تبیان، دستیار زندگی
تاخیر در ارائه لایحه بودجه دلایل مختلفی دارد از جمله تغییر در روال های تهیه و تنظیم، بهم خوردن نظم سازمانی به دلیل انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و وجود مراکز تصمیم گیری موازی معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی در دولت، و درسال جاری پیچیدگی های ن
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تأخیر در بودجه چرا؟؟

دولت

بودجه سال 90 با تاخیری کم سابقه در حال آماده سازی و تقدیم به مجلس است که گویا مشکلاتی را برای نظام تقنینی کشور به وجود آورده است.

معاون پارلمانی رئیس‌جمهور حجت‌الاسلام سید محمدرضا میرتاج‌الدینی معاون پارلمانی رئیس‌جمهور از ارائه لایحه بودجه 1390 كل كشور در هفته آینده به مجلس خبر داد و در خصوص علت تأخیر در ارائه لایحه بودجه 90 به مجلس نیز توضیح داد: یكی از علل و عوامل تأخیر در ارائه بودجه 90 توسط دولت، بررسی و تصویب دیرهنگام برنامه پنجم توسعه كشور در مجلس است.

*ارائه دیرهنگام برنامه پنجم به دولت دلیل تأخیر در تقدیم لایحه بودجه 90 به مجلس

وی با بیان اینكه برنامه پنجم دیر به دست دولت رسید، گفت: بررسی برنامه پنجم در مجلس یك سال به طول انجامید، در حالی كه دولت دی ماه 88 برنامه پنجم را قبل از بودجه 89 به مجلس ارائه داده بود، اما مجلس در بهمن ماه 89 بررسی این برنامه را نهایی كرد.

معاون پارلمانی رئیس‌جمهور در ادامه تأكید كرد: از آنجایی كه بودجه 1390 سال اول اجرای برنامه پنجم نیز است، بنابراین باید احكام برنامه پنجم توسعه در بودجه 90 منظور شود كه این موضوع كار بسیار پیچیده و زمان‌بری است.

حجت‌الاسلام میرتاج‌الدینی بر همین اساس یادآور شد: مسئولان دولت هم‌اكنون در حال تدوین بودجه 1390 با توجه به این موضوعات هستند.

واکنش  احتمالی

مجلسی‌ها طبق معمول به تهدید می‌پردازند که اگر زمان ارایه بودجه به مجلس با تاخیر بیشتر همراه شود، بررسی بودجه 90 به سال آینده موکول می‌شود اما نکته قابل تامل در این است که پس‌از تاخیرهای زیاد دولت در ارایه بودجه89 و تهدیدهای نمایندگان، مجلس در زمانی کمتر از 45 روزه مجبور به تایید بودجه دلخواه دولت شده و بودجه 89در سال88 به تصویب ‌رسید.‏

نگاه تحلیلی سایت الف نزدیک به احمد توکلی:

پس از جنگ تحمیلی همواره تلاش بر این بود که بودجه به نحوی تهیه شود که رسیدگی و تصویب آن در مجلس شورای اسلامی تا سالگرد پیروزی انقلاب به پایان برسد. درطول برنامه دوم توسعه زمان معینی (15 آذرماه هر سال) برای تقدیم لایحه بودجه به مجلس پیش بینی شده بود و دولت تقریبا این زمان را رعایت می کرد. اما در طول برنامه سوم و چهارم توسعه زمان خاصی برای تقدیم لایحه بودجه تعیین نشد و با توجه به آنکه در چندسال گذشته تقدیم لایحه بودجه به گونه ای صورت گرفته بود که رسیدگی و تصویب آن همواره به روزهای پایانی سال موکول می شد. در ماده 216 آئین نامه داخلی مصوب 87.9.26 مقرر شد که دولت لایحه بودجه را حداکثر تا 15 آذر هرسال به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند.

تاخیر در ارائه لایحه بودجه دلایل مختلفی دارد از جمله تغییر در روال های تهیه و تنظیم، بهم خوردن نظم سازمانی به دلیل انحلال سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و وجود مراکز تصمیم گیری موازی معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی در دولت، و درسال جاری پیچیدگی های ناشی از نحوه انعکاس آثار افزایش قیمت حامل های انرژی در لایحه بودجه را می توان اشاره کرد.

صرفنظر از دلایل تاخیر، نتیجه آن فقدان فرصت کافی برای بررسی بودجه در مجلس شورای اسلامی بخصوص در سال جاری است. طبق آئین نامه داخلی مجلس، نمایندگان و کمیسیون های تخصصی 15 روز و کمیسیون تلفیق بودجه نیز 15 روز زمان دارد که لایحع بودجه را بررسی کنند. بنابراین حتی اگر بودجه 24 بهمن نیز تقدیم مجلس شورای اسلامی شود و در همان روز چاپ و توزیع شود صحن علنی مجلس برای رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق فقط سه روز تا پایان سال مهلت خواهد داشت که قطعا کفایت نمی کند.

اگر بودجه 24 بهمن نیز تقدیم مجلس شورای اسلامی شود و در همان روز چاپ و توزیع شود صحن علنی مجلس برای رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق فقط سه روز تا پایان سال مهلت خواهد داشت که قطعا کفایت نمی کند

در اغلب کشورها بودجه سنواتی فرصتی را برای گفتگوی قوه مجریه و قوه مقننه پیرامون مسائل کشور و نحوه اولویت بندی آن ها در عالی سطح فراهم می کند. این گفت و گو که با مشارکت دادن نهادهای مدنی از جمله اصناف و نمایندگان صاحب کسب و کار، کارشناسان و ... تقویت می شود، دارای اثرات گوناگونی است از جمله:

- ضمن مباحث بودجه ای سیاست های مالی دولت (و در ایران به جهت وابستگی شدید بودجه به ارز حاصل از نفت، سیاست های پولی و ارزی دولت) برای سال آتی تعیین می شود و نتایج آن می تواند در برنامه ریزی صاحبان کسب و کار برای فعالیت های آتی مورد استفاده قرار گیرد.

- ضمن مباحث بودجه ای، دیدگاه دولت و مجلس راجع به مهم ترین مسائل کشور و نحوه اولویت بندی آنها روشن می شود و از این جهت می تواند در اقناع تامین کنندگان منابع بودجه (مالیات دهندگان) مفید باشد؛

از این رو معیارهایی برای فرآیند بودجه ریزی در سطح بین المللی نیز مورد تفاهم قرار گرفته است از جمله دسترسی عموم مردم به اطلاعات مالی و لزوم علنی بودن تهیه، اجرا و ارائه گزارش های بودجه ای، تا دستیابی به اهداف فوق امکان پذیر گردد. بدیهی است وجود زمان کافی در طرح مباحث بودجه ای شرط لازم برای دستیابی به اهداف فوق است. عدم وجود اطلاعات راجع به نحوه تهیه بودجه و رسیدگی و تصویب بودجه در کوتاه مدت دستیابی به اهداف فوق را دشوار خواهد ساخت.

به رغم همه نقائض و مشکلات نظام بودجه ریزی و همه ایرادهایی که بر لوایح قوانین بودجه سنواتی وارد است، تهیه و تصویب آن چهارچوبی برای برقراری حداقل انضباط مالی و اداری در کشور را فراهم می کند که دارای اهمیت بسیار زیادی به خصوص در شرایط دشوار کنونی است. ضمن آنکه تصویب بودجه به صورت چند دوازدهم علاوه بر تبعات نامناسب سیاسی، فضای اداره امور کشور را با ابهام و تزلزل روبرو خواهد ساخت.

فراوری:یوسف قاضی زاده

بخش سیاست


منبع:سایت الف،مهر،جهان اقتصاد