تبیان، دستیار زندگی
یکی از این ویژگی های مهم تمایل نوجوان به کسب استقلال است نوجوان تمایل دارد توانایی ها و نیروهای خود را به معرض نمایش بگذارد و قدرت و توانایی خود را به اطرافیان ثابت کند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نصیحت بیش از حد مجاز

نصیحت


یکی از این ویژگی های مهم تمایل نوجوان به کسب استقلال است نوجوان تمایل دارد توانایی ها و نیروهای خود را به معرض نمایش بگذارد و قدرت و توانایی خود را به اطرافیان ثابت کند. می‌خواهد یکه و تنها عمل کند و تا جایی که می‌ تواند به اطرافیان و به وی‍ژه والدین خود تکیه نکند.


استقلال طلبی زمینه اولیه ورود نوجوان به اجتماع را فراهم می ‌سازد و او را برای پذیرش مسئولیت های اجتماعی آماده می‌کند. هر چند جهت‌گیری ناصحیح آن توام با مسائل و مشکلاتی برای او و اطرافیان خواهد بود.

محوری ترین انگیزش در دوره ی نوجوانی کوشش برای به دست آوردن استقلال است. این نیروی فطری قویترین و ریشه دارترین گرایشی است که در میان همه ی نوجوانان شروع به فعالیت می کند. اگر چنین انگیزیه ای در نوجوان بیدار نمی شد، او نمی توانست به رشد و کمال برسد و همواره به صورت کودکی وابسته و طفیلی باقی می ماند و استعدادهایش شکوفا نمی شد.

ظهور و رشد این انگیزه در نوجوان، حالات و ویژگی های زیادی به دنبال می آورد. از مهم ترین آثار آن این است که نوجوان انتظار دارد در او به دیده ی کودک نگاه نکنند و به شخصیت و فکر و عمل او بها دهند. هرگونه برخوردی که نشان دهد اطرافیان او شخصیت لازم را برایش قایل نیستند و ارزش و بهای لازم را به او نمی دهند، باعکس العمل روانی و پنهانی یا آشکار او روبرو می شود و گاه ممکن است به واکنش های شدید یا رفتارهای نامناسب و حتی ضد اجتماعی او منتهی گردد؛ از این رو تعلیم و تربیت نوجوان باید دقیقاً با توجه به این انگیزه ی روحی در او صورت گیرد. بی اعتنایی به این حال درونی نوجوان سبب گسستن ارتباط روحی با وی و شکست در تربیت او می شود.

حس استقلال طلبی به معنای پذیرش شخصیت نو جوان و اعتماد به نفس خوب

است و باید نوجوان خود را دارای توانایی  ها بداند. اما نه به مفهوم

جدایی طلبی از خانواده

یکی از مسائلی که به دنبال ظهور انگیزه ی کسب استقلال در نوجوان به وجود می آید این است که نوجوان از پند و نصیحت، امر و نهی کردن و تحکم نمودن گریزان است و علت این پدیده از یک طرف عقده ی حقارتی است که نوجوان از دوران کودکی دارد و از طرف دیگر بیدار شدن همان حس استقلال طلبی است؛ او می خواهد خود را همردیف بزرگترها بشناساند و برچسب کودک و وابسته بودن را از پیشانی خود برکند. با نوجوانی با چنین روحیات، پیوسته از درِ پند و اندرز وارد شدن و امر و نهی کردن و باید و نباید گفتن، کاری عاقلانه نیست. او گمان می کند که این همه پند و اندرز از آن جا ناشی می شود که ما خود را کامل و دارای قدرت درک و تشخیص و او را موجودی ناتوان و فاقد قدرت تشخیص می دانیم و به همین علت پیوسته به او امر و نهی می کنیم یا قیافه ی ناصح و اندرزگو به خود می گیریم؛ و این درست در نقطه ی مقابل حساسیت روانی اوست. از این رو، پیوسته از در اندرز و نصیحت وارد شدن نه تنها کارساز نیست، بلکه آسیب های تربیتی نیز به دنبال دارد.

نوجوانی

نوجوانی که از بحران بلوغ عبور می کند در حقیقت مقدار زیادی از وابستگی های خانوادگی را پشت سر می گذارد و می رود تا هویتی جدید و مستقل را تجربه کند. گرچه او هنوز نیازمند حمایت هاست; اما در بسیاری موارد با خود یا در اعتراض به دیگران می گوید: شما خیال می کنید من هنوز بچه هستم؟!

این نوع گفتارها، گویای همین روحیه است و به دلیل واقعیت موجود در این روحیه، سزاوار پذیرش و تناسب در برخورد است.

البته برخوردی منطقی و خارج از افراط و تفریط، نه به آن صورت که در غرب از هیجده سالگی و یا کمتر، جوان به حال خود رها شده و گویی می خواهند از شر او راحت شوند و شکل تفریطی آن است که این حالت انکار شده و به هیچ انگاشته گردد.

در توصیه های پیامبر اکرم (ص) می بینیم که جوان باید چون مشاوری امین، مورد مشورت قرار گیرد. نباید مدام به نوجوان مان مانند دوران کودکی و نوپایی، باید و نباید بکنیم. قوانین زیاد و حد و مرزهای خشک و خارج از عرف، باعث می شود نوجوان با خانواده فاصله ی بیشتری بگیرد. البته طبق فرهنگ ما، والدین نمی توانند فرزندشان را به حال خود رها کنند بلکه هنوز فرزند نوجوان نیاز به راهنمایی و حمایت آن ها دارد. اما بهتر است به صورت نامحسوس باشد و به حس استقلال طلبی او لطمه نزد.

فرآوری: داودی

بخش خانواده ایرانی تبیان


منابع:

کتاب رفتار والدین با فرزندان

سایت حوزه – بانک مقالات روان شناسی

* مطالب مرتبط:

یکی تو بگو یکی من

دوست نوجوان خود باشیم

چگونه با فرزند نوجوانمان صحبت كنیم( قسمت سوم )

حریم تنهایی با نظارت نامحسوس

حل مشکل با یک گپ دوستانه

آزاد و صمیمی با نوجوانم

رها کنید اما همراهش باشید

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.