده است و به صورت جدی پیگیری و در مواردی دارای اثرات مثبت درمانی بوده است.
نقش موسیقی نیز در ورزش در همین راستا قابل بررسی و تامل است. قبل از ورود به بحث ورزش و موسیقی ، شمایی از موسیقی درمانی را برای مقدمه می آوریم. پژوهشهای صورت گرفته نشان می دهد که غده تالاموس به عنوان مهمترین غده در مغز انسان محرکهای صوتی را به وسیله سیستم های عصبی دریافت و در کنار حافظه و تخیل به آنها پاسخ می دهد . غده هیپوفیز، نیز که از غده تالاموس فرمان دریافت می کند به محرکهای صوتی موزون پاسخ می دهد و موجب بروز ترشحاتی می شود که نتیجه آن آزاد سازی ماده آرام بخش به نام آندروفین خواهد بود.
در این تحقیق کوتاه نقش موسیقی در درمان بیماری های گوناگون بسیار مهم است. نکته جالب تر اینکه به هنگام احساس ترس و اضطراب که غدد فوق کلیوی اقدام به ترشح ماده ای به نام کاتولومین می کند که یعنی به عبارتی ترشح مواد مزبور موجب ایجاد ترس می شود، موسیقی باعث
می شود که ترشح و آزاد سازی این ماده اضطراب زا کاهش یافته، درنتیجه میزان ضربان قلب و فشار خون پایین آمده به حالت عادی برگردد. هر چند ورزش خود به خود موجب جذب انرژی و ذخیره آن می شود ، اما موسیقی همچنان که در بهبودی وضعیت بیمار نقش حساس و بزرگی را ایفا می کند، در جذب ، ذخیره انرژی و رها کردن انرژی در ورزشکار نیز کمک فراوان می کند.
