نحوه اندازه گیری پارامترهای لیزر
اندازه گیری پارامترهای لیزر از اهمیت خاصی برخوردار است. جهت بکارگیری لیزر در امر پزشکی و یا دیگر کاربردها، لازم است متخصصین از میزان واقعی پارامترهای لیزر مانند توان لیزر، قطر پرتو لیزر، انرژی هر پالس، پهنای زمانی پالس و آهنگ تکرار آگاهی کافی داشته باشند.
1- توان لیزر:
جهت اندازه گیری توان خروجی لیزر لازم است که از یک وسیله به نام توان سنج Power Meter استفاده نماییم. این وسیله هنگامی که در جلوی باریکه بیم لیزر قرار می‌گیرد، توان خروجی لیزر را ابتدا تبدیل به حرارت و سپس آن را تبدیل به یک جریان الکتریکی می‌کند. این جریان در برابر مقاومت الکتریکی تبدیل به ولتاژ شده که به صورت یک عدد روی دستگاه نشان داده می شود.
2- اندازه پرتو:
با یک آزمایش ساده می توان قطر پرتو لیزر را اندازه گیری کرد. جهت انجام این کار ابتدا پرتو لیزر را مستقیما در جلوی یک توان سنج قرار می دهیم. میزان توان خروجی لیزر را یادداشت می کنیم. آنگاه یک روزنه کوچک در جلوی پرتو لیزر بین توان سنج و لیزر قرار می‌دهیم. مجددا توان لیزر را یادداشت می کنیم. اندازه روزنه را انقدر بزرگ می کنیم که توان نمایش داده شده بر روی توان سنج برابر میزان 86% توان اولیه بدون روزنه شود.
در این هنگام قطر روزنه را با خط کش اندازه گیرریم. قطر این روزنه در حقیقت برابر با قطر پرتو لیزر خواهد بود.
3- انرژی پالس لیزر:
برای محاسبه انرژی پالس لیزر به جای توان سنج از یک وسیله دیگر به نام انرژی سنج Joule Meter استفاده می‌کنیم. هنگامی که این وسیله در جلوی پالس های لیزر قرار بگیرد در حقیقت مانند یک کالریمتر عمل می‌کند. در این روش انرژی پالس لیزر در برخورد با انرژی سنج ابتدا تبدیل به حرارت و سپس به یک پالس الکتریکی تبدیل می شود که این میزان پالس الکتریکی متناسب با انرژی گالس لیزر می باشد. قبل از بکار گیری ژول متر لازم است ابتدا آن را کالیبرد نمود تا براحتی بتوان انرژی هر پالس لیزر را اندازه گیری کرد.
4- پهنای زمانی پالس:
برای محاسبه پهنای زمانی یک پالس لیزر، نیازمند دو وسیله به نام آشکار ساز و اسیلوسکوپ هستیم. آشکارساز لیزر در حقیقت فوتون‌های دریافتی پالس‌های لیزر را تبدیل به یک سیگنال الکتریکی می‌کند که این نوع سیگنال ها توسط اسیلوسکوپ قابل نمایش هستند. با چنین وسیله‌ای حتی می‌توان آهنگ تکرار لیزر را به راحتی مشاهده کرد.
لیزرهای شناخته شده امروزی مجهز به سیستمهای آشکارسازی متناوبی هستند که در هر لحظه می‌توانند پارامترهای مختلف لیزر را بطور همزمان نمایش دهند.
5- شدت پرتو لیزر:
شدت پرتوی لیزر اصطلاحا Irradiance نامیده می‌شود که طبق تعریف نسبت توان لیزر به سطح پرتو لیزر است.
مجدآبادی
بخش دانش و زندگی تبیان
