آقای افخمی چه بر سر «فرزند صبح» آوردی؟!

کیفیت پایین «فرزند صبح» ناراحتی همه را موجب شد؛
ضعف در کارگردانی کار و عدم وجود یک لحن روایی مناسب در شرح چگونگی وقوع اتفاقاتی که امام خمینی(ره) در برهههای زمانی مختلف با آن روبه رو شد، موجب گردید که بسیاری از آنها که این فیلم را دیده بودند به انتقاد از افخمی پرداخته و این سوال را مطرح کنند که افخمی، بودجهای میلیاردی که صرف تولید این فیلم شده را چگونه و در چه راهی صرف کرده است؟!
بسیاری از مخاطبان ایرانی که حتی در طول سال یک فیلم هم نمی بینند وقتی پای تولید آثار تاریخی-مذهبی به میان میآید به دلیل خاستگاه مذهبی خود میکوشند هر طور که شده اخبار مرتبط با این پروژهها را دنبال کرده و برای تماشای آنها برنامهریزی کنند. اینجاست که اگر کارگردانی باشد مثل شهریار بحرانی و بتواند به زیبایی هرچه تمامتر اثری به مانند «ملک سلیمان» را بسازد مخاطبان چنان استقبالی از آن میکنند که اکران فیلم شش ماه ادامه مییابد.
اولین و مهمترین ضعف «فرزند صبح» فیلمنامه آن است؛ فیلمنامهای که با حداقلی از بار دراماتیک لازم برای ساخت یک اثر مهیج نوشته شده و همین فقدان داستان سببساز خطی شدن جریان فیلم و خستهکننده شدن آن شده است!
اما وای از آن روزی که کارگردان نتواند موضوع تاریخی-مذهبی عظیمی را که روی آن دست گذاشته، به گونهای صحیح و متفاوت به مخاطب ارائه کند؛ اینجاست که مخاطبان نه فقط به خاطر پایین بودن کیفیت یک اثر هنری بلکه به خاطر مخدوش شدن خاطرات خوبی که از یک شخصیت تاریخی-مذهبی دارند نسبت به فیلم موضعی کاملا تدافعی از خود بروز میدهند.
نمایش «فرزند صبح» ساخته بهروز افخمی در جشنواره امسال هم بیش از هر چیز مصداق همین قضیه است؛ یعنی ضعف در کارگردانی کار و عدم وجود یک لحن روایی مناسب در شرح چگونگی وقوع اتفاقاتی که امام خمینی(ره) در برهههای زمانی مختلف با آن روبه رو شد، موجب گردید که بسیاری از آنها که این فیلم را دیده بودند به انتقاد از افخمی پرداخته و این سوال را مطرح کنند که افخمی، بودجهای میلیاردی که صرف تولید این فیلم شده را چگونه و در چه راهی صرف کرده است؟!

اولین و مهمترین ضعف «فرزند صبح» فیلمنامه آن است؛ فیلمنامهای که با حداقلی از بار دراماتیک لازم برای ساخت یک اثر مهیج نوشته شده و همین فقدان داستان سببساز خطی شدن جریان فیلم و خستهکننده شدن آن شده است! تمام آثار تاریخی-مذهبی دنیای سینما براساس فیلمنامههایی یکدست و کاملا منسجم ساخته میشوند یعنی فیلمنامههایی که بتوانند با خلق تعلیق در تمام بخشهای فیلم مخاطب را بر صندلی خود میخکوب کرده و حتی برای لحظهای هم اسباب خستگی او را موجب نشوند اما متاسفانه جناب افخمی هیچ تلاشی برای جذاب بودن وجه دراماتیک داستان خود نکرده و به جای آن کوشیده با قاببندیهایی زیبا و دلنواز از زادگاه امام خمینی(ره) صرفا به لحاظ تصویری اثر خود را زیبا نشان دهد آن هم بدون توجه به این نکته که سینما به اندازه تصویر به داستان هم نیاز دارد و ایشان بنا بوده کارگردانی یک درام تصویری درباره زندگی حضرت امام(ره) را برعهده داشته باشند نه برپایی یک نمایشگاه عکس از طبیعتی که امام بخش عمدهای از دوران کودکی خود را در آن گذرانده است!
کندی بیش از حد فیلم آن هم برای فیلمی که زمانی حدودا دو ساعته دارد، موضوع دیگری است که در تماشای «فرزند صبح» رخ مینماید. کلوزآپهای فراوانی که از اطرافیان امام و به خصوص دایه وی با بازی هدیه تهرانی گرفته شده، تنها این مزیت را دارد که تصاویری بسازد برای روی جلد نشریات وگرنه در سینمای روز دنیا تاکید بیش از حد و بدون دلیل بر نماهای درشت شخصیتها فقط و فقط اسباب پایین آمدن اثرگذاری فیلم را موجب شده و در «فرزند صبح» هم این معضل نه تنها کیفیت کار را کاهش داده بلکه به کشدار شدن بیش از حد فیلم هم منجر شده است.
به این دو مورد بیفزایید دوبله نامناسب فیلم را؛ که محلی از اعراب نداشته اما صرفا برای اینکه راهی برای توجیه مالی پرهزینه بودن این فیلم وجود داشته باشد، از دوبلورهای باتجربهای مثل منوچهر اسماعیلی و زهره شکوفنده برای صحبت به جای شخصیتهای مختلف فیلم استفاده شده آن هم بدون توجه به این نکته که بازیگرانی همانند آتیلا پسیانی، هدیه تهرانی و عبدالرضا اکبری به لحاظ فن بیان آن قدر توانا هستند که از صدای خودشان برای ساخت فیلم استفاده شود به خصوص پسیانی که تجربه سالها بازی در تئاتر را داشته و یکی از آنها است که در تمرین با بازیگران زیردستش به اندازه فن بازیگری برای فن بیان هم اهمیت قائل است.
اینها تنها بخشی از ضعفهای فراوان فیلمی هستند که توسط بهروز افخمی کارگردانی شده؛ یعنی شخصیتی که با سیاسیبازی سالهای اخیر خود نه تنها آب به آسیاب دشمنان ایران ریخته بلکه با رها کردن پروژه «فرزند صبح» و مسافرت به کانادا، ضررهای مالی فراوانی را به بیتالمال وارد نموده و حتی درصدی از انتظارات مخاطبان نسبت به فیلمی که درباره امام راحلشان است را هم برآورده نکرده است!
مسئول کیفیت پایین «فرزند صبح» شخص افخمی است و او هر چه زودتر میبایست به خاطر ساخت چنین اثری از مخاطبان عذرخواهی کند!
سینما و تلویزیون تبیان
شبکه ایران