نالههای عاشقانهی سلمان
نصرالله قادری در رمان «نالههای عشق» كه به تازگی به چاپ رسیده، درصدد است تا از ابتدای زندگی سلمان فارسی تا لحظه مرگ وی را در شمایلی شاعرانه و با استفاده از زبانی فاخر و شاعرانه بیان كند. تصویری بودن توصیفات را میتوان از ویژگیهای نثر قادری در این كتاب دانست. «نالههای عشق» مشتمل بر هفت بخش است و با فصل «سبزترین كودك دنیا» آغاز شده است.
این رمان از نگاه و زبان خود سلمان و درباره زندگی و عقاید و احساسات اوست كه با لحنی شاعرانه نوشته شده است. نویسنده در این كتاب سعی داشته تا در برخی موقعیتهای داستانی تلاطمات احساسی و روحی سلمان را نشان دهد و در قسمتهایی تردیدها و واكنشهای او را در مواجهه با عقاید و رسوم ادیان ایرانی به گونهای رمزگونه بیان كرده است.
ازدیگر ویژگیهای زبانی این داستان، استفاده نویسنده از واژگان و اسامی زبان باستانی ایرانی و جزئیاتی است كه در ارتباط با قهرمان اصلی داستان به آن توجه داشته است.
قادری كه این داستان را براساس مستندات تاریخی و نسخ متعدد خطی نوشته است، قبل از انتشار آن گفته بود: بر مبنای تفكر دینی ما، انسان دارای نفس اماره، لوامه و مطمئنه است و وقایع این كتاب نیز براساس این سه وجه از شخصیت سلمان روایت شده است. برای نوشتن این کتاب 120 منبع فارسی و عربی داشتم.
بر مبنای تفكر دینی ما، انسان دارای نفس اماره، لوامه و مطمئنه است و وقایع این كتاب نیز براساس این سه وجه از شخصیت سلمان روایت شده است
بخشی از كتابها مشخصا درباره زندگی سلمان نبوده و درباره زندگی او، دارای بخشها و احادیثی بوده است. نسخههای خطی را نیز از كتابخانه مجلس شورای اسلامی و كتابخانه ملی به دست آوردم؛ ضمن آنكه منابعی را نیز نزد متخصصان و اساتید جستوجو كردم.
وی در پاسخ به این سوال كه «آیا به نكاتی ناگفته از زندگی و شخصیت سلمان فارسی در این سری از تحقیقات برخوردهاید یا اشاراتی در این داستان وجود دارد؟»، گفت: در این كتاب نكات جذابی درباره زندگی و روحیات سلمان فارسی بیان شده است. از جمله دوران كودكی او و اینكه او كودكی از یک خانواده متمول و دهقان ایرانی بود و همچنین ازدواجش كه در آثاری كه درباره او به چاپ رسیده، به آن پرداخته نشده است.
سلمان در زمان حمله اعراب به مدائن نقش مهمی در مجاب كردن ایرانیان مبنی بر خراج دادن داشته. یكی از جذابترین كارهای سلمان، ساختن منجنیق بوده كه اعراب نمیشناختند.
این كارگردان سینما و تئاتر همچنین با اشاره به ماجرای اسیر شدن سلمان نیز گفت: اسیر شدن سلمان فارسی نیز داستان شنیدنی دارد. اینكه چگونه به بردگی گرفته شده و چگونه فروخته میشود یا با چه رمزی حضرت محمد (ص) و حضرت علی (ع) به او كمك میكنند. همچنین درباره ارتباطش با اصحاب صفه و مهاجران مسلمانی مانند بلال و اینكه او نخستین بار قرآن را به فارسی ترجمه كرده است، نیز مطالبی در این كتاب وجود دارد.
در این كتاب نكات جذابی درباره زندگی و روحیات سلمان فارسی بیان شده است. از جمله دوران كودكی او و اینكه او كودكی از یک خانواده متمول و دهقان ایرانی بود و همچنین ازدواجش كه در آثاری كه درباره او به چاپ رسیده، به آن پرداخته نشده است
همچنین سلمان در لحظه مرگش میگوید كه فقط علیابنابیطالب(ع) باید مرا غسل دهد، در حالی كه او در مدائن و حضرت علی (ع) در كوفه بود. طبق گفته نزدیكترین شاهدان حضرت علی (ع) به ایران میآید و با آبی كه شور است، ولی به معجزهای شیرین میشود، او را غسل میدهد و بازمیگردد.
توصیف لحظه تولد سلمان و احساسات پدر و مادر وی از بخشهای این كتاب به شمار میرود که به این شکل نوشته شده است: «و پوروچیستا مادرم بسیار بیشتر از بسیار زنی شاد بود. زنی مرا شست. نافم كرده زد. خون بود. تمام تنم خون بود كه او می شست و قدح سرخ میشد و من سپید میشدم و مادرم پوروچیستا منتظر بود، ملتهب بود. زن به نرمی مرا در پارچهای پیچید، ماردم تند مرا گرفت. سخت در جانش فشرد.
طبلها میكوبیدند. آتش در آتشدانها شعله میكشید... نرینه است به سپیدی برف. هدیه مزدا اهورا مبارك باد قدمش! ... پوروچیستا خواست كه برخیزد، به اشاره شویش ماند. خشبوران پایین پای زن زانو زد. قدحی آب آنجا بود. آن را پیش آورد. پاهای پوروچیستا را شست و شو داد. زن آرام شد. او برخاست. آب را در چهارگوشه خانه پاشید.»
سلمان در لحظه مرگش میگوید كه فقط علیابنابیطالب(ع) باید مرا غسل دهد، در حالی كه او در مدائن و حضرت علی (ع) در كوفه بود. طبق گفته نزدیكترین شاهدان حضرت علی (ع) به ایران میآید و با آبی كه شور است، ولی به معجزهای شیرین میشود، او را غسل میدهد و بازمیگردد
و بخشی از فصل «كردید و نكردید» سبزترین كلام سبز اینگونه نوشته شده است: «این من گفتم كه بر سر آسمان ایستاده بودم. او حكایت را تمام نگفت. چون طاقت دیدن نداشت. من دیدم كه علت سكوت پیامبر این بود كه جبرئیل بر پیامبر نازل شده بود و او را فرمود كسانی كه ایمان آوردند و كسانی كه آیین یهودیان و ترسایان و صائبان را برگزیدند، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان داشته باشند و كاری شایسته كنند، خدا به آنها پاداش نیك میدهد و نه بیمناك میشوند و نه محزون»
سبزترین وصلت سبز، «سبزتر از سبز بهار»، «خندق، سبز اندیشه سلمان، سلمان منا اهل بیت»، و «مرگ، مرگی از آن دست عاشقانه و زیبا كه سبز بود»، نام برخی از بخشهای این كتابند.
«نالههای عشق»، نوشته نصرالله قادری، به شمارگان 2200 نسخه و قیمت 8000 تومان منتشر شده است.
بخش کتابخوانی تبیان
منبع: خبرگزاری کتاب ایران