"آفریقا"؛ کپی نامطلوب از فیلمهای روشنفکرانه اروپایی

ساخته هومن سیدی در جشنواره فیلم فجر؛
سینمایی که مخاطب نداشته باشد محکوم به فنا است و «آفریقا» ساخته هومن سیدی هم تنها چیزی که ندارد داستانی جذاب برای عرضه به مخاطب است.
«آفریقا» توسط کارگردانی ساخته شده به نام هومن سیدی یعنی کسی که سابقه نسبتا مطلوبی در عرصه بازیگری دارد و بازی خوبش در فیلم «پابرهنه در بهشت» هیچگاه از خاطر مخاطبان محو نخواهد شد.
اما این بازیگر خوب با همین اولین تجربهاش در حیطه سینمای بلند، نشان داده که نه تنها فیلمساز کاربلدی نیست بلکه حتی این توانایی را ندارد که از یک ایده دست اول و نو برای ساخت فیلمش استفاده کند.
«آفریقا» داستان جوانانی را روایت میکند که به طوری کاملا اتفاقی درگیر یک ماجرای گروگانگیری میشوند اما نه یک گروگانگیری معقولی بلکه گروگانگیری به سبک فیلمهای هنری دهه هفتاد اروپا که نه فقط هیچ هیجانی در دل داستان مرتبط با گروگانگیری وجود ندارد بلکه بیش از آن فرار کارگردان از قصهگویی است که به چشم میخورد.
«آفریقا» داستان جوانانی را روایت میکند که به طوری کاملا اتفاقی درگیر یک ماجرای گروگانگیری میشوند اما نه یک گروگانگیری معقولی بلکه گروگانگیری به سبک فیلمهای هنری دهه هفتاد اروپا که نه فقط هیچ هیجانی در دل داستان مرتبط با گروگانگیری وجود ندارد بلکه بیش از آن فرار کارگردان از قصهگویی است که به چشم میخورد.
هومن سیدی به جای آن که بکوشد داستان تکراری خود را به گونهای نو به مخاطب عرضه کند، اصلا دور روایت کلاسیک را خط کشیده و به جای آن کوشیده با قرار دادن تعدادی دیالوگ فیلسوفانه در دل فیلم، تصویری دقیق از ماهیت درونی شخصیتها ارائه کند بدون توجه به این نکته که درون داستان یک خطی او حتی یک اتفاق غیرقابل پیش بینی رخ نمی دهد که به واسطه آن مخاطب کنجکاوی بیشتری برای دنبال کردن داستان داشته باشد.
متاسفانه در تمام سی سال اخیر بوده اند جوانانی که سعی کرده اند با کپی برداری از دست فیلمهای متعلق به موج نوی اروپایی که در آنها بیش از داستان این فرم روایی فیلم است که اهمیت دارد، فیلمهایی ساخته و با نمایش فیلمهای ضدقصه خود در آن سوی آبها، شهرتی نسبی هم دست و پا کنند.
اگر نگاهی کنیم به کارنامه فیلمسازی کسی مثل جعفر پناهی بیش از همه همین واقعیت است که رخ می نماید یعنی فیلمساز نه تنها ایده جدیدی برای عرضه به مخاطب در اختیار ندارد که حتی نمی کوشد با ساختاری جذاب فیلم خود را به مخاطب عرضه کند. به نظر می رسد هومن سیدی هم قدم در راهی گذاشته که پناهی دنباله رو آن است و اگر بخواهد این مسیر را دنبال کند نه فقط به لحاظ کارگردانی شهرت چندانی کسب نخواهد کرد بلکه حتی شهرت خوبی که در بازیگری به دست آورده را هم از دست خواهد داد.
سینمایی که مخاطب نداشته باشد محکوم به فنا است و «آفریقای»ی هومن سیدی هم تنها چیزی که ندارد داستانی جذاب برای عرضه به مخاطب است.
شبکه ایران