تبیان، دستیار زندگی
هزار و 238 فرصت شغلی در کشور به‌وجود آمد اما در 2 سال اخیرتوسط برنامه‌ریزان وقت با هدف مهار تورم و کنترل نقدینگی برنامه انقباض بانکی از سوی بانک مرکزی ایران به اجرا گذاشته شد. همین موضوع باعث شد که اعطای تسهیلات بانکی دچار وقفه شود، طوری که عملا در زمان م
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بنگاهی که به درستی تعریف نشده است


اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری همواره از اهداف دولتها بوده است. هر دولتی هم بای حل این معضل به روشهایی متوسل می شود. یکی از عباراتی که در این سالها همزمان با اشتغالزایی میشنویم "بنگاه های زود بازده" است. در این نوشتار سعی داریم کمی به ایبن موضوع بپردازیم


اشتغال زن

تعریف، شرح و تفصیلی برای بنگاه‌های زودبازده ارائه نگردیده یا به اندازه کافی داده نشده است، معمولا این بنگاه‌ها به بنگاه‌هایی که به ارقام تسهیلاتی کمتر از ۵ میلیون تومان احتیاج دارند و یک یا دو نفر را شاغل می‌کنند، شناخته شده است؛ به عبارت دیگر "زودبازده" را با "کوچک" اشتباه گرفته ‌اند.

این بنگاه‌ها زودبازده تعریف می‌شوند؛ ‌یعنی قسمت اعظم سرمایه‌گذاری را انجام داده‌اند یا حداقل دارای این ویژگی هستند که سرمایه‌گذار سهم و آورده خودش را به عرصه تولید آورده و انتظار دارد نظام بانکی با مشارکت وی و یا از طریق ساز و کار سایر عقود بانکی به فرجام گرفتن مناسب سرمایه‌گذاری او کمک نماید بنابراین بنگاه‌های زودبازده را نباید لزوما بنگاه‌های کوچک و یا بنگاه‌های نیازمند به تسهیلات چند میلیون تومانی دانست یا آنها را بنگاه‌های مجازی معرفی کرد

اما فارغ  از این مسائل نگاهی به وضعیت کنونی این بنگاه ها در کشور بیندازیم:

شاید به دلیل همین نا آشنایی با تعریف درست مسئله بنگاه های زود بازده با فراز و نشیب زیادی در طول این مدت روبرو بوده اند. دی ماه 89 در واپسین ماه‌های اجرای برنامه چهارم توسعه آخرین گزارش‌ها از بزرگ‌ترین طرح اقتصادی دولت نهم نشان می‌دهد که از سه و یک دهم میلیون شغل هدف‌گذاری شده، تنها 29 درصد این هدف محقق شده  و 71 درصد آن هنوز محقق نشده است.

این در حالی است که موالی زاده معاون امورمجلس ، حقوقی وزارت کار واموراجتماعی درخصوص طرح تمام شماری بنگاههای زودبازده افزودند : بنگاههای زود بازده مربوط به چند سال گذشته بود و درقالب این بنگاهها اشتغالهای خوبی درنقاط مختلف شکل گرفت و بعد از آن برای چگونگی پیشرفت کار طرح تمام شماری را دنبال کردیم که نتیجه خوبی بدست آمد و نشان داد که انحراف بسیار کم بوده است

وزیر کار و امور اجتماعی درباره راهبرد وزارت کار در این باره چنین می گوید: تجارب جهانی نشان دهنده این واقعیت است که بنگاه‌های کوچک باید به مدت 5 سال مورد حمایت قرار گیرند، زیرا در صورت حمایت نکردن از این دسته از بنگاه‌های اقتصادی حدود 30 تا 70 درصد آنها با چالش جدی روبه رو می‌شوند.به همین خاطر وزارت کار با هدف گسترش چتر حمایتی از این دست بنگاه‌های اقتصادی می‌کوشد از طریق اجرای منظم برنامه اعطای تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و متوسط، این موضوع را در قالب کارگروه‌های اشتغال و سرمایه‌گذاری در استان‌ها پیگیری کند. البته بر اساس آیین‌نامه‌های موجود، تعهدات و وظایف بانک‌ها برای ارزیابی دقیق طرح بنگاه‌های زودبازده و دریافت وثیقه و کسب اطمینان کامل از موفقیت طرح پیشنهادی با همکاری سه‌جانبه دستگاه‌های اجرایی، بانک‌های عامل و مجری طرح، این مهم به طور کامل امکان‌پذیر بوده است

اشتغال زایی

وی هم چنین در باره تسهیلات ارائه شده به این طرح ها چنین گفت: وزارت کار از ابتدا درصدد آسیب‌شناسی طرح بنگاه‌های زودبازده بود و آسیب‌شناسی این طرح به ما امکان می‌دهد که با رفع مشکلات و اجرای صحیح این طرح، بیش از پیش بتوانیم اهداف بنگاه‌های زودبازده را تحقق بخشیم به همین خاطر با ارائه طرح تمام شماری از طریق مرکز آمار ایران تلاش کردیم همه بنگاه‌هایی که بیش از 10 میلیون تومان تسهیلات دریافت کرده‌اند را با دقت آمارگیری كرده و از نحوه فعالیت و میزان موفقیت آنها شناخت دقیقی حاصل کنیم. به هر حال دولت نهم با اجرای طرح بنگاه‌های زودبازده موفقیت بسیار بزرگی در حوزه اشتغال کسب کرد، طوری که با اجرای گسترده طرح بنگاه‌های زودبازده

968 هزار و 238 فرصت شغلی در کشور به‌وجود آمد اما در 2 سال اخیرتوسط برنامه‌ریزان وقت با هدف مهار تورم و کنترل نقدینگی برنامه انقباض بانکی از سوی بانک مرکزی ایران به اجرا گذاشته شد. همین موضوع باعث شد که اعطای تسهیلات بانکی دچار وقفه شود، طوری که عملا در زمان مسؤولیت من، اعتبار قابل قبولی برای اجرای این طرح هزینه نشد."

در زمان اعطای این تسهیلات هم حرفهایی نبده میشد که به خاطر اشتباهات سیستم بانکی در ارائه تسهیلات عملا وامهای اعطا شده در مسیرهایی غیر از آنچه باید صرف می شدند و متاسفانه این تسهیلات به دست کسانی که واقعا برای ایجاد بنگاه زود بازده و اشتغالزایی به این منابع مالی احیتاج داشتند نمی رسید و این در حالی بود که در پیش بینی نرخ بیکاری شغل های ایجاد شده توسط این بنگاه ها مد نظر قرار می گرفت. به نظر میرسد که نوعی شتاب زدگی در اجرای این طرح به چشم میخورد که می تواند با عث ناامنی فضای کار و تولید شود. امید است در کنار اجرای طرح مهم هدفمندکردن یارانه ها و به کمک منابع آزاد شده حاصل از اجرای طرح به  این طرح اشتغالزایی بیشتر از پیش توجه شود.

فرآوری:زیحانه حمیدی فر

بخش اقتصاد


منابع:

کار نیوز

پارست

مجله الکترونیکی ویستا