پیامبر اکرم؛ مصلحی موفق

كسى سخن او (رسول خدا) را نمى‏شنید مگر این كه محبت او در دلش جاى مى‏گرفت و متمایل به او مى‏شد لهذا قریش، مسلمانان را در دوران مكه (صباة) شیفتگان و دلباختگان نامیده و مى‏گفتند: بیم آن است كه ولیدبن مغیره دل به دین محمد صلى الله علیه وآله بدهد و اگر ولید كه گل سر سبد قریش است ایمان به او بیاورد تمام قریش دل به او خواهند سپرد

دیدگاه شخصیتهاى فكرى و سیاسى جهان درباره موفقیّت پیامبر(صلی الله علیه و آله)

موفقیت پیامبر «صلى الله علیه وآله وسلم» آنچنان جهانى و عالم گیر است كه نام زیبا آن حضرت در صدر لیست مصلحان جامعه بشرى قرار گرفته است .

موفقیت پیامبر گرامى اسلام‏صلى الله علیه وآله آن چنان جهانى و عالم گیر است كه نخبگان دنیا نسبت به آن توجه خاصى نشان داده‏اند و عظمت حركت اصلاحى آن حضرت به حدّى بوده است كه اینان نام زیباى حضرت محمّد صلى الله علیه  و آله ‏را در صدر لیست مصلحان موفق جامعه قرار داده‏اند.

نمونه‏هایى از سخنان اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان:

استاد جعفر سبحانى در فروغ ابدیّت مى‏نویسد: در میان مردان بزرگ تاریخ هیچ یك به اندازه محمد صلى الله علیه وآله پیامبر بزرگ اسلام زندگى پرموج، پرحادثه و پر انقلاب نداشته است. هیچ یك با این سرعت در محیط خود و سپس در تمام جهان، چنین نفوذ عمیقى نكرده است. هیچ یك از آن‏ها از میان چنان جامعه‏اى منحط و عقب افتاده تمدنى آن چنان عالى و شكوهمند به وجود نیاورده است. و این حقیقتى است كه تاریخ نویسان شرق و غرب به آن معترفند.

دكتر سید جعفر شهیدى در مورد انتشار خبر رحلت پیامبر گرامى اسلام‏صلى الله علیه وآله و عكس العمل مسلمانان مى‏نویسد: براى بعضى از تازه مسلمانان و احتمالاً تنى چند از مسلمانان با سابقه مرگ پیامبرصلى الله علیه وآله باور كردنى نبود. به چشم خود دیدند كه مردى به نام خدا برخاست و عربستان پراكنده و پریشان و وحشت زده را كه تا آن تاریخ هیچ گاه وحدت و تمركز به خود ندیده بود متحد ساخت. قبیله‏هاى گوناگون و دشمن یكدیگر را كه جز كشتن و غارت كردن هم هنرى نداشتند یكى كرد حكومتى بر اساس دین پدید آورد. جنگ و جدال داخلى را در آن سرزمین از میان برد. مردم را با هم مهربان و برادر نمود و خلاصه كارهایى كرد كه هیچ كس پیش از او نكرده بود پس چگونه ممكن بود مردى چنین، با كارهایى چنان معجزه آسا همچون دیگر مردمان زندگى كند و بمیرد؟! نه، چنین چیزى امكان ندارد او نمى‏میرد و جاودان است. این پندار گروهى از مردم هنگام شنیدن خبر مرگ محمد صلى الله علیه و آله‏بود.

ابن ابى الحدید در شرح نهج البلاغه مى‏نویسد:

كسى سخن او (رسول خدا) را نمى‏شنید مگر این كه محبت او در دلش جاى مى‏گرفت و متمایل به او مى‏شد لهذا قریش، مسلمانان را در دوران مكه (صباة) شیفتگان و دلباختگان نامیده و مى‏گفتند: بیم آن است كه ولیدبن مغیره دل به دین محمد صلى الله علیه وآله بدهد و اگر ولید كه گل سر سبد قریش است ایمان به او بیاورد تمام قریش دل به او خواهند سپرد. مى‏گفتند: سخنانش جادو است. بیش از شراب مست كننده است. فرزندان خویش را از نشستن با او نهى مى‏كردند كه مبادا با سخنان و قیافه گیراى خود آن‏ها را جذب نماید. هر گاه پیامبرصلى الله علیه وآله در كنار كعبه در حجر اسماعیل مى‏نشست و با آواز بلند قرآن مى‏خواند و یا خدا را یاد مى‏كرد انگشت‏هاى خویش را در گوش‏هاى خود فرو مى‏كردند تا نشنوند و مبادا تحت تأثیر جادوى سخنان او قرار گیرند و مجذوب او گردند. جامه‏هاى خویش را بر سر مى‏كشیدند و چهره خود را مى‏پوشاندند تا سیماى جذّاب آن حضرت آن‏ها را نگیرد و این گونه بود كه اكثر مردم به مجرد شنیدن سخنانش و دیدن قیافه و منظره‏اش و چشیدن حلاوت الفاظش به اسلام ایمان آوردند.

توماس كارل مى‏گوید:

خداوند، عرب را بوسیله اسلام از تاریكى‏ها به سوى روشنایى هدایت فرمود. از ملت خموش و راكدى كه نه صدایى از آن مى‏آمد و نه حركتى محسوس بود ملتى به وجود آورد كه از گمنامى به سوى شهرت، از سستى به سوى بیدارى، از پستى به سوى فرار و از عجز و ناتوانى به سوى نیرومندى سوق داده شد. نورشان از چهار سوى جهان تابید. از اعلام اسلام یك قرن بیشتر نگذشته بود كه مسلمانان یك پا در هندوستان و پاى دیگر در اندلس نهادند و بالاخره در همین مدت كوتاه، اسلام بر نصف دنیا نور افشانى كرد.

جان دیون پورت دانشمند معروف انگلیسى مى‏نویسد:

محمدصلى الله علیه وآله یك نفر عرب ساده، قبایل پراكنده كوچك، برهنه و گرسنه كشور خودش را مبدّل به یك جامعه فشرده و با انضباط نمود. در میان ملل روى زمین آن‏ها را با صفات و اخلاق تازه‏اى معرفى كرد و در كمتر از سى سال با این طرز و روش، امپراطور قسطنطنیه را مغلوب كرد و سلاطین ایران را از بین برد. سوریه، بین النهرین و مصر را تسخیر كرد و دامنه فتوحاتش را از اقیانوش اطلس تا كرانه دریاى خزر و تا رود سیحون بسط داد.

 جواهر لعل نهرو پیرامون شخصیت رسول اکرم ‏صلى الله علیه وآله و موفقیّت‏هاى آن حضرت، مى‏نویسد:

محمد صلى الله علیه وآله ‏اعتماد و اطمینان فوق العاده‏اى به خود و به رسالتش داشت و توانست همین اعتماد و ایمان را در مردم كشورش نیز به وجود آورد و به آن‏ها الهام ببخشد به طورى كه آن مردان بیابانگرد توانستند بدون دشوارى بر نیمى از جهان معلوم آن زمان مسلط گردند... او توانست از قبایل فراوان عربستان كه دائماً با خود در حال جنگ بودند، ملتى بسازد و آن‏ها را از شور و شوق خدمت در راه یك هدف بزرگ سرشار سازد.

همچنین نهرو در بیان دیگرى عظمت كار پیامبر اكرم را اینگونه مطرح مى‏نماید:

سر گذشت عرب و داستان این كه چگونه به سرعت در آسیا و اروپا و آفریقا توسعه یافتند و فرهنگ و تمدن عالى و بزرگى را به وجود آوردند، یكى از شگفتیهاى تاریخ بشرى است. نیرو و فكر تازه‏اى كه عرب‏ها را بیدار كرد و ایشان را از اعتماد به نفس و قدرت، سرشار ساخت، اسلام بود.

دكتر گوستاولوبون چنین مى‏نویسد:

تا زمان این حادثه حیرت‏انگیز یعنى اسلام كه دفعتاً نژاد عرب را به لباس جهانگیرى و خلاّق معانى به ما نشان داد هیچ یك از قسمتهاى عربستان نه جزء تاریخ تمدن شمرده مى‏شد و نه از حیث علم یا مذهب، نشانى از آن بود.

ویل دورانت، در تاریخ تمدن مى‏نویسد:

اگر بزرگى را به میزان اثر مرد بزرگ در مردمان بسنجیم باید بگوییم محمدصلى الله علیه وآله‏ از بزرگترین بزرگان تاریخ است.

وى در صدد بود سطح معنویات و اخلاق قومى را كه از گرماى هوا و خشكى صحرا به ظلمات توحش افتاده بودند اوج دهد و در این زمینه توفیقى یافت كه از همه مصلحان دیگر بیشتر بود و نمى‏توان كسى را جز او یافت كه همه آرزوهاى خود را تحقق بخشیده باشد. وى مقصود خود را از راه دین انجام داد زیرا به دین اعتقاد داشت به علاوه در آن روزگار نیروى دیگرى در اعراب مؤثر نبود. از تصورات، ترس‏ها و امیدهایشان كمك گرفت و در حدود فهمشان با آن‏ها سخن گفت. وقتى او دعوت خویش را آغاز كرد اعراب به صورت متفرق در صحراى خشك عربستان سكونت داشتند به هنگام مرگِ او، ملتى شده بودند واحد. وى خرافات و تعصبات را محدود كرد و به جاى یهودیت، مسیحیت، آئین زردشتى و دین قدیم عربستان، دینى پدید آورد ساده، روشن و نیرومند، با معنویاتى كه اساس شجاعت و مناعت قوى بود. وى طىّ یك نسل در یك صد معركه پیروز شد و در مدت یك قرن امپراطورى عظیمى را به وجود آورد.

خلاصه سخنان مورخّین این است كه ساختن مردم آن عصر با آن همه مشكلات و ایجاد جامعه نمونه توحیدى از معجزه‏هاى پیامبر اسلام (صلى الله علیه وآله) محسوب مى‏شود.

منبع:الگوى برتر

شیوه مبارزه پیامبر اكرم‏صلى الله علیه وآله با مفاسد اجتماعى/محمدرضا تویسركانى