تامین سوخت راكتور تهران؛ توانایی ایران و دروغگویی غرب
تامین سوخت راكتور تهران از جمله موضوعات مورد بحث ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی است كه تاكنون به دلیل عدم همراهی گروه وین به نتیجه نرسیده است؛ اما نتیجهای در برداشته كه برای كشورمان حائز اهمیت است: تولید سوخت هستهیی با غنای 20 درصد.
راكتور تحقیقاتی تهران واقع در امیر آباد قبل از انقلاب بر اساس موافقتنامهای توسط آمریكاییها ساخته شد كه سوخت آن با غنای 93 درصد بوده و تصمیم بر این بود كه سوخت راكتور تعویض شود. قبل از انقلاب قراردادی با آمریكاییها بسته شده بود كه باید بر این مبنا سوخت مورد نیاز را تحویل میدادند اما با پیروزی انقلاب درست زمانی كه شركت AMF آمریكا آماده حمل سوخت بود و بیش از دو میلیون دلار نیز پول آن را دریافت كرده بود، دولت آمریكا مانع شد و شكایتهای ایران نیز به جایی نرسید و سوخت و وجه را به ایران داده نشد.
طرح این مساله در آژانس جزء اولین موضوعاتی بود كه با هانس بلیكس مدیركل وقت مطرح شد و از وی خواسته شد كه از هر كشوری كه میتواند این سوخت زیر نظر آژانس تامین كند. پس از آن آژانس درخواست ایران را به كشورهای عضو منعكس كرد اما هیچ كدام از كشورهای مدعی پاسخ مثبت ندادند.
نهایتا ایران از طریق آرژانتین و زیر نظر آژانس این كارصورت گرفت و این در حالی بود كه آرژانتین در چارچوب همكاریهای جنوب – جنوب و پس از همكاری نكردن هیچ كدام از كشورهای صنعتی انجام شد.
در همین شرایط بحث این بود كه به خاطر عدم اشاعه، غنای سوخت راكتورها كاهش یابد اما راكتورهای تحقیقاتی نمیتوانند از غنای خاصی پایینتر باشند و نهایتا با تصمیمی كه میان تولید كنندگان این راكتور و بحث سوخت دهندگان مطرح شد، تا سوخت مورد نیاز بیست درصد كاهش یافت و آرژانتین این سوخت را تامین كرد.
امروز جمهوری اسلامی ایران غنیسازی تا سقف 20 درصد را ادامه داده و نزدیك به 40 كیلوگرم از آن را تولید كرده است
بر این اساس سوخت خریداری شده از آرژانتین به زودی تمام میشود و باید جایگزینی برای آن پیدا شود. جمهوری اسلامی ایران برای تامین سوخت در ماه ژوئن یك سال و اندی قبل نامهای به البرادعی دبیركل وقت ارسال كرد. در این راستا البرادعی درخواست ایران را به روسیه منعكس كرد و این كشور اعلام آمادگی كرد با همكاری فرانسه بتواند سوخت را تامین كند.
پس از آن البرادعی جلسهای تشكیل داد و بر اساس پیشنهادی كه مطرح شده بود آمریكا نیز به موضوع پیوست؛ اما در این میان شرطی مطرح شد كه این سوخت مورد نیاز راكتور تهران متناسب با مواد تولید شده در نطنز به همراه هزینه تامین میشود. طرف مقابل بر خواست خود اصرار داشت و آن را گامی در جهت اعتماد سازی توصیف میكرد.
جمهوری اسلامی ایران نیز این پیشنهاد را به عنوان نشانه حسن نیت قبول كرد و به طرف مقابل اعلام كرد كه به لحاظ عدم اعتمادی كه وجود دارد، تا زمانی كه سوخت را آماده شود این مواد توسط ایران نگه داری میشود.
در جلسه ذكر شده جمهوری ایلامی ایران حسن نظر خود را نشان داد و قرار بر این شد كه هیاتها به پایتختهایشان بروند و مسائلشان را اعلام كنندكه ایران نیز آمادگی خود برای دور جدید مذاكرات را اعلامكرد اما طرف مقابل هرگز به میز مذاكرات باز نگشت.
پس از این جریانات تركیه و برزیل ابتكاری را به كار گرفتند منجر به بیانیه تهران شد كه بدون تردید نشانی از صداقت ایران برای همكاری با جامعه بینالمللی و اقدام در جهت فعالیتهای صلحآمیز بود. اما باز طرف مغالطه كار غربی قدم رو به جلو برنداشت.
امروز جمهوری اسلامی ایران غنیسازی تا سقف 20 درصد را ادامه داده و نزدیك به 40 كیلوگرم از آن را تولید كرده است و علیرغم تبلیغات غرب قادر شده است كه با همت متخصصان كشورمان غلاف و میلههای سوختی را نیز آماده نماید.
این سوخت تا شهریور آینده آماده می شودو این بار دیگر نیازی به مذاكره با گروه وین برای تامین سوخت راكتور تهران نیست.
هاتف پوررشیدی
بخش سیاست