دیابتی ها مراقب نارسایی کلیه باشند
بیماران دیابتی حدود 3 تا 5 سال پس از شروع بیماری‌شان، امکان دارد دچار عوارض کلیوی شوند. البته این عوارض کلیوی فقط در 40 درصد از بیماران ایجاد می‌شود و آن هم در کسانی است که قند خونشان را کنترل نمی کنند.
در دیابت ، عروق خونی کوچک آسیب می بینند. وقتی عروق خونی کلیه ها آسیب می بینند ، کلیه های شما نمی توانند خون تان را به خوبی تصفیه کنند. در نتیجه بیشتر از آنچه که باید ، آب و نمک در بدن تان جمع می شود و باعث افزایش وزن و تورم قوزک پا می گردد. ممکن است پروتئین در ادرارتان ظاهر شود .
دیابت همچنین ممکن است به سیستم عصبی بدن تان آسیب برساند. این امر می تواند باعث اشکال در تخلیه مثانه بشود. فشار حاصل از پر بودن مثانه می تواند به کلیه ها پس زده و به آنها آسیب برساند. همچنین اگر ادرار به مدت طولانی در مثانه بماند می تواند باعث ایجاد عفونت شود، چون باکتری ها در ادراری که حاوی مقدار زیادی قند است، به سرعت رشد می کنند .
حدود 30 درصد بیماران مبتلا به دیابت نوع یک و 10 تا 40 درصد بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در صورت عدن کنترل قند خون، دچار نارسایی کلیه خواهند شد.
زودرس ترین علامت بیماری کلیوی ناشی از دیابت ، آلبومینوری یعنی افزایش ترشح آلبومین در ادرار است.
در مراحل ابتدایی بروز عوارض کلیوی ناشی از دیابت، آلبومین که نوعی پروتئین است در ادرار دیده می‌شود و این افزایش دفع آلبومین، بسیار جزیی است و در حد 30 تا 300 میلی‌گرم در ادرار بیست و چهار ساعته می باشد. با روش‌های آزمایشگاهی معمول این میزان دفع کم آلبومین قابل اندازه‌گیری نیست و برای اندازه‌گیری این مقدار کم آلبومین در ادرار باید حتما درخواست میکروآلبومینوری یا تشخیص دفع آلبومین در مقادیر کم و با روش‌های خاص آزمایشگاهی نمود.
در مراحل بعدی، یعنی وقتی بیماری کلیوی پیشرفت کرد یا بهتر بگوییم وقتی دیابت کنترل نشده آسیب بیشتری به کلیه‌ها وارد کرد، دفع آلبومین هم بالا می‌رود و به بیش از 300 میلی‌گرم در ادرار بیست و چهار ساعت می‌رسد و ممکن است حتی تا چند گرم در روز هم دیده شود و به تدریج در طی سال‌های بعدی در صورت کنترل نشدن دیابت، به نارسایی کلیه‌ها منجر شود.
وقتی کلیه‌ها نارسا شوند، در واقع اوره و کراتینین خون بیمار افزایش می‌یابد و فعالیت کلیه‌ها برای دفع سموم بدن کاهش می‌یابد و رفته‌رفته به جایی می‌رسد که در اثر ناکارآمدی کلیه‌ها و نارسا شدن‌شان، فرد نیازمند دیالیز و پیوند کلیه می‌گردد. این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که فقط 10 تا 15 درصد کلیه های بیمار کار می کنند. فاصله زمانی معمول بین شروع آسیب کلیوی ناشی از دیابت و نارسایی پیشرفته کلیه حدود 5 تا 7 سال است .
تاکید و توصیه پزشکان بر این است که افراد مبتلا به دیابت حتما حتما قند خون خود را تحت کنترل داشته باشند و با این کار از بروز عوارض دیابت جلوگیری کنند.
بد نیست بدانید در مرحله دفع آلبومین به مقدار کم (میکروآلبومینوری) امکان دارد مشکلات و نوسان‌های فشار خون در افراد به وجود آید. به وجود آمدن فشار خون در بیماران دیابتی نوع یک می‌تواند پزشک را متوجه درگیری احتمالی کلیه‌ها کند.
اگر درمان را زود شروع کنیم و در مرحله میکروآلبومینوری متوجه مشکل شویم، می‌توانیم از پیشرفت ضایعات کلیوی جلوگیری کرده و یا سیر آن را بسیار کند کنیم. پس علاوه بر قند خون باید فشار خون خود را به طور دقیق کنترل کنید.
هدف پزشکان این است که فشار خون در بیماران دیابتی به عدد کمتر از 13 روی 8 برسد. اگر دفع آلبومین (آلبومینوری) زیاد باشد حتی باید فشار خون را به کمتر از 12 روی 75 رساند. فشار خون بالاتر از این اعداد می‌تواند به بدتر شدن ضایعات کلیوی منجر شود.
برای ثابت نگه داشتن فشار خون شما در این مرحله امکان دارد برایتان داروهایی مانند کاپتوپریل و انالاپریل تجویز شود که این داروها علاوه بر فشارخون، بر دفع آلبومین کلیه‌ها نیز موثرند. پس لطفا از این که پزشک شما چنین داروهای فشارخونی را تجویز می‌کند، در حالی که شما افزایش فشارخون ندارید، تعجب نکنید و خودسرانه مصرف آنها را کم و زیاد یا قطع ننمایید.
فرآوری: نیره ولدخانی
بخش تغذیه و سلامت تبیان
منابع :
- هفته نامه سلامت ، شماره 268
- سایت پارسی طب
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.
مطالب مرتبط :
مطالبی کامل در مورد بیماری دیابت
مطالبی کامل در مورد رژیم غذایی بیماران دیابتی
