بر فیلم‌های اول و دوم جشنواره فجر چه گذشت؟

بخش فیلم‌های اول یا فیلم‌های اول و دوم یکی از قسمت‌های پرتغییر جشنواره فیلم فجر بوده‌؛ بخشی که گاه لزوم وجود آن اصلا زیر سئوال رفته و از جشنواره حذف شده و گاه مورد توجه ویژه قرار گرفته است.

امسال با توجه به حجم بالای پروانه ساخت‌هایی که برای فیلم اولی‌ها صادر شده، 21 فیلم بخش مسابقه فیلم‌های اول راه یافته‌اند. رویکرد جدی مدیریت دولتی سینما به وارد کردن چهره‌های جدید به سینما موجب شده نتیجه کار 21 فیلمساز اول در بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر مورد بررسی قرار بگیرد.

امسال نیز همانند اغلب سال‌ها که به صورت آزمون و خطایی بخش فیلم دوم از فیلم اول جدا شده و دوباره افزوده شده، فقط فیلم‌های اول داوری می‌شوند.

«آخرین سرقت» پدرام علیزاده، «آینه‌های روبه‌رو» نگار آذربایجانی، «اینجا تاریک نیست» محمدرضا خاکی، «برزخ» علی توکل‌نیا، «بهشت اینجاست» حمید سلیمیان، «بی‌انتها» امیرحسین جهددوست، «پایان دوم» یعقوب غفاری، «پرنده باز» عطاالله سلمانیان، «چیزهایی هست که نمی‌دانی» فردین صاحب‌الزمانی، «روشن، خاموش، روشن» حمیدرضا چارکچیان، «سایه وحشت» عماد اسدی، «سرخابی» محمد آهنگرانی، «سفر سرخ» حمید فرخ‌نژاد، «صدای پای من» مهرداد خوشبخت، «فوتبالی‌ها» عباس خواجه‌وند، «قلب سیمرغ» وحید نصیریان، «مردمک» مرتضی احمدی‌هرندی، «مرگ کسب و کار من است» امیر ثقفی،  «مصائب چارلی» علیرضا سعادت‌نیا، «مهتاب روی سکو» فیما امامی و «بالابان» سیدرضا صافی فیلم‌های اول این دوره از جشنواره‌اند.

در میان آثاری که در این بخش به نمایش درخواهد آمد فیلم نگار آذربایجانی دارای موضوعی تازه است، این فیلم به موضوع دختری می‌پردازد که در آستانه ازدواج تصمیمی بزرگ می‌گیرد و در جریان سفری و کمک زنی که راننده تاکسی است به هدف خود نزدیکتر می‌شود.

فیلم فردین صاحب‌الزمانی نیز با حضور بازیگران سرشناسی چون علی مصفا و لیلا حاتمی ساخته شده و «سفر سرخ» حمید فرخ‌نژاد بعد از سال‌ها انتظار بالاخره روی پرده می‌رود. سال گذشته نیز در آستانه جشنواره عنوان شده بود فیلم فرخ‌نژاد در این رویداد سینمایی اکران خواهد شد، اما بالاخره شرایط اکران آن تا امسال فراهم نشد.

علیرضا سعادت‌نیا نخستین فیلم سینمایی خود را با موضوع سینماداری قدیمی ساخته که مهدی هاشمی نقش او را ایفا می‌کند.

نگاهی به مجموعه روندی که بخش فیلم‌های اول و دوم در جشنواره فیلم فجر طی کرده نشانگر روشن نبودن تکلیف نهایی این بخش است؛ تغییر تعداد سیمرغ‌های این قسمت و حذف و اضافه کردن آن، این بخش را به یکی از بخش‌‌‌های متغیر جشنواره فیلم فجر بدل کرده است.

چگونگی اهدای جوایز نیز در این قسمت از قانون مشخصی تبعیت نمی‌کند، گاه فیلم مستقل و منتقد اجتماع همانند «بوتیک» به کارگردانی حمید نعمت‌الله جایزه می‌گیرد و گاه «دلخون» مهدی رحمانی و «مرزی برای زندگی» رضا اعظمیان و «نفوذی» احمد کاوری و مهدی فیوضی.

سال برگزاری: 1362

دوره برگزاری: دوم

فقط فیلم‌های اول: 20

---

فیلم‌های تحسین شده این بخش:«نینوا»، «تاتوره»، «خونبارش»، «نقطه ضعف»

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  محمدعلی سجادی، کیومرث پوراحمد، محمدعلی نجفی، امیر قویدل، رسول صدرعاملی، محمدرضا اعلامی و رسول ملاقلی‌پور

سال برگزاری: 1363

دوره برگزاری: سوم

---

---

---

---

سال برگزاری: 1364

دوره برگزاری:  چهارم

---

---

---

---

سال برگزاری: 1365

دوره برگزاری:  پنجم

---

---

---

---

سال برگزاری: 1366

دوره برگزاری: ششم

---

---

---

---

سال برگزاری: 1367

دوره برگزاری: هفتم

---

---

---

---

سال برگزاری: 1368

دوره برگزاری: هشتم

تعداد فیلم های اول و دوم :  16

فیلم برگزیده این بخش :«آخرین پرواز» احمدرضا درویش و «بچه‌های طلاق» تهمینه میلانی

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «آرزوهای کوچک» و «ریحانه»

کارگردانان مطرح فیلم اولی: علیرضا رئیسیان، احمدرضا درویش و تهمینه میلانی

سال برگزاری: 1369

دوره برگزاری: نهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 22

فیلم برگزیده این بخش : «سایه خیال» حسین دلیر

فیلم‌های تحسین شده این بخش:«پرده آخر»، «افسانه آه»، «سفر جادویی»، «عروس»، «در مسلخ عشق»

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  بهروز افخمی، واروژ کریم‌مسیحی، محمدمهدی عسگرپور، کمال تبریزی

سال برگزاری: 1370

دوره برگزاری:  دهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم:17

فیلم برگزیده این بخش :فیلم اول: «بدوک» مجید مجیدی، فیلم دوم: «خمره» ابراهیم فروزش

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «هور در آتش»

کارگردانان مطرح فیلم اولی: مجید مجیدی، عزیزالله حمیدنژاد و ابراهیم فروزش

سال برگزاری: 1371

دوره برگزاری: یازدهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 25

فیلم برگزیده این بخش :فیلم اول: «سایه‌های هجوم» احمد امینی و «بر بال فرشتگان» جواد شمقدری، فیلم دوم: فیلم‌های تحسین شده این بخش:«خون بس» ناصر غلامرضایی

«مجسمه»

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1372

دوره برگزاری: دوازدهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 20

فیلم برگزیده این بخش : فیلم اول: «سجاده آتش» احمد مرادپور، فیلم دوم: «جنگ نفتکش‌ها» محمد بزرگ‌نیا

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «هبوط»

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  احمدرضا معتمدی، محمد بزرگ‌نیا

سال برگزاری: 1373

دوره برگزاری: سیزدهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم:21

فیلم برگزیده این بخش :فیلم اول: «بادکنک سفید» جعفر پناهی، فیلم دوم: «روز واقعه» شهرام اسدی

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «آدم برفی»

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  جعفر پناهی، داود میرباقری و شهرام اسدی

سال برگزاری: 1374

دوره برگزاری:  چهاردهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 22

فیلم برگزیده این بخش : فیلم اول: «دکل»‌ عبدالحسن برزیده، فیلم دوم: «پدر» مجید مجیدی

کارگردانان مطرح فیلم اولی: قاسم جعفری، همایون اسعدیان

سال برگزاری: 1375

دوره برگزاری:  پانزدهم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 24

فیلم برگزیده این بخش :فیلم اول: «مسافر جنوب» پرویز شهبازی، فیلم دوم: «براده‌های خورشید» محمدحسین حقیقی

فیلم‌های تحسین شده این بخش:«آینه»، «فصل پنجم»

کارگردانان مطرح فیلم اولی: محمدحسین لطیفی، سیدضیاالدین دری، رفیع پیتز، پرویز شهبازی و فرهاد مهران‌فر

سال برگزاری: 1376

دوره برگزاری: شانزدهم

---

---

فیلم‌های تحسین شده این بخش: ---

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1377

دوره برگزاری: هفدهم

---

---

فیلم‌های تحسین شده این بخش: ---

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1378

دوره برگزاری: هجدهم

---

---

فیلم‌های تحسین شده این بخش: ---

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1379

دوره برگزاری:  نوزدهم

---

---

فیلم‌های تحسین شده این بخش: ---

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1380

دوره برگزاری:  بیستم

---

---

فیلم‌های تحسین شده این بخش:---

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1381

دوره برگزاری:  بیست و یکم

فقط فیلم‌های اول: 17

فیلم برگزیده این بخش :«گاگومان» محمد رسول‌اف

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «رای باز»، «رقص در غبار»، «نامه‌های باد»،

کارگردانان مطرح فیلم اولی: اصغر فرهادی، علیرضا امینی

سال برگزاری: 1382

دوره برگزاری:  بیست و دوم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 28

فیلم برگزیده این بخش :فیلم اول: «بوتیک» حمید نعمت‌الله.

فیلم‌های تحسین شده این بخش:«شهر زیبا»

حمید نعمت‌الله و ایرج کریمی

سال برگزاری: 1383

دوره برگزاری: بیست و سوم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 15

فیلم برگزیده این بخش : فیلم اول: «ما همه خوبیم» بیژن میرباقری، فیلم دوم: «مرزی برای زندگی» رضا اعظمیان

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «خواب تلخ» و «ماهی‌ها عاشق می‌شوند»

کارگردانان مطرح فیلم اولی: علی رفیعی

سال برگزاری: 1384

دوره برگزاری:  بیست و چهارم

تعداد فیلم‌های اول و دوم: 17

فیلم برگزیده این بخش : فیلم اول:‌ «عصر جمعه» مونا زندی حقیقی، فیلم دوم: «شاهزاده ایرانی» محمد نوری‌زاد

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «به آهستگی»، «چند کیلو خرما برای مراسم تدفین»

کارگردانان مطرح فیلم اولی:  ---

سال برگزاری: 1385

دوره برگزاری:  بیست و پنجم

فقط فیلم‌های اول: 17

فیلم برگزیده این بخش :فیلم اول: «پا برهنه در بهشت» بهرام توکلی

فیلم‌های تحسین شده این بخش: «آن سه» و «باز هم سیب داری؟»

کارگردانان مطرح فیلم اولی: عبدالرضا کاهانی، بهرام توکلی

سال برگزاری: 1386

دوره برگزاری: بیست و ششم

فقط فیلم‌های اول: 11

فیلم اول: «در میان ابره

کارگردانان مطرح فیلم اولی: -------