غار پنهان رودافشان

این غار در دهکده رود افشان شهرستان دماوند و در کوهستان البرز مرکزی قرار گرفته است و تالارهای آن پوشیده از مواد آهکی است که به صورت قندیل‌هایی از سقف غار آویزان شده اند. و البته چاله‌هایی که آبی زلال را از دل صخره‌های سنگی بیرون می دهند.

برای دسترسی به این غار بهترین راه گذشتن از جاده فیروزکوه است که بعد از گذر از دو راهی دماوند در محلی بنام سیدآباد به جاده فرعی آسفالته‌ای برخواهید خورد که پس از طی حدود نیم ساعت رانندگی یا دو ساعت پیاده روی،  به روستای رودافشان می‌رسید. از این روستا پس از حدود 15 تا 20 دقیقه کوه‌پیمایی ساده در طول مسیر غار که البته دارای شیب زیادی هم هست، به دهانه غار خواهید رسید که درون قیف بزرگی به قطر 100 متر جا خوش کرده و تنها از لبه همین قیف دهانه غار دیده خواهد شد!

در برخی منابع گفته شده که در گذشته دهانه فعلی غار پشت تیغه سنگی بزرگی قرار داشته که حدود 35 هزار سال قبل بر اثر وقوع آتشفشان در کوه دماوند شکسته شده و با ایجاد شکاف عمیقی دهانه غار ظاهر شده و بعدها بر اثر فرسایش آب وسیع تر شده است. دهانه غار بسیار وسیع و فرم آن قوسی شکل است، طول آن 40 متر و ارتفاع آن به 12 متر می رسد.

در طول مسیر از پلی که بر رودخانه دلی‌چای قرار دارد باید عبور کرد، سرچشمه این رودخانه دریاچه‌های تار و هویر است که حاصل ذوب یخچال‌های قره داغ (در خط‌الراس اصلی البرز) به شمار می آیند. بطور کلی مدت زمان طی مسیر از تهران تا روستای رودافشان با اتومبیل حدود 2 ساعت است که تمام طول مسیر آن دارای جاده آسفالته است.

مسیر دیگری هم برای رسیدن به غار وجود دارد که البته مسیر دشواری است اما به زیبایی اش می ارزد. این مسیر خوراک کوهنوردان و طبیعت‌گردهایی است که به مقصد روداقشان سفر می کنند. این مسیر از روستای دلی‌چای واقع در حاشیه جاده فیروزکوه می گذرد و در امتداد مسیر رودخانه دلی‌چای ادامه پیدا می کند.

دهانه این غار که بعد از غار ایوب و غار اسپهبد خورشید، سومین دهانه بزرگ در غارهای ایران است که بعد از عبور از آن بلافاصله وارد اولین تالار غار می‌شوید که از بزرگترین تالارها در غارهای ایران است. این تالار عظیم تاقدیس بزرگی است که به علت استحکامی که لایه‌های آن دارد هیچ نشانی از شکستگی یا سنگ‌های سست در آن دیده نمی‌شود. این تالار به اندازه‌ای بزرگ است که می‌توان یک آمفی تئاتر بزرگ در آن برپا کرد!

شاید علت وسعت این تالار فرسایش آب رودخانه دلی چای در کنار فرایند غارزایی باشد؛ بدین ترتیب که هزاران سال قبل که دره رودافشان عمق فعلی را نداشت، رودخانه دلی چای و یا شاخه‌ای از آن با دهانه غار رودافشان هم سطح بوده و آب رودخانه وارد دالان‌ها می‌گردید و لایه‌های سست را در مسیر خود تخریب می‌کرد. تعدادی ایوان که از سنگچین ساخته شده‌اند و همچنین مقداری خرده سفال در انتهای این تالار وجود دارد. این تالار فاقد تزئینات آهکی است.

بعد از تالار اول، تالار دوم قرار دارد. بین تالار اول و دوم دیوار سنگچینی واقع شده که طول آن 8 متر و پهنای آن 1.5 متر است و در حال حاضر قسمتی از این دیوار تخریب شده و درگاهی به عرض 2 متر بوجود آورده که مدخل تالار دوم را تشکیل داده است. در این ناحیه تاقدیس کوچکی با ارتفاع 8 متر قرار دارد که ابتدای تالار دوم است. تالار دوم دارای تاقدیس به ابعاد 50 در 60 متر و ارتفاع 20 متر است. در دیواره این تالار یک شکاف بزرگ به چشم می‌خورد. این تالار نیز فاقد تزئینات آهکی است.

تالار سوم غار رودافشان

ابعاد این تالار 40 در 50 و ارتفاع آن 15 متر است. در این تالار تزئینات آهکی فراوان است که در روی سقف و دیوار این تالار چکنده های گل کلمی و نخودی دیده می‌شود، تمام تالار پوشیده از چکیده‌های مخروطی دانه انگوری می‌باشد. در طرف راست تالار دالانی به طول 10 متر وجود دارد که به اتاقی منتهی می‌شود، دیوارها و سقف این اتاق با تزئینات خوشه انگوری، گل کلمی، ستون‌های سنگی و آبشار سنگ پوشیده شده است، این اتاق دارای دهانه دیگری است که به انتهای تالار سوم می‌رسد.

انتهای تالار سوم راهرویی به عرض 2 متر و ارتفاع 6 متر بوده که پس از طی 50 متر، استالاگمیت بزرگی دیده می‌شود. پس از حدود 20 متر بلندترین چکیده غار به بلندی 12 متر دیده می‌شود. در اینجا چکنده‌های نیزه‌ای نیز دیده می‌شوند.

با عبور از یک ورودی، پس از طی دالانی در دنباله مسیر به عمیق‌ترین ناحیه غار نسبت به دهانه غار می‌رسید که 150 متر پایین‌تر از دهانه غار است. پس از آن توسط یک نردبان آهنی که جهت سهولت غارنوردی تعبیه شده است به دالانی با ارتفاع 3 متر می‌رسید که در انتهای آن حوضچه آبی وجود دارد که ستونی سنگی در میان آن قرار دارد. این محل تالار آناهیتا نام دارد که پس از آن تاقدیسی به پهنای 15 تا 20 متر وجود دارد. در ادامه مسیر پس از طی 150 متر به دالان 10 متری می‌رسید که اینجا انتهای غار است. محل انتهایی غار 50 متر پایین تر از دهانه غار است.

الهام مرادی

بخش گردشگری

برگرفته از: باشگاه دماوند، غارهای ایران